Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2012

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ - ΕΝΟΤΗΤΑ 37η

37.  In eum locum res deducta est, ut, nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit, salvi esse nequeamus. Equidem, ut veni ad urbem, non destiti omnia et sentire et dicere et facere, quae ad concordiam pertinerent; sed tantus furor omnes invaserat, ut pugnare cuperent, etsi ego clamabam nihil esse bello civili miserius. Omnia sunt misera in bellis civilibus, sed nihil miserius quam ipsa victoria: ea victores ferociores impotentioresque reddit, ut, etiamsi natura tales non sint, necessitate esse cogantur. Bellorum enim civilium exitus tales sunt semper, ut non solum ea fiant, quae velit victor, sed etiam ut victor obsequatur iis, quorum auxilio victoria parta sit.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται:
 eum locum                ονομαστική πληθυντικού
res                              γενική πληθυντικού
casus                          ονομαστική πληθυντικού
urbem                         γενική πληθυντικού
tantus furor                 γενική πληθυντικού
victores                       κλητική ενικού
ferociores                    αφαιρετική ενικού
Bellorum                   αιτιατική πληθυντικού
auxilio                        ονομαστική ενικού

2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται:
deducta est         γ ενικό οριστικής μέλλοντα και β εν. προστακτικής ενεστώτα
subvenerit          α ενικό υποτακτικής υπερσυντελ. και γραμματική αναγνώριση
destiti                   β ενικό υποτακτ. παρατατικού
sentire                 γ ενικό υποτακτικής παρακειμένου
facere,                 β ενικό προστακτικής ενεστώτα
dicere                   β ενικό προστακτικής ενεστώτα
pertinerent             απαρέμφατο παρακειμένου
invaserat                β πληθυντικό οριστικής μέλλοντα
cuperent                 γ πληθυντικό  οριστικής ενεστώτα
reddit                       α πληθυντικό υποτακτικής παρακειμένου
cogantur                  αιτιατική σουπίνου
fiant,                       β πληθυντικό προστακτικής ενεστώτα
velit                       β πληθυντικό υποτακτικής παρατατικού
obsequatur            γ ενικό υποτακτικής μέλλοντα
parta sit                 β ενικό οριστικής ενεστώτα ίδια φωνή

3.        ea                      να κλιθεί στον άλλο αριθμό
          ego                  να κλιθεί β πρόσωπο ενικό πληθυντικό
         nihil                        να κλιθεί   ενικό πληθυντικό
        quae                          να κλιθεί   ενικό  πληθυντικό ίδιο γένος

4. Να γράψετε τον ίδιο τύπο στους άλλους βαθμούς:
civili, , miserius, misera,civilibus, ferociores, impotentiores

5. Στην άλλη φωνή:
In eum locum res deducta est
sed tantus furor omnes invaserat
ea victores ferociores impotentioresque reddit,
quorum auxilio victoria parta sit

6. Ο Υποθετικός λόγος στα άλλα είδη:
              nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit

7. Αναγνώριση προτάσεων:  (μονάδες 2), τον τρόπο εισαγωγής τους (μονάδες 2) και να αιτιολογήσετε την έγκλιση και το χρόνο εκφοράς τους (μονάδες 4). 
ut, nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit, salvi esse nequeamus/
ut pugnare cuperent, etsi ego clamabam nihil esse bello civili miserius./
ut, etiamsi natura tales non sint, necessitate esse cogantur./
ut non solum ea fiant, quae velit victor, sed etiam ut victor obsequatur iis, quorum auxilio victoria parta sit.

8.   Να διατυπώσετε το β' όρο σύγκρισης με διαφορετικό τρόπο: nihil esse bello civili miserius

9. ut vèni... pertinerent/  
Bellorum enim civilium exitus tales sunt semper, ut non solum ea fiant, quae velit victor:
Να επαναδιατυπώσετε τις παραπάνω προτάσεις, αφού τις εξαρτήσετε από το: Cicero dixit.

10.Από πλάγιο σε ευθύ: ego clamabam... miserius .
11.  Οι προτάσεις σε μετοχές:  omnia, quae pertinerent /    etsi ego clamabam

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2012

Το βραβείο ποίησης στο Γιώργο Μαρκόπουλο

Η συλλογή του Γιώργου Μαρκόπουλου Κρυφός Κυνηγός απέσπασε την
ομόφωνη έγκριση για τη βράβευση, καθώς συγκίνησε με τη γενναία και αυθεντική
διαχείριση του άμεσου βιώματος και το βάθος της. Σπάνιας εμβέλειας εικόνες,
εμποτισμένες στο κιτρινωπό χρώμα, σαν παλιοκαιρισμένες φωτογραφίες,
αναδεικνύουν με τρυφερό παράπονο τον ανθρώπινο πόνο. Το τραύμα του σώματος
και την οδύνη του. Η άμεση απειλή του θανάτου –ο αλληγορικός τίτλος «κρυφός
κυνηγός», όρος ποδοσφαιρικός, ο παίκτης που καραδοκεί να επιτύχει το τελειωτικό
χτύπημα και να σπείρει τον πανικό στην αντίπαλη άμυνα– κυριαρχεί σε όλα τα
ποιήματα. Η προσωπική εμπειρία ανάγεται σε συλλογικό βίωμα και ο ατομικός πόνος
καθίσταται κοινός, καθώς, ενώπιος ενωπίω με το θάνατο, ο ποιητής-αφηγητής θεάται
περιδεής τη ζωή να περνά μπροστά στα μάτια του και παρακολουθεί ως ξένος τον
απολογισμό που συντελείται. Απολογισμός ο οποίος είναι πικρός όσο και μεστός, σε
μια αναλογία άδικη, καθώς ακριβώς την αποτιμά ο λαός: «Μια χαρά και δέκα λύπες».
Ποιητής κατ’ εξοχήν λαϊκός ο Μαρκόπουλος, επιχειρεί να συμφιλιωθεί, να αποδεχθεί
μια τέτοια μοιρασιά. Ο χώρος του Νοσοκομείου αποβαίνει το σκηνικό μιας
αλληγορικής αναπαράστασης της ζωής, όπου μέσα στο ζόφο και το φόβο συντελείται
το μεγάλο παιχνίδι. Σαν ένας ποδοσφαιρικός τελικός, με έπαθλο τους σπινθήρες που
αναπαράγει η μνήμη. Για να εξορκίσει έτσι το θάνατο. Ο Μαρκόπουλος κατορθώνει,
όμως, να αποφεύγει εύκολους συναισθηματισμούς. /εν διατυπώνει κρίσεις και ιδέες,
απόψεις. /εν επιχειρεί να ερμηνεύσει, ούτε να αιτιολογήσει, παρά να καταδείξει την
πραγματικότητά του. Η ουσιαστική αναβίωση και αναμόχλευση μιας βαθειάς ζωής
παραπέμπει αναπόφευκτα στην κοινή μοίρα. Η μνήμη αθωώνει, παρηγορεί, αλλά
προπαντός πληγώνει. Πρόκειται για μια μνήμη καρδιοβόρο. Ο πόνος, όμως,
αποκαθαίρεται ως ατομικό βίωμα και λειαίνεται υποδειγματικά. Γίνεται σιγανός,
βουβός. Λυπημένη, επομένως, η θέαση του Γιώργου Μαρκόπουλου, απόσταγμα
καθαρού πόνου και καθαρής ομορφιάς. Και αλήθειας. Αμεσος, επίσης, είναι ο λόγος
του. Μακράν κάθε επιτήδευσης, αδρός και σύμφωνος με την πυκνότητα και το βάθος
της βίωσης του ποιητή.

 Τα παραπάνω αναφέρονται στο σκεπτικό της βράβευσης. 
Ο ποιητής σχολιάζοντας το βραβείο υποστήριξε : «Ένα βραβείο πρέπει να σε κάνει να θέλεις να γίνεις καλύτερος άνθρωπος και να προσπαθείς ακόμα πιο πολύ».
   Για την ποίηση είπε χαρακτηριστικά: «Το να ασχολείται κάποιος με αυτό που αγαπά, οπωσδήποτε του φέρνει πολύ μεγάλη χαρά».
«Ο κρυφός κυνηγός» είναι μία συλλογή που προσπαθεί να δει τον ανθρώπινο πόνο και τη ζωή από τις φόδρες», ανέφερε ο ποιητής για το έργο του, ενώ πρόσθεσε πως έχει αρκετά βιωματικά στοιχεία. 
Με πολύ θετικά λόγια σχολίασε τη νέα γενιά ποιητών και είπε: «Η ποίηση, κατά τη δική μου άποψη, άρχισε πάλι να ανθεί με τα παιδιά που άρχισαν να γράφουν λίγο πριν το 2000 μέχρι και σήμερα. Γράφονται πολύ σπουδαία πράγματα. Πνέει ένα ευεργετικό αεράκι που μας αγγίζει ήδη και προσωπικά μου θυμίζει εκείνο το αεράκι των ποιητών της δικής μου εποχής, τη δεκαετία του 1970».
Όσο για το αν μπορεί η τέχνη να είναι απούσα σε περιόδους κρίσης, ο Γιώργος Μαρκόπουλος είπε με το δικό του τρόπο: «Οι καλλιτέχνες και η τέχνη είναι σαν τα ψαράκια που προσπαθούν να τα πιάσουν στο δίχτυ, όμως εκείνα βρίσκουν πάντα τρύπες και βγαίνουν. Ό,τι και να γίνεται με τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, είναι τόση η ομορφιά αυτού του τόπου, που τίποτε δε χάνεται, φτάνει να έχει κανείς μάτια να τα βλέπει».
Προσωπικά βρίσκω τα ποιήματα αυτής της συλλογής συνταρακτικά. Από την εποχή των Πυροτεχνουργών που οι ποιητές έβλεπαν τα βράδια τους διαβάτες να περνούν μέσα από τα πάρκα για να κόβουν δρόμο ή μάλλον έβλεπαν την καύτρα του τσιγάρου τους φτάνουμε στην παρούσα συλλογή όπου βλέπει τους συγγενείς από την ταράτσα να περνούν και να χάνονται κι ένας μόνο απ' όλους ξέμεινε να ψάχνει και να αλυχτάει με το φαναράκι του κάθε βράδυ. Στη ζωή βράδιασε, η λύπη βαριά στο στήθος τον πλακώνει, είναι μόνος και περιμένει με τις αισθήσεις τεντωμένες.Μας οδηγεί σε νοσοκομείο, ζούμε καταστάσεις νάρκωσης πριν την εγχείριση, αναμνήσεις, βιωματική ατμόσφαιρα. Η μέλισσα έχει μπει μέσα μου  όμως και γυρίζει εκεί, από παιδί, γυρίζει, χρόνια...
Παρουσιάζονται μπροστά μας και μας αναστατώνουν: Όχι κουρεμένοι αλλά χωρίς μαλλιά, αντί για κολόνια χρησιμοποιείται κοβάλτιο, σωληνάκια, εργαλεία του νίκελ, και ο κρυφός κυνηγός, ο καρκίνος, άνθρωπος ύπουλος, σκληρός. Κι ο ποιητής που κραυγάζει: Δεν με γνωρίζεις; 
Πατρίδα μου είναι πλέον η μνήμη και περιουσία μου όσοι αγάπησα· και όσοι με αγάπησαν. Η σιωπή είναι η αδικημένη αδελφή της ομιλίας. Η μνήμη του επίμονη, πελεκάει τα συναισθήματα μέσα του σαν του ξυλοκόπου που βγάζει κόβοντας τα κούτσουρα το ψωμί του.
 Και 3 ποιήματα από τη συλλογή:

1.  Πέρα μακριά στα σύννεφα

Πέρα μακριά στα σύννεφα
κάποιοι συγγενείς περνούσαν, κηδείας.
Δεν είχανε πρόσωπο, ήτανε φαγωμένο
και κάπως σαν να βιάζονταν
 λεωφορείο ή τραίνο να προφτάσουν
 να πάνε σε άλλη πόλη.

Πέρα μακριά στα σύννεφα
κάποιοι συγγενείς περνούσαν, κηδείας.
Τους έβλεπα από την ταράτσα μου, χρόνια τους έβλεπα,
ώσπου με τον καιρό χάθηκαν, έφυγαν,
βράδιασε στη ζωή κι απ' τη σελήνη τώρα πια
ένας τους μονάχα απ' όλους που ξέμεινε
τους ψάχνει, αλυχτάει με το φαναράκι του κάθε βράδυ,
η λύπη βαριά στο στήθος τον πλακώνει
και ο πανικός του βγάζει,
μια τρομερή φωνή θυέλλης του βγάζει.



2.  Ένα κάποιο στείλε μου σήμα

Με τ' όνομα σου να σε φωνάζω πια δεν μπορώ.

Πλην όμως ένα κάποιο στείλε μου σήμα.

Διότι είμαι μόνος
σαν τον καπνό μετά το φονικό στην κάννη του πιστολιού
και σαν την αγριοσυκιά
που φύτρωσε ξάφνου μες στη μαυρίλα της πυρκαγιάς.

Όπως το κουταλάκι της μετάληψης
αποβραδίς στο στόμα του πρωινού μελλοθανάτου
και όπως μια βαλανιδιά σε χώρο εκτέλεσης,
είμαι μόνος και σε περιμένω.

Με τις αισθήσεις μου τεντωμένες
όπως οι γάτες στο προσκλητήριο του ταβερνιάρη.
Με ένα μάτι που το οπτικό του νεύρο
είναι ο ουρανός ο ίδιος σε μικροσκόπιο
και με ένα αυτί που το τύμπανο του
δεν είναι παρά τσιγγάνων αντίσκηνο.

Με λέξεις που σκορπίζονται πανικόβλητες
όπως τα κατσίκια στην ξαφνική θέα του τραίνου,
καθώς και με μια ψυχή σκοτεινή που όμως βλέπει πολλά
 όπως το ένα, κλεισμένο στο φακό, μάτι των ρολογάδων,
είμαι μόνος.

Είμαι μόνος και σε περιμένω

3. Περιφορά

Ένα νεκρό παιδάκι περιέφεραν στο φέρετρό του.
Το γύριζαν από δρομάκια με κλειστές καπναποθήκες,
με μαγαζιά «γύφτικα», κουρεία και παλιά παντοπωλεία.

Ένα νεκρό παιδάκι περιέφεραν
και κανένας στον άλλονε δεν απαντούσε,
στον διπλανό του δεν μιλούσε.
Τα σπίτια λυπημένα έγερναν, σιωπηρά έγερναν,
ο άνεμος χαμηλά σαν κλέφτης, παράνομος,
στους δρόμους απέναντι, απέναντι περνούσε,
και η θάλασσα ανήσυχη,
ανήσυχη μάζευε τα μικρά της, τα κύματά της.






Παρακάτω ένα μικρό απόσπασμα συνέντευξης στο youtube. Αναζητείστε εκεί  τα υπόλοιπα αποσπάσματα της συνέντευξης. Στο Βιβλιονετ υπάρχουν αρκετές κριτικές για την παρούσα ποιητική συλλογή.
http://www.vivlionet.gr/main.asp?page=showbook&bookid=156061 


Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2012

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ - ΕΝΟΤΗΤΑ 36η

36. Manius Curius Dentātus maximā frugalitāte utebātur, quo facilius divitias contemnĕre posset. Die quodam Samnitium legāti ad eum venērunt. Ille se in scamno assidentem apud focum et ex ligneo catillo cenantem eis spectandum praebuit. Samnitium divitias contempsit et Samnītes paupertātem eius mirāti sunt. Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uterētur, vultum risu solvit et protinus dixit: " Supervacaneae, nē dicam ineptae, legatiōnis ministri, narrāte Samnitibus Manium Curium malle locupletibus imperāre quam ipsum fieri locuplētem; et mementōte me nec acie vinci nec pecuniā corrumpi posse".
 
                                                        ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται:
frugalitāte                        κλητική ενικού
Die quodam                  ονομαστική πληθυντικού
scamno                         αιτιατική πληθυντικού
focum                             ονομαστική ενικού
ligneo catillo                 ονομαστική πληθυντικού
paupertātem                αφαιρετική ενικού
pondus                          ονομαστική πληθυντικού
auri                               ονομαστική ενικού
ministri                           κλητική ενικού
locuplētem                     δοτική ενικού
acie                               γενική ενικού
vultum                           ονομαστική πληθυντικού
risu                                γενική ενικού

2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται
utebātur                       β ενικό προστακτικής
posset                         β πληθυντικό υποτακτικής ενεστώτα
venērunt                        απαρέμφατο μέλλοντα
assidentem                 β ενικό οριστικής μέλλοντα
praebuit                       αφαιρετική σουπίνου
contempsit                  γενική γερουνδίου
mirāti sunt                    β πληθυντικό προστακτικής ενεστώτα
attulissent                    απαρέμφατο ενεστώτα
missum                         γ πληθυντικό υποτακτικής υπερσυντελίκου
dicam                          β ενικό προστακτικής ενεστώτα
 fieri                              β πληθυντικό προστακτικής ενεστώτα
mementōte                 β πληθυντικό προστακτικής ενεστώτα
vinci                                 αιτιατική σουπίνου
corrumpi                          β ενικό οριστικής παρακειμένου

3. Να γράψετε τον αντίστοιχο τύπο στους άλλους βαθμούς, όπου αυτό είναι δυνατό.

 maximā
facilius
ligneo
locuplētem
magnum
 

4. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις προτάσεις :     
quo facilius divitias contemnĕre posset /    
cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent /  
ut eo uterētur /  
nē dicam :
 

5.Να χαρακτηριστούν συντακτικά οι τύποι:
 frugalitāte, facilius, se, assidentem, spectandum, eius ,pondus, auri,eo,risu, corrumpi
 

6. Στην άλλη φωνή:
Samnitium divitias contempsit
vultum risu solvit et protinus dixit
cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent,
 

7. Να δηλωθεί ο σκοπός με 5 άλλους τρόπους:  spectandum
 
8. Να δηλωθεί η απαγόρευση με δύο τρόπους: narrāte Samnitibus
9.      α.   Die... venerunt : Σε πλάγιο με εξάρτηση: Aliquis dixit
         β.  Ministri...   locupletem  :   Σε πλάγιο με εξάρτηση : Manius   Curius   imperat  

         γ.  «Supervacaneae, ne dicam ineptae, legationis ministri,  narrate Samnitibus Manium Curium malle locupletibus imperare quam ipsum fieri   locupletem». Σε πλάγιο με εξάρτηση:  Manius admonuit  

10. Από πλάγιο σε ευθύ: narrate... locupletem./   mementote.., posse .
 
11. 
 Να γίνει αφαιρετική απόλυτη: cum (Samnites) magnum pondus auri attullissent .
 
12. Να ενωθούν και να γίνει μετοχική η πρώτη πρόταση:
                  Samnitium divitias contempsit et Samnites paupertatem eius mirati sunt/
                                (Manius Curius) vultum risu solvit et protinus dixit
13. . Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uteretur, vultum risu solvit et protinus dixit: Να αναγνωρίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις του παραπάνω αποσπάσματος και να αιτιολογήσετε την έγκλιση και τον χρόνο εκφοράς τους
14.   sanctum: να γράψετε την αιτιατική του πληθυντικού αριθμού στο συγκριτικό και στον υπερθετικό βαθμό, στο γένος που βρίσκεται. 

     facilius : να γράψετε τους τρεις βαθμούς του αντίστοιχου επιθέτου στην αφαιρετική του ενικού αριθμού στο αρσενικό γένος. 

Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2012

Ένα παπαδιαμαντικό νησί και ο Παπαδιαμάντης του Λορεντζάτου.

Το 2011 χαρακτηρισμένο ως έτος Παπαδιαμάντη τέλειωσε και  τολμώ να πω πως τίμησε δεόντως το Σκιαθίτη λογοτέχνη, με συνέδριο στη Σκιάθο και στην Αθήνα, εκθέσεις εικαστικού περιεχομένου, μουσικές και άλλες εκδηλώσεις από φορείς και σχολεία, χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχει εξαντληθεί στο ελάχιστο ο σχολιασμός και η μελέτη του του έργου του. Μάλλον τώρα αρχίζουμε: Στην εκπνοή του έτους εκδόθηκαν, δύο καλαίσθητα βιβλία στις εκδόσεις Ίκαρος από τον ακάματο μελετητή του Παπαδιαμάντη, το Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλο.

Το πρώτο με τίτλο «Ένα Νησί»   περιέχει τέσσερα  κείμενα από τα οποία το πρώτο  που δίνει και τον τίτλο στο τομίδιο προλόγισε το μυθιστόρημα του Χώλλ Κέϊν Ο Μαξιώτης (The Manxman), μεταφρασμένο αριστουργηματικά από τον Παπαδιαμάντη (Ίνδικτος, 2003).  «Θα γίνη ενα νησί για ξενοδόχους και για καρροτσέρηδες. Δεν θα είναι πλειο το Νησί τον Μαν, θα είναι το νησί του Μάντσεστερ.» Αυτά τα μελαγχολικά που προφητεύει ο Πήτος, ένας από τους δυο κεν¬τρικούς ήρωες του Μαξιώτη,  τα ξαναβρήκε, όχι προφητευμένα αλλά επαληθευμένα πια, σε τούτους τους στίχους της Τασούλας Καραγεωργίου:
δεν είναι η Σκιάθος σου αυτή
είναι μονάχα η πόλη — μια πόλη δίχως όνομα
                                               πόλη χωρίς σκοπό.
 Τη χαρτογράφηση και την απογραφή του Νησιού του Μαν βρήκε μπροστά του λίγο αργότερα ο εγκάτοικος ενός μικρότερου νησιού —που του μελλόταν επίσης να καταποντιστεί από τη φουσκονεριά των ξενοδοχείων— και αναγνώρισε στα πρόσωπα του κόσμου εκείνου τον δικό του κόσμο, και στο ριζικό του μακρινού τόπου τη μοίρα του δικού του. Πόσο να απέχει, εδώ το Νησί του Μαν από τη Σκιάθο; Παραπάνω από δυο τρεις απλωτές; Δύσκολα. 
Το επόμενο κείμενο «Εν Πάτμω» δημοσιεύτηκε ως επίμετρο στο βιβλίο Από το χάος στο χαρτί του Χρήστου Βακαλόπουλου (Εστία, 1995) και η κατανόηση του προϋποθέτει την ανάγνωση του μυθιστορήματος του ίδιου συγγραφέα "Η γραμμή του ορίζοντος" (Εστία, 1992) και των παπαδιαμαντικών Εμπόρων των Εθνών, καταδεικνύοντας έτσι τις εκλεκτικές συγγένειες του πρόωρα χαμένου συγγραφέα Χρήστου Βακαλόπουλου με τον Παπαδιαμάντη. Η Ρέα Φραντζή της "Γραμμής του Ορίζοντος" του Χρήστου Βακαλόπουλου συναντιέται σε κρίσιμη ώρα με τη Ναξιώτισσα Αυγούστα Μούχρα των "Εμπόρων των Εθνών".  Και το τρίτο κείμενο «Στην άκρη του γκρεμού», εισαγωγικό στα παπαδιαμαντικά Διηγήματα της Αγάπης του «Αρμού» (1993), κατανοείται ευκολότερα με τη βοήθεια της Γραμμής του ορίζοντος. Η Ρέα Φραντζή παρά την αρνησίσταυρη αδολεσχία χιλιάδων ψύχραιμων και σωφρόνων φίλων, στέκεται ακίνητη, μαγνητισμένη, μελαχροινή, χωρισμένη και κάνει ντροπαλά το σταυρό της δέκα βήματα από την άκρη του γκρεμού, όπως ο Γιωργής της Μπούρμπαινας ο νεαρός βαρκάρης στο τέλος του διηγήματος «Έρως- ήρως» που είναι στο χέρι του να σφαλίζει την πόρτα του ερωτικού του παραδείσου. «Κατέστειλε το πάθος, επραΰνθη, κατενύγη, έκλαυσε και εφάνη ήρως εις τον έρωτά του-έρωτα χριστιανικόν, αγνόν, ανοχής και φιλανθρωπίας». Για το τελευταίο κείμενο, το «Όνειρον Αλ. Παπαδιαμάντη, διηγηματογράφου και αμίσθου ιεροψάλτου», δεν υπάρχει ανάγκη πλοηγού, όπως επισημαίνει ο συγγραφέας. Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή τα Φώτα του 2002 και φαίνεται ότι διαβάστηκε από ελάχιστους, γιατί τα χιόνια της ημέρας κράτησαν μακριά από τις εφημερίδες τους περισσότερους αναγνώστες τους. Ένα απολαυστικότατο αφήγημα παπαδιαμαντικής τεχνοτροπίας.
Το αυλιδάκι του Παπαδιαμάντη στη Σκιάθο.
 Το δεύτερο βιβλίο με τίτλο «Ο Παπαδιαμάντης του Ζήσιμου Λορεντζάτου» περιλαμβάνει όλα όσα ο Ζ.Λ. είπε για τον   μεγάλο «εγκρατευτή» της γλώσσας μας. Τα κείμενα αυτά υπάρχουν  στις  Μελέτες του Λορεντζάτου. Προηγείται το χαϊκού για την Ακριβούλα του «Μυρολογιού της φώκιας», ως είδος εισαγωγής ή ως μότο όλης της συναγωγής. Ακολουθούν τα δοκίμια «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης»( Α΄ και Β΄), το collectaneum 930 για «Τ’ Αγνάντεμα» και το πρώτο τμήμα από το δοκίμιο «Οι Ρωμιές» καθώς και μνείες από τις Μελέτες και ολόκληρα collectanea  από το ομότιτλο βιβλίο του. Απολαυστικότατα κείμενα συνθέτουν ένα ψηφιδωτό  που όντας συγκεντρωμένα εξυπηρετούν τον  παπαδιαμαντικό μελετητή και όχι μόνον. Ο Ν.Δ.Π. εύχεται αυτή τη μικρή συναγωγή να τη  διάβαζαν αρκετοί σχολικοί φιλόλογοι. 
 
 

Παρασκευή 13 Ιανουαρίου 2012

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ - ΕΝΟΤΗΤΑ 34η


34. Cum Africānus in Literno esset, complures praedonum duces forte salutātum ad eum venērunt. Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset, praesidium domesticōrum in tecto conlocāvit. Quod ut praedōnes animadvertērunt, abiectis armis ianuae appropinquavērunt et clarā voce Scipiōni nuntiavērunt (incredibile audītu!) virtūtem eius admirātum se venisse. Haec postquam domestici Scipiōni rettulērunt, is fores reserāri eosque intromitti iussit. Praedōnes postes ianuae tamquam sanctum templum venerāti sunt et cupide Scipiōnis dextram osculāti sunt. Cum ante vestibulum dona posuissent, quae homines deis immortalibus consecrāre solent, domum revertērunt.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1.  Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις λέξεις:
praedonum                               κλητική ενικού
praesidium                              κλητική ενικού
domesticōrum                       ονομαστική ενικού
tecto                                       αιτιατική πληθυντικού
voce                                        ονομαστική ενικού
virtūtem                                  αφαιρετική ενικού
fores                                       ονομαστική ενικού
postes                                    γενική πληθυντικού
 homines                                αφαιρετική ενικού
deis                                         κλητική ενικού

2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις λέξεις:
 esset                                     γ  πληθυντικό προστακτικής  μέλλοντα
venērunt                                β πληθυντικό υποτακτικήςμέλλοντα
captum                                   β ενικό οριστικής ενεστώτα παθητικής φωνής
animadvertērunt                  απαρέμφατο παρακειμένου
nuntiavērunt                        γ ενικό υποτακτικής ενεστώτα
admirātum                             απαρέμφατο μέλλοντα
rettulērunt                           β ενικό οριστικής ενεστώτα παθητικής φωνής
reserāri                                β ενικό προστακτικής ενεστώτα
intromitti                              γ πληθυντ. υποτακτ. υπερσυντελίκου
iussit                                     β πληθυντικό οριστικής μέλλοντα
venerāti sunt                       β ενικό υποτακτικής ενεστώτα
posuissent,                          μετοχή ενεστώτα
consecrāre                          δοτική γερουνδίου
solent                                   β πληθυντικό υποτακτικής παρακειμένου
revertērunt                          αφαιρετική σουπίνου


3. existimasset:  
Να αιτιολογήσετε τη σύμπτυξη του τύπου και να γράψετε τον ίδιο διαφορετικά. 
 
4.Αναγνώριση των προτάσεων:    cum se ipsum captum venisse eos existimasset, /  
Quod ut praedōnes animadvertērunt, /
Haec postquam domestici Scipiōni rettulērunt,/
Cum ante vestibulum dona posuissent.

5. Να δηλώσετε το σκοπό με 4-6 άλλους τρόπους:   
 salutātum/ admirātum/ /captum. (Θα βοηθηθείτε από τη σελίδα 164 του σχολικού βιβλίου)

6. Να αναλυθεί σε πρόταση:    
abiectis armis, /
tamquam sanctum templum

7. Στην άλλη φωνή….
 Tum Scipio  praesidium domesticōrum in tecto conlocāvit., /          
 is fores reserāri eosque intromitti iussit:        

8. Αντικατάσταση Βαθμούς ….  σε επίθετα/ επιρρήματα:
  complures,/           clarā,/          incredibile,         / sanctum,          / cupide

9. Από πλάγιο σε ευθύ:
α)   cum se ipsum captum venisse eos existimasset.
β)   clara voce  Scipioni (praedones) nuntiaverunt (incredibile auditu!) virtutem eius admiratum se venisse
γ : is fores reserari eosque intromitti iussit

10.   Οι προτάσεις σε μετοχές:
                                 Quod ut animadverterunt → 
                                       Haec domestici rettulerunt → 
                                    cum dona posuissent → 

11. Οι υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου να αναγνωριστούν συντακτικά!
12.   Οι παρακάτω προτάσεις να αντικαταστήσετε το σύνδεσμο εισαγωγής και να κάνετε τις   
        απαραίτητες αλλαγές:
                                 Quod ut praedōnes animadvertērunt, /
                                 Haec postquam domestici Scipiōni rettulērunt,/
                                 Cum ante vestibulum dona posuissent.

Τετάρτη 11 Ιανουαρίου 2012

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ - ΕΝΟΤΗΤΑ 32η


32.   Pleni omnes sunt libri, plenae sapientium voces, plena exemplorum vetustas; quae iacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet.  Quam multas imagines fortissimorum virorum— non solum ad intuendum, verum etiam ad imitandum—scriptores et Graeci et Latini nobis reliquerunt! Quas ego, cupidus bene gerendi et administrandi rem publicam, semper mihi proponebam. Colendo et cogitando homines excellentes animum et mentem meam conformabam. Sic enim -laudem et honestatem solum expetendo, omnes cruciatus corporis et omnia pericula mortis parvi esse ducendo- me pro salute vestra in tot ac tantas dimicationes obicere potui.

Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
 1. α) Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις :
libri                                                κλητική ενικού
sapientium                                    αφαιρετική ενικού
voces                                              κλητική ενικού
exemplorum                                 ονομαστική πληθυντικού
vetustas                                          δοτική ενικού
tenebris                                         ονομαστική πληθυντικού
lumen                                            ονομαστική πληθυντικού
multas imagines                            κλητική ενικού
fortissimorum virorum                   αιτιατική ενικού
scriptores                                       κλητική ενικού
rem publicam                                 γενική ενικού
homines                                       ονομαστική ενικού
mentem meam                           γενική πληθυντικού
laudem                                         κλητική ενικού
omnes cruciatus                         γενική ενικού
corporis                                       ονομαστική πληθυντικού
omnia pericula                      αιτιατική ενικού
mortis                                    ονομαστική ενικού
salute vestra                          δοτική ενικού
tantas dimicationes               δοτική ενικού

2. α) Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω τύπους :
iacerent                                  α πληθυντικό υποτακτικής υπερσυντελίκου
accederet                               β ενικό υποτακτικής ενεστώτα
intuendum                            αρχικούς χρόνους
imitandum                            β ενικό προστακτικής ενεστώτα
reliquerunt                            β ενικό προστακτικής ενεστώτα
gerendi                                   γ πληθυντικό υποτακτκής μέλλοντα
proponebam                          γ ενικό υποτακτικής παρακειμένου
Colendo                             απαρέμφατο παρακειμένου
cogitando                                 β πληθυντικό προστακτικής μέλλοντα
expetendo                               γ ενικό υποτακτικής υπερσυντελίκου
ducendo                                  β ενικό προστακτικής ενεστώτα
obicere                                     β ενικό οριστικής ενεστώτα
 potui                                       β ενικό υποτακτικής ενεστώτα και παρατατικού

3. Αναγνώριση του υποθετικού λόγου και μετατροπή στα άλλα είδη:  
quae iacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet.  

4α. Να γράψετε τους αντίστοιχους τύπους στους άλλους βαθμούς:   
Pleni, plenae, plena, multas, fortissimorum, cupidus, excellentes, parvi.
4β. Να κλιθούν :  
quae : ενικό πληθυντικό ίδιο γένος-  
nobis: ενικό πληθυντικό ίδιο πρόσωπο
meam: ενικό πληθυντικό ίδιο γένος

5α. Στην άλλη φωνή:   Quam multas imagines fortissimorum virorum scriptores et Graeci et Latini nobis reliquerunt! /
Colendo et cogitando homines excellentes animum et mentem meam conformabam. /
Quas ego, cupidus bene gerendi et administrandi rem publicam, semper mihi proponebam. 

5β  : Να γίνουν μετοχικές: Quas ego  semper mihi proponebam, /
laudem et honestatem solum expetendo, / 
omnes cruciatus corporis et omnia pericula mortis parvi esse ducendo

6. Να δηλωθεί ο σκοπός με 6 τρόπους: 
 ad intuendum, / ad imitandum  imagines

7. Συντακτική αναγνώριση:   
plenae, sapientium, exemplorum, litterarum, imagines, administrandi,
mihi, homines, expetendo, cruciatus, corporis, mortis, parvi, me, obicere, pro salute .

8. Γερουνδιακή έλξη Colendo et cogitando homines excellentes /  laudem et honestatem   expetendo

9α.  Σε πλάγιο λόγο με εξάρτηση: Archia dixit:   Quas... proponebam

9β.  Σε πλάγιο λόγο με εξάρτηση: Caesar dixit:  Pleni omnes sunt libri, plenae sapientium voces, plena exemplorum vetustas; quae iacerent in tenebris omnia,/  
Quam multas imagines fortissimorum virorum scriptores et Graeci et Latini nobis reliquerunt! / Colendo et cogitando homines excellentes animum et mentem meam conformabam. /
Sic enim me pro salute vestra in tot ac tantas dimicationes obicere potui.

10. Από πλάγιο σε ευθύ : omnes cruciatus corporis et omnia pericula mortis parvi esse ducendo