Παρωδίες καβαφικών ποιημάτων

Διαβάζοντας για τον Καβάφη από δω κι από κει διάλεξα μερικές παρωδίες των ποιημάτων του που συνδέονται άμεσα με την πρόσληψη της ποίησής του και δείχνουν πως τα ποιήματά του έχουν γίνει πια προσφιλής τρόπος στην καθημερινή μας συνεννόηση.Με την κωμική απομίμηση ενός καβαφικού ποιήματος σατιρίζεται το σήμερα, η καθημερινότητα και ο τρόπος ζωής μας. Το σκωπτικό, ειρωνικό πνεύμα   λειτουργεί συνειρμικά και συνδέεται με όλα αυτά που μας απασχολούν. Πηγές μας οι εφημερίδες και τα βιβλία : 1) Ξ. Α. Κοκόλη, Τριάντα παρωδίες ποιημάτων του Κ.Π.Καβάφη, εκδ. Καστανιώτη 2) Δ. Δασκαλόπουλου, Παρωδίες καβαφικών ποιημάτων 1917-1997, εκδ. Πατάκη

Καβαφικόν           (Εφημερίδα Καθημερινή)

Χωρίς λύπην, χωρίς περίσκεψιν, χωρίς αιδώ  

κατέφαγον τα δέκα πέντε εκατομμύρια 

και τώρα φευ διαλογίζομαι εγώ 

πόσον ευκόλως τα κατέφαγον ως χοιρομήρια.

Α, όταν τα εμοίραζαν πώς να μην το προσέξω·

δεν θα ήτο τόσο δυσχερές εις την διανομή αυτήν να τρέξω

αλλά δεν ήκουσα ποτέ κρότον κλεπτών ή ήχον

κι ανεπαισθήτως μ' έκλεισαν από το γεύμα έξω!

[1935]

Τόσο πολύ ατένισα   (Του Ξ. Κοκόλη)

Την πόλη αυτή τόσο πολύ ατένισα, 

που πλήρης είναι αυτής η όρασίς μου.

Ξέχειλοι κάδοι σκουπιδιών. Στραβά μπαλκόνια
μ' ετοιμοθάνατα φυτά, με κλιματιστικά
που κατουρούν τα πεζοδρόμια. Μηχανάκια
που ορμούν αλλοπαρμένα, που στριγκλίζουν.
Και χίλιοι ακόμα εφιάλτες που τες νύχτες μας,
τες θλιβερές ημέρες μας στοιχειώνουν....

    

 Ο νέος ηγεμών εξ Η.Π.Α.

Άρεσε γενικώς εις τας Αθήνας,
από τες πρώτες μέρες που αφίχθη,
ο νέος Ηγεμών μας εκ των Η.Π.Α.
Υιός ανδρός μεγάλου και σπανίας μητρός.

Ως τ' όνομά του, το ίδιον ακριβώς
κι' η περιβολή, κομψή, ελληνική.

Δεχόταν ευχαρίστως τες τιμές,
αλλά δεν εφαίνετο ότι τες επιζητούσεν.
Εδιδάχθη, παιδιόθεν, να δείχνει μετριόφρων.
Αγόραζε βιβλία ελληνικά, μάλλον μεταφρασμένα
εις την μητρικήν του γλώσσαν.

Και εστόλιζεν τα ράφια του γραφείου του
χωρίς ουδέποτε ν’ ανοίξει τας σελίδας των.
Ήτο τόσο πολύ απασχολημένος με το σώμα του.
Δι' αυτόν τον λόγον ήτο και ολιγομίλητος.

Θάταν βαθύς στες σκέψεις του, σχολίαζαν
οι θαυμαστές του εις την αγοράν.
Διότι θεωρείται προσόν, εις τας πρωτεύουσας,
οι βαθυστόχαστοι να μη μιλούν πολλά.

Όσοι όμως τον γνώρισαν εκ του πλησίον,
αυτόν και τους υψηλούς προστάτας του,
(οίτινες εκάλυπταν εντέχνως τας ελλείψεις του, βαπτίζοντάς τας χαμηλοτόνους θέσεις...)
είχον ετέραν, σαφεστέραν, γνώμην σχηματίσει.

Μήτε βαθύς στες σκέψεις ήταν, μήτε τίποτε.
Ένας διάδοχος, τυχαίος και συνήθης ήτο.
Πήρε όνομα ελληνικό, ντύθηκε σαν τους Έλληνας,
έμαθ' επάνω, κάτω σαν τους Έλληνας να φέρεται,
κι έτρεμεν η ψυχή του μη τυχόν
χαλάσει την καλούτσικην εντύπωση.

Διότι ομιλώντας με βαρβαρισμούς δεινούς,
τα ελληνικά, υπήρχε μέγας κίνδυνος
να τον αντιληφθούν ακόμη κι οι πληβείοι.
Και να τον πάρουν οι πάντες στο ψιλό γαζί,
όπως το συνηθίζουν, όχι σπανίως άλλωστε,
όλοι αυτοί οι απαίσιοι Αθηναίοι.

Δι' αυτό και απέφευγε να ομιλεί άνευ παπύρου.

Διότι, ομιλώντας από στήθους, ο ταλαίπωρος,
(ότε ήτο, δυστυχώς, ανάγκη, να το κάνει..)
εμπέρδευε τες κλίσεις, τες λέξεις αλλά και την προφοράν, βαναύσως.

Προκαλώντας βαθιά μελαγχολία εις μερικούς
σοφούς, δυστυχισμένους, της Αυλής του,
απελπισίαν εις τους προστάτας του
και γέλωτας ειρωνικούς εις τους ακροατάς του.

Με θλιβεράν,κατάληξιν, μίαν και μοναδικήν:
Μηδέν εις το πηλίκιον...



Φρέντυ Γερμανός Απολείπειν ο Θεός Ιερώνυμον
(Εγράφη πριν υποβάλει ο τέως αρχιεπίσκοπος την παραίτηση του.)
Σαν έξαφνα ώρα μεσάνυχτα ακουσθεί
αόρατος θίασος να περνά
μην ξαφνιασθείς.
Σαν έτοιμος από καιρό, σαν θαρραλέος
αποχαιρέτα την την Αρχιεπισκοπή που χάνεις.
Τίποτε πλέον δεν μπορείς να κάνεις.
(Σ 'το είπε κι ο Κοζάνης...)
Μην πεις: «Δεν παραιτήθηκα...»
Διότι:
ποιος τον ακούει τότε τον Καντιώτη...
Αλλά σαν έτοιμος από καιρό, σαν θαρραλέος
πες: «Είμαι τέως...»
Και γενναίος, σαν Βαρτάνης
αποχαιρέτα την
την Αρχιεπισκοπή που χάνεις...
[1974]

ΑφραγκείαΜ.Π. Σουλιώτης
Φτου στο καλό, ενώ ήσουν καμωμένος
για τα σκληρά, τα ντέρμπι ματς,
η τρύπια αυτή σου η τσέπη πάντα
τες ευωχίες των γκολ να σε αρνείται-
να σε πιέζουν χαμερπή ποσά,
και τα γραμμάτια, κ' οι εφορείες.
Και κούφια η ώρα που σ' τη δίνει
(επίτηδες για να γλιτώσεις σου τη δίνει)
και παριστάνεις τον τρελό και ψέλνεις μπούρδες
και σε τραβούν οι δανειστές στους νευρολόγους
που με χαρά σε σφικτοδένουν στα κρεβάτια
και σε ρωτούν «πού παίξατε μικρός;» και τέτοια.
Και συ τους απαντάς μπαρουτιασμένος
«σε γειτονιά, που δεν την ξέρεις». —
Γι' άλλα κλοτσά η ψυχούλα σου, γι' άλλα μουγκρίζει:
κατεβασιές του σεντερφώρ, των κυνηγών,
την άποψη των λάιτσμαν για τα φάουλ-
τες διαβολές των Π.Ο.Κ., διαιτητών, και Γραμματείας.
Αυτά πού να σ' τα δώσει η κλινική,
αυτά πώς να σ' τα βρουν οι νευρολόγοι-
κακιά ζωή χωρίς αυτά θα κάμεις.
[1974]


Φρέντυ Γερμανός Εις νέον δημοσιογράφον...
Σαν βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη
μην εύχεσαι να 'ναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος ρεπορτάζ, γεμάτος συνεντεύξεις...
Τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες
να τους φοβάσαι. Πάντα
θε να τους συναντάς εμπρός σου...
Πάντα.
Ακόμα και όταν φτάσεις τα σαράντα...
Μην εύχεσαι να 'ναι μακρύς ο δρόμος.
Συνέχεια το μη θα ακούς
από καλούς κι από κακούς:
«Μην βλέπεις». «Μην μαθαίνεις».
«Μην ακούς».
Και προπαντός: «Μην γράφεις...».
Αν και αυτό δεν το 'πε ο Καβάφης...
Ο Καβάφης είπε: «Πάντα
στο νου σου νάχεις την Ιθάκη...»
Μα το 'πε πριν από μισό αιώνα.
(Μισό και βάλε..)
Τώρα θα σου 'λέγε:
«Την Ιθάκη απ' το νου σου βγάλε.
Κι αν η ψυχή σου
επιθυμεί να μην ακούει συνέχεια:
"Μη" άλλαξε γρήγορα γραμμή.
Μην εύχεσαι
να 'ναι μακρύς ο δρόμος
και ούτε σε πόλεις αιγυπτιακές
να πας για ρεπορτάζ...»
{Μπορεί να σε χτυπήσουν τα «Μιράζ»).
«Μείνε μακριά απ' το Σουέζ
και απ' τα υπόλοιπα κανάλια
γιατί θα γίνεις χάλια...
Τον πλούτο μην επιθυμήσεις,
μην μπλέξεις με διαφημίσεις.
Κι αν θες να μείνεις δημοσιογράφος
και να μην βγεις οφσάιντ
μην υποδουλωθείς στο "Τάιντ"».
(Ούτε να γίνεις όργανο τυφλό του «Τουμποφλό»...)
«Μην ψάχνεις στα κανάλια νά βρεις την Ιθάκη
γιατί εκεί που λες: "Την βρήκα"
θα την χάσεις Σαν το Μαστοράκη...
Η Ιθάκη ποτέ δεν θα σε δώσει
το ωραίο ταξίδι. Είσαι σαράντα ήδη...
Μην ελπίσεις ούτε σε υψηλές χαρές
ούτε σε υψηλές αυξήσεις...
Για σένα Ιθάκη δεν υπάρχει.
θα ασπρίσεις θα γεράσεις
κι όλο μπροστά σου θα 'ν' οι Νιάρχοι
κι ο Ωνάσης...
θα δίνεις πάντα μάχες
θα φτάνεις ως τα άκρα...»
(Μπορεί να κάνεις και φαλάκρα).
«Θα σε χτυπάνε όλοι.
Θα σου χαλάσουν το συκώτι
Θα γίνεις φίλος με τον Τόλη
θα τσακωθείς με τον Καντιώτη...
Θα ταξιδεύεις...
Θα γερνάς...
Θα ελπίζεις πάντα στην Ιθάκη».
(Αλλά θα βόσκεις διαρκώς στο Κολωνάκι...)
«Πάντα στο νου σου θα 'χεις την Ιθάκη
το φθάσιμον εκεί
θα 'ν' ο προορισμός σου...»
Το φθάσιμο, αλλά πού;
Ήδη σε λεν παππού...
και είσαι πλέον: «ο αιτών...».
(«Σύνταξιν εκ της Ενώσεως Συντακτών...»)
Το ωραίο ταξίδι τελείωσε,
άλλο δεν έχει να σε δώσει πια.
Είσαι εξήντα ετών,
και ακόμα δεν σταμάτησες να γράφεις
και να γράφεις...
Και να γράφεις...
(Σε πήρε στο λαιμό του ο Καβάφης).
Μα έτσι σοφός που έγινες
με τόσην πείρα.
Τόσα κιλά να σε βαραίνουν...
Ήδη θα το κατάλαβες
οι Ιθάκες τι σημαίνουν...
[1974]

Φρέντυ Γερμανός Σαν βγεις στον πηγαιμό για τον Δακτύλιο
Σαν βγεις στον πηγαιμό για τον Δακτύλιο
να εύχεσαι να 'ναι μακρύς ο δρόμος
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος κλήσεις.
Τους Λαιστρυγόνες και τον Τρίτση
δεν θα συναντήσεις
αν η ψυχή σου δεν τους κουβανεί
εντός της,
αν η Τροχαία δεν τους στήνει
εμπρός σου...
Να εύχεσαι να 'ναι μακρύς ο δρόμος
αλλά μην τον αφήσεις
στον Δακτύλιο να σε φέρει,
Η Τόλμη δεν συμφέρει.
(Ρώτα και τον Καρατζαφέρη).
Μην πλησιάζεις ούτε στη Συγγρού.
Η Λεωφόρος ήδη
σε έδωσεν έναν Ζαρντινίδη•
άλλο δεν έχει να σε δώσει πια...
Πάντα στο νου σου
να 'χεις τον Δακτύλιο
αλλά μην βιάζεις το ταξίδι διόλου.
Μην πλησιάζεις την Ομόνοια
ή την Αιόλου...
Στάσου μακριά απ' το Κολωνάκι.
Έστω
κι αν θες να δεις τον Βερυβάκη.
Μην τριγυρνάς
στην Αθηνάς.
(Είναι αδύνατον να μπεις
έστω
κι αν είσαι ο Κουλουμπής).
Η πόλις ήδη
σε έδωσεν έναν Ακριτίδη•
άλλο δεν έχει να σε δώσει πια...
Να εύχεσαι να 'ναι
μακρύς ο δρόμος
Το φθάσιμον εκεί
είναι ο προορισμός σου.
Και πάντως
πούλα το αυτοκίνητο σου...
«Η Αλλαγή
θέλει να περπατάς...»
(Το είπεν ο Γεννηματάς...)
Συχνά
θέλει και να πονείς...
(Το λέει κι ο Πεπονής).
Θα περπατήσεις
θα αδυνατίσεις
θα ρέψεις
και θα φρονιμέψεις.
Δεν θα φωνάζεις,
δεν θα απεργείς πολύ.
(Κι ούτε θα δίνεις δυάρα για τον Μπουμπλή ή για τον Κατσιφάρα...)
Κι αν πτωχικό τον βρεις
ο Δακτύλιος δεν σε γέλασεν.
Έτσι μισός που έμεινες
με τόσην φύρα,
δίχως ψυχή
(και δίχως Γιώτα-χι),
ήδη θα το κατάλαβες
οι Δακτύλιοι τι σημαίνουν...
[1982]

Alter Ego [= Αλεξάνδρα Στεφανοπούλου] Τι θα έγραφαν...
Καβάφης, «Τα τείχη»
Χωρίς περίσκεψιν και με ετεροχρονισμόν
πορεύεται και η οικονομία μας στην τύχη.
Και κάθομαι και απελπίζομαι τώρα εδώ
πώς θα εξέλθουμε απ' του σοσιαλισμού τα τείχη.
Διότι αυτοί δεν άφησαν στην θέση ούτε λίθον.
Α, όταν έρριχνα την ψήφον
να μην προσέξω. Αλλά δεν γνώριζα
των πρασινοφρουρών τον μύθον
που αναισθήτως έρριξαν όλον τον κόσμον έξω.
[1983]

Φρέντυ Γερμανός «Απολείπειν ο Θεός Ευάγγελον...»
(Ελεύθερη μεταφορά από το «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον»
του Κωνσταντίνου Καβάφη
— μετά από προφορική πάντα άδεια του ποιητή προς τον συντάκτη της στήλης.)

Σαν έξαφνα ώρα μεσάνυκτ' ακουσθεί
αόρατος θίασος να περπατά
μην ξαφνιασθείς ακόμα•
θα 'ναι το κόμμα που σ' αποχαιρετά...
Σαν έτοιμος από καιρό σαν θαρραλέος
πες: «Είμαι τέως».
Έκανες πολλές γκάφες τελευταίως:
Ομίλησες πολύ κι ενόχλησες
ακόμα και τον Καραμανλή.
Ήδη, ήλθεν η ώρα
τα βουνά να πάρεις
(σ' το λέγει κι ο Τσαλδάρης).
Αν πάρεις τα ρουμάνια
πάρε μαζί σου
και το Νιάνια...
Κι αν πας κατά την Πρώτη
πάρε μαζί
τον Βαρβιτσιώτη...
Στην ΕΡΤ
δεν θα εμφανισθείς ξανά — έχοντας δίπλα τον Νανά.
Τα ίδια και τα ίδια πλέον δεν θ' αναμασάς.
(Υπάρχει ο Παλαιοκρασσάς).
Εφάγαμε στη μούρη
πολλήν Φωτιά,
πολύ Τσεκούρι
τελευταίως
κι η Τηλεόραση άλλο
δεν έχει να σε δώσει πια.
Σαν έτοιμος από καιρό
σαν θαρραλέος
πες: «Είμαι τέως»
ώστε να ησυχάσει κι ο Ρωμαίος...
Διά τα εγκόσμια
πλέον μην σε μέλει.
(Κοίτα και λίγο τον Βαγγέλη).
Το κόμμα
βρίσκεται σε κώμα
μα θα γιάνει
εις το μνημόσυνον
του Μακρυγιάννη
και αργότερον
θα γίνει εντελώς καλά
εις του Μελιγαλά...
Σαν έτοιμος από καιρό
σαν θαρραλέος
φύγε ευθέως
πριν αποκάνεις
κι αποχαιρέτα την
την Ηγεσίαν σου που χάνεις...

Μειλίχιος Παλαιόφρων [= Μ. Ζ. Κοπιδάκης]
Απολείπειν τον Θεόν Ανδρέας
Σαν έξαφνα, ώρα μεσημβρινή, ακουσθεί
θίασος πασοκτζήδων να περνά
με μουσικές αυτοκινήτων, με φωνές
— την τύχη σου που ενδίδει πια, τα έργα σου που χαραμίστηκαν,
τα σχέδια της προεδρίας σου που βγήκαν όλα πλάνες,
μη ανωφέλετα θρηνήσεις.
Σαν έτοιμος από καιρό, σα γνήσιος Σερραίος,
αποχαιρέτα τες, τες υπερεξουσίες σου που χάνεις.
Προ πάντων, να μη γελασθείς, μην πεις πως ήταν
ένα όνειδος, πως πάλι απατήθηκεν η ακοή σου•
μάταιες ελπίδες παλινόρθωσης μην καταδεχτείς.
Σαν έτοιμος από καιρό, σα γνήσιος Σερραίος,
σαν που ταιριάζει σε που αξιώθηκες δώμα στην Πολιτεία,
πλησίασε σταθερά προς το παράθυρο,
κι άκουσε με συγκίνησιν, αλλ' όχι
των ανεψιών τα παρακάλια και παράπονα,
ως τελευταία ακρόασι τους ήχους,
τις φωνασκίες και τις ιαχές του πλήθους,
κι αποχαιρέτα την, την δεύτερη θητεία σου που χάνεις.
[1985]

Φρέντυ Γερμανός Λιτότης 1988
«Οι αρμόδιοι οικονομικοί παράγοντες
μελετούν νέα μέτρα λιτότητας για τον φετινό χειμώνα...»
(Απο ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ)
Σαν βγεις στον πηγαιμό για τον χειμώνα...
να εύχεσαι να μην κρατήσει έναν αιώνα...
Τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες
δεν θα τους συναντήσεις αν λακίσεις...
Αν δεις μπροστά σου τον Τσοβόλα
ροβόλα.
Και στα Ιμαλάια ανέβα
αν πέσεις μπρος στον Κατσανέβα!
Πάντα στο νου σου να 'χεις την Ιθάκη,
μα πρόσεχε τον Άκη.
Να λες: «Τα βήματα μου θα μετρώ»,
μα στο μετρό μην μπεις!
Παραμονεύει ο Κουλουμπής!
Και φύγε μάνι-μάνι αν δεις μπροστά
τον Κακλαμάνη...
Τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες
πίσω σου άσε. Και σπάσε...
Πάντα στο νου σου να 'χεις την Ιθάκη
μα πρόσεχε λιγάκι.
Φύγε μακριά απ' όλα.
(Και κράτα μόνο επαφή με την Κοκκόλα...)
Σε Τράπεζα μπροστά μην σταματάς.
Θα πουν: «0 Κοσκωτάς!»...
Μάθε να υπομένεις
όπως ο μάταιος ο Αρσένης
— και να πονείς
όπως ο Πεπονής...
Κι αν πτωχικό τον βρεις
ο χειμώνας δεν σε γέλασε.
Μην πεις: «ΑΤΑ δεν πήρα».
Έτσι σοφός που έγινες
με τόσην πείρα
ήδη θα το κατάλαβες οι ΑΤΕΣ τι σημαίνουν...
[1988]

Κ.Φ. Φαβάκης [= Μ.Π. Σουλιώτης]   0 εστιάτωρ
Εμ, είπες• «Θα τρώγω σ' άλλο ρεστοράν, θα μασουλώ αλλού.
Μάγειρον άλλον πάω να βρω στιλπνότερον αυτού.
Κάθε μπουκιά μου μπόχα ζέχνει οχετού•
κ' είν' το φαγί μου —αυθαίρετα— καρυκευμένο.
Έως πότε το στομάχι μου εδώ μέσα θα μαραίνω;
Ό,τι κι αν παραγγείλω κι ό,τι λιμπιστώ,
σβουνιάρικα φασόλια ξανά θα καταπιώ,
που τόσα πιάτα μ' έσκασαν με μπούκωσαν με τούρλωσαν».
Φαγάδικο άλλο δεν θα βρεις, να φας αλλού δε σφάξαν.
Στον εστιάτορα χρεωστάς λεφτά. Τη φασουλάδα θα ρουφάς
την ίδια. Και ίχνη από καρότο θα ερευνάς•
και μες στο ίδιο λαβαμπό θα φτύνεις.
Πάντα στου ίδιου εστιάτορα θα τρως. Για κάτι νοστιμότερο
—δεν τρως—
δεν τρέχει κάστανο για σε, δεν τρέχει τσάι.
Έτσι που περιδρόμιασες εδώ, σε στιλ χαραμοφάη,
στο μαγερειό αυτουνού, το ρυπαρό, για εφτά βόδια μπούκωσες.
[1974]

Κ.Φ• Φαβάκης [= Μ.Π. Σουλιώτης]
Αστοί δε υπερωρίμων
Τα παραγινωμένα τρων οι αστοί.
Τα άγουρα τα τρώνε οι χωρικοί,
φαιδροί και υποχόνδριοι κτήτορες οπωροφόρων δένδρων.
Από τα άγουρα οι μικροαστοί τα μετ' ολίγον
ώριμα διαλέγουν. Οι οφθαλμοί
αυτών, εν ώραις εν χερσίν καρπών εκστασιάζονται. Σγουροί χυμοί τους προγλυκαίνουν των προσεχών επιδορπίων. Και ξερογλείφοντ' ενεοί. Ενώ στες σάλες μέσα, μασούν τα μισοσάπια οι αστοί.
[1974]

Κ.Φ. Φαβάκης [= Μ.Π. Σουλιώτης]
Μονοτονία
Το ένα υποτυπώδες μπρέκφαστ άλλο
υποτυπώδες, με ίδια πτωχική ομελέτα, ακολουθεί. Θα φάμε
τα ίδια φαγητά, θα ξαναφάμε τα ίδια! —
οι όμοιες μπουκιές μάς βρίσκουνε και μας αφήνουν.
Γεύμα περνά και φέρνει άλλο γεύμα.
Αυτά που θα σερβιρισθούν εύκολα προεικάζεις•
είναι τα χθεσινά και χωνευμένα εκείνα.
Και καταντά το δείπνο μας απόρριμμα να μοιάζει.
[1974]