Τετάρτη 22 Ιουνίου 2011

Γιάννης Δάλλας Περίακτος


 Στην εξαιρετική ποιητική συλλογή του Γιάννη Δάλλα που κυκλοφόρησε το Μάιο από τις εκδόσεις Τυπωθήτω-Λάλον ύδωρ σε ένα καλαίσθητο βιβλίο, που μόνο αν το χαϊδέψετε, θα αντιληφθείτε την υψηλή αισθητική του,  διάβασα το παρακάτω ποίημα στην ενότητα "Από κρημνά σ' άλλα κρημνά" και το μεταφέρω εδώ:
ΑΠΕΙΡΩΤΑΝ

Πρε π’   τό χῶμα τῆς ἀνασκαφῆς
                   τό νόμισμα
τό γυάλισε μέ τό μανίκι κι ἔλαμψε
μέ τήν καινούργια ἐπιγραφή: Ἀπειρωτᾶν
Τό γύριζε στίς Τράπεζες... Καμμιά
δέν δέχονταν νά τό πριμοδοτήσει
Τά σύμβολα σας στά Μουσεῖα, τοῦ 'λεγαν
Δέν εἶναι σύμβολα... Εἶν' ἡ ἀρχαία συνταγή
μιᾶς νομισματικῆς κοινῆς πολιτικῆς —
Κι οἱ μαντικές περιστερές πού πέταξαν
κι ἑνῶσαν δυό ἠπείρους δυό ἱερά
πῶς δέν τή νιῶσαν δέν τή μάντεψαν
τήν ἐπερχόμενη κατάρρευση;

(Καιροί πτωχεύσεων καιροί τῆς Ἀγορᾶς
ἡ Ἑνωμένη Εὐρώπη φύλλα καί φτερά
ὁ σώζων ἑαυτόν σωθήτω)

Κι οἱ συνταγές σας στόν Καιάδα, ἀπάντησαν

Σάββατο 11 Ιουνίου 2011

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2011


ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΠΕΜΠΤΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2011
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Α1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσματα:
Is cum aliquando castris abiret, edixit ut omnes pugna abstinerent. Sed paulo post filius eius castra hostium praeterequitavit et a duce hostium his verbis proelio lacessitus est: «Congrediamur, ut singularis proelii eventu cernatur, quanto miles Latinus Romano virtute antecellat». Tum adulescens, viribus suis confisus et cupiditate pugnandi permotus, iniussu consulis in certamen ruit; et fortior hoste, hasta eum transfixit et armis spoliavit.
…………………………………………………………………………………………………………
Haec postquam domestici Scipioni rettulerunt, is fores reserari eosque intromitti iussit. Praedones postes ianuae tamquam sanctum templum venerati sunt et cupide Scipionis dextram osculati sunt. Cum ante vestibulum dona posuissent, quae homines deis immortalibus consecrare solent, domum reverterunt.
                                                                                                             Μονάδες 40
Παρατηρήσεις
Β1. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις ή φράσεις:
his verbis : την αιτιατική ενικού
singularis proelii : την ονομαστική πληθυντικού
eventu : τη γενική του ίδιου αριθμού
miles Latinus : την αφαιρετική ενικού
viribus suis : τη γενική πληθυντικού
certamen : την αιτιατική πληθυντικού
 fortior : την αφαιρετική ενικού στο γένος και στο βαθμό όπου βρίσκεται
fores : τη γενική ενικού
eosque : τη δοτική ενικού του ίδιου γένους
quae : τη γενική ενικού του ίδιου γένους
immortalibus : την αφαιρετική ενικού του ίδιου γένους
                                                                                               Μονάδες 15
Β2. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
abiret : τη γενική ενικού της μετοχής του ενεστώτα στο αρσενικό γένος
edixit : το δεύτερο ενικό πρόσωπο του ενεστώτα της προστακτικής στην ίδια φωνή
abstinerent : το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο του μέλλοντα της οριστικής στην ίδια φωνή
congrediamur : το ίδιο πρόσωπο στον παρατατικό στην ίδια έγκλιση
cernatur : το δεύτερο ενικό πρόσωπο του παρακειμένου της οριστικής στην ενεργητική φωνή
confisus : το απαρέμφατο ενεστώτα
ruit : την ονομαστική ενικού της μετοχής του μέλλοντα στο θηλυκό γένος
transfixit : την αφαιρετική του σουπίνου
spoliavit : το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα της υποτακτικής στην ίδια φωνή
reserari : τη γενική του γερουνδίου
rettulerunt : το δεύτερο ενικό πρόσωπο του ενεστώτα της προστακτικής στην παθητική φωνή
iussit : το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα της υποτακτικής στην ίδια φωνή
venerati sunt : το ίδιο πρόσωπο του μέλλοντα της οριστικής
posuissent : το απαρέμφατο του μέλλοντα στην παθητική φωνή
solent : το ίδιο πρόσωπο του υπερσυντελίκου της οριστικής
                                                                                             Μονάδες 15
Γ1α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων:
proelii, virtute, pugnandi, haec, cupide, domum
                                                                   (Μονάδες 6)
Γ1β. «et fortior hoste, hasta eum transfixit»: να εντοπίσετε τον β΄ όρο σύγκρισης (μονάδα 1) και να αποδώσετε τη σύγκριση με τον άλλο τρόπο (μονάδες 2).
                                                                                              (Μονάδες 3)
Γ1γ. «filius a duce hostium his verbis proelio lacessitus est»: να μετατρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική.
                                                     (Μονάδες 6)
                                                                                                       Μονάδες 15
Γ2α. «quanto miles Latinus Romano virtute antecellat»: να μετατρέψετε την πλάγια ερωτηματική πρόταση σε ευθεία.
                                                                                                       (Μονάδες 2)
Γ2β. «adulescens, cupiditate pugnandi permotus, iniussu consulis in certamen ruit»: να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο με εξάρτηση από τη φράση «Sallustius tradit».
                                                                                                   (Μονάδες 3)
 Γ2γ. «ut omnes pugna abstinerent»: να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης (μονάδα 1), τη συντακτική της λειτουργία (μονάδα 1) και να αιτιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγής της (μονάδα 1), την έγκλιση (μονάδα 1) και τον χρόνο εκφοράς της (μονάδες 2).
                                                                                                                (Μονάδες 6)
Γ2δ. «Cum ante vestibulum dona posuissent»: να μετατρέψετε την πρόταση σε μετοχική με αφαιρετική απόλυτη.
                                                                                 (Μονάδες 4)
                                                                                                          Μονάδες 15

Πέμπτη 9 Ιουνίου 2011

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2011

                                                                                                       Αμοργός
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΤΕΤΑΡΤΗ 8 ΙΟΥΝΙΟΥ 2011
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Διδαγμνο κεμενο
Πλάτωνος Πρωταγόρας 324A–C
νθα δ πς παντ θυμοται κα νουθετε, δλον τι ς ξ πιμελείας κα μαθήσεως κτητς οσης. Ε γρ θέλεις ννοσαι τ κολάζειν, Σώκρατες, τος δικοντας τί ποτε δύναται, ατό σε διδάξει τι ο γε νθρωποι γονται παρασκευαστν εναι ρετήν. Οδες γρ κολάζει τος δικοντας πρς τούτ τν νον χων κα τούτου νεκα, τι ἠδίκησεν, στις μ σπερ θηρίον λογίστως τιμωρεται· δμετ λόγου πιχειρν κολάζειν ο το παρεληλυθότος νεκα δικήματος τιμωρεταιο γρ ν τό γε πραχθν γένητον θείηλλ το μέλλοντος χάριν, να μ αθις δικήσ μήτε ατς οτος μήτε λλος τοτον δν κολασθέντα. Κατοιαύτην διάνοιαν χων διανοεται παιδευτν εναι ρετήν· ποτροπς γον νεκα κολάζει. Ταύτην ον τν δόξαν πάντες χουσιν σοιπερ τιμωρονται κα δί κα δημοσί. Τιμωρονται δ κα κολάζονται ο τε λλοι νθρωποι ος ν οωνται δικεν, κα οχ κιστα θηναοι ο σο πολται· στε κατ τοτον τν λόγον κα θηναοί εσι τν γουμένων παρασκευαστν εναι κα διδακτν ρετήν. ς μν ον εκότως ποδέχονται ο σο πολται κα χαλκέως κασκυτοτόμου συμβουλεύοντος τ πολιτικά, κα τι διδακτν κα παρασκευαστν γονται ρετήν, ποδέδεικταί σοι, Σώκρατες, κανς, ς γέ μοι φαίνεται.
Α1. Απ το παραπάνω κείμενο να γράψετε στο τετρδι σας τη μετάφραση του αποσπάσματος: «Οδες γρ κολάζει τος δικοντας ... κα διδακτν ρετήν.»
                                                                                                                       Μονδες 10
Β1. Ποια άποψη εκφράζει ο Πρωταγόρας στο κείμενο που σας δίνεται για τον σκοπό της τιμωρίας (μονάδες 5) και πώς αξιοποιεί την άποψη αυτή για να τεκμηριώσει ότι η αρετή μπορεί να διδαχθεί; (μονάδες 5)
                                                                                                                 Μονδες 10
Β2. «σπερ θηρίον λογίστως τιμωρεται»: Να σχολιάσετε την παραπάνω φράση, δίνοντας έμφαση στη σημασία που έχει ο λόγος για τη συγκρότηση και για τη λειτουργία της κοινωνίας.
                                                                                                                      Μονδες 10
Β3. Με βάση το κείμενο που σας δίνεται και το παρακάτω μεταφρασμένο απόσπασμα, να δείξετε ότι κατά τον Πρωταγόρα ο ρόλος της πόλης είναι και παιδαγωγικός.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
«Και όταν πια φύγουν αυτοί [δηλ. οι νέοι άνδρες] από τους δασκάλους, η πόλη, με τη σειρά της, τους αναγκάζει να μάθουν τους νόμους και να ζουν σύμφωνα με αυτούς, ώστε να μην ενεργούν από μόνοι τους και όπως νομίζουν οι ίδιοι [...]. Έτσι, και η πόλη, υπογραμμίζοντας τους νόμους, αυτά τα επινοήματα των καλών, παλαιν νομοθετν, αναγκάζει και όσους ασκούν ένα αξίωμα και όσους άρχονται να συμμορφώνονται με αυτούς. Εκείνος δε ο οποίος τους παραβαίνει, υφίσταται κυρώσεις και οι κυρώσεις αυτές ονομάζονται, και σε σας εδώ [δηλ. στην Αθήνα] και σε πολλά άλλα μέρη, εθύνες, λες και η δικαιοσύνη ξαναβάζει [τον παραβάτη] στην ευθεία.»
                                                                            Πλάτωνος Πρωταγόρας 326C-E
                                                                                                                 Μονάδες 10

Β4. Πώς περιγράφει ο Πλάτωνας στο πρώτο μέρος του διαλόγου Πρωταγόρας τους σοφιστές Πρόδικο, Ιππία και Πρωταγόρα;
                                                                                                                 Μονάδες 10
Β5. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε στο τετράδιό σας μία λέξη του διδαγμένου πρωτότυπου κειμένου ετυμολογικά συγγενή: υποθήκη, βιαιοπραγία,
ιδέα, εκτρέπομαι, μισαλλοδοξία, οίηση, επιεικής, υποδοχή, τμήμα, άφαντος.
                                                                                                                     Μονάδες 10
Αδδακτο κεμενο
Θουκυδίδου στοριν Β 54
Τοιούτ μν πάθει ο θηναοι περιπεσόντες πιέζοντο, νθρώπων τ’ νδον θνσκόντων κα γς ξω δουμένης. ν δ τ κακ οα εκς νεμνήσθησαν κα τοδε το πους, φάσκοντες ο πρεσβύτεροι πάλαι δεσθαι «ξει Δωριακς πόλεμος κα λοιμς μ’ ατ». γένετο μν ον ρις τος νθρώποις μ λοιμν νομάσθαι ν τ πει π τν παλαιν, λλ λιμόν, νίκησε δ π το παρόντος εκότως λοιμν ερσθαι· ο γρ νθρωποι πρς πασχον τν μνήμην ποιοντο. ν δέ γε ομαί ποτε λλος πόλεμος καταλάβ Δωρικς τοδε στερος κα ξυμβ γενέσθαι λιμόν, κατ τ εκς οτως σονται.
__________
δόω-δῃῶ = καταστρέφω
τ πος = ο στίχος
Γ1. Να γράψετε στο τετρδι σας τη μετάφραση του παραπάνω κειμένου.
                                                                                                                Μονδες 20

Γ2. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:
περιπεσόντες : τη δοτική πληθυντικού της μετοχής του παρακειμένου στο αρσενικό γένος
δουμένης : το τρίτο ενικό πρόσωπο της υποτακτικής του ενεστώτα στην ενεργητική φωνή
κακ : τη δοτική πληθυντικού του συγκριτικού βαθμού στο θηλυκό γένος
νεμνήσθησαν : το πρώτο ενικό πρόσωπο της ευκτικής αορίστου στην παθητική φωνή
τοδε : την ονομαστική πληθυντικού του αρσενικού γένους
φάσκοντες : τη δοτική πληθυντικού του ίδιου γένους
πάλαι : τον υπερθετικό βαθμό
ρις : την αιτιατική ενικού
πασχον : το δεύτερο ενικό πρόσωπο της οριστικής μέλλοντα
ξυμβ : το δεύτερο ενικό πρόσωπο της προστακτικής του ίδιου χρόνου
                                                                                                               Μονδες 10
Γ3.α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων και φράσεων:
νδον, θνσκόντων, το πους, π τν παλαιν, τοδε (μετά τη λέξη Δωρικός), γενέσθαι (μονάδες 6)
Γ3.β. «Τοιούτ πάθει ο θηναοι περιπεσόντες πιέζοντο»:
Να μετατρέψετε τη φράση σε πλάγιο λόγο με όλους τους δυνατούς τρόπους, εξαρτώντας την από το «οτος επεν» (μονάδες 4)
                                                                                                               Μονάδες 10

Τετάρτη 8 Ιουνίου 2011

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2011

                                                                                                       Σίφνος Καμάρες
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΤΡΙΤΗ 7 ΙΟΥΝΙΟΥ 2011
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

                                                  ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ
ΘΕΜΑ Α1
Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων:
α. Διχοτόμηση της δραχμής (Μάρτιος 1922)
β. Εκλεκτικοί
γ. Ηνωμένη Αντιπολίτευσις (Κρήτη)
                                                                             Μονάδες 15
ΘΕΜΑ Α2
Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση:
α. Το 1907 ψηφίστηκαν νόμοι οι οποίοι απαγόρευαν στην εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση να απαλλοτριώνει μεγάλες ιδιοκτησίες.
β. Στην περίοδο μεταξύ των συνταγμάτων του 1844 και του 1864 ουσιαστικά δεν ικανοποιήθηκε κανένα από τα αιτήματα του ρωσικού κόμματος, τα οποία είχαν σχέση με την Ορθόδοξη Εκκλησία.
γ. Τον Νοέμβριο του 1919 υπογράφηκε η συνθήκη του Νεϊγύ, που προέβλεπε την παραχώρηση της ανατολικής Θράκης από τη Βουλγαρία στην Ελλάδα.
δ. Η ΕΑΠ (Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων) λειτούργησε μέχρι το τέλος του 1930.
ε. Την άνοιξη του 1932 η κυβέρνηση της Ελλάδας δεν μπόρεσε να αποφύγει την αναστολή της μετατρεψιμότητας του εθνικού νομίσματος.
                                                                                      Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β1
Ποια προβλήματα αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες κατά το πρώτο διάστημα της παραμονής τους στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή;
                                                                                                 Μονάδες 12

ΘΕΜΑ Β2
Ποιες ενέργειες έγιναν για την οργάνωση της Κρητικής Πολιτείας μετά την αναχώρηση των ξένων Ναυάρχων (10 Δεκεμβρίου 1898) και μέχρι την ορκωμοσία της πρώτης
κυβέρνησης της Κρήτης;
                                                                                            Μονάδες 13
                                              ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ
ΘΕΜΑ Γ1
Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από τα δύο αποσπάσματα της ομιλίας του Ελευθερίου Βενιζέλου στην πλατεία Συντάγματος (5
Σεπτεμβρίου 1910), να αναφερθείτε στις βασικές θέσεις του πολιτικού του προγράμματος.
                                                                                                    Μονάδες 25
Κείμενο Α
«Συμπολίται,
Γνωρίζετε ποία υπήρξαν τα αίτια, τα οποία προεκάλεσαν την εξέγερσιν του Αυγούστου παρελθόντος έτους, επομένως δεν έχω ανάγκην να υπομνήσω αυτά εις υμάς δια μακρών... Αστική δικαιοσύνη εφαρμόζουσα προς ρύθμισιν των σχέσεων του συγχρόνου βίου νομοθεσίαν χρονολογουμένην από 15 και 20 αιώνων... Εμπορική νομοθεσία
χρονολογουμένη από ενός αιώνος... Ποινική διαδικασία ήτις... κινείται βραδύτατα... Δημοσία εκπαίδευσις, ήτις... εκτρέφει δι’ ανεπαρκούς άλλως τε μορφώσεως τροφίμους του προϋπολογισμού ανικάνους διά κάθε άλλο πλουτοπαραγωγόν επάγγελμα. Εκκλησία... περιοριζομένη εις ξηρούς τύπους... Έλλειψις αγροτικής ασφαλείας...
Αδιαφορία εντελής προς τας εργατικάς και αγροτικάς τάξεις... Ανικανότης προς παρασκευήν αναλόγου προς τους πόρους της χώρας αλλά φερεγγύου και ετοιμοπολέμου
πάντοτε στρατιωτικής δυνάμεως...».
Γιάννης Κορδάτος, Ιστορία της νεώτερης Ελλάδας, τ. Ε΄, σσ. 210 κ. ε., στο:
Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας, Γ΄ Τάξη Γενικού Λυκείου (Θεωρητική Κατεύθυνση), Αθήνα: ΟΕΔΒ, 2010, σ. 90.

Κείμενο Β
[...] Δέν ρχομαι νταθα ς ρχηγός νέου καί σχηματισμένου κόμματος. ρχομαι πλς σημαιοφόρος νέων πολιτικν δεν καί πό τήν σημαίαν ταύτην καλ πάντας κείνους, οτινες συμμερίζονται τάς δέας ταύτας, μπνέονται πό τόν ερόν πόθον ν’ φιερώσωσι πάσας τάς δυνάμεις τς ψυχς καί τοσώματος, νά συντελέσωσιν ες τήν πιτυχίαν τν δεν τούτων.
[…] Δεν παραγνωρίζω, συμπολται, τάς δυσχερείας κατά τν ποίων χει νά παλαίσ νορθωτικός γών διά νά στεφθῇ ὑπό πλήρους πιτυχίας. λλά πιστεύω κραδάντως τι παρά την φθοράν τν θνικν δυνάμεων, ν πειργάσθη τόσον μακρά κακοδιοίκησις, ο λικοί καί θικοί πόροι το θνους εναι κόμη τοσοτοι, στε ες χερας μπνευσμένων ργατν τς νορθώσεως να ρκέσωσιν ες ναδημιουργίαν λλάδος νταποκρινομένης πρός τάς ξιώσεις το σημερινοπολιτισμο, κανς νά πισπάσ τήν κτίμησιν το
πεπολιτισμένου κόσμου καί νά καταλάβ ντιμοτάτην θέσιν ν τ Οκογενεί τν πεπολιτισμένων λαν, δυναμένης δέ τέλος, ταν γίν καί θικς καί λικς σχυρά, νά συντελέσ προς ξασφάλισιν τς νατολικς Ερήνης πό ρους σφαλίζοντας
ες πάντας τούς κατοικοντας τήν νατολήν λαούς την πρόοδον καί την εημερίαν. (Ζητωκραυγαί καί παρατεταμένα χειροκροτήματα).
Γιργος Θ. Μαυρογορδάτος, Μελέτες καί Κείμενα γιά τήν περίοδο 1909 - 1940, θήνα - Κομοτηνή: «κδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα», χ.χ., σσ. 81-83.
ΘΕΜΑ Δ1
Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από τα κείμενα που σας δίνονται, να αναφερθείτε στη συμβολή του διαμετακομιστικού εμπορίου στην οικονομική
ανάπτυξη του Ποντιακού Ελληνισμού κατά τον 19ο και τις αρχές του 20ου αιώνα.
                                                                                                        Μονάδες 25
Κείμενο Α
Στήν Τραπεζούντα τό 1869 ξία τν εσαγωγν εχε φθάσει στά 62.787.464 φράγκα, μ χρες προελεύσεως κατά σειρά: γγλία, Περσία, Γαλλία, Ρωσία, λβετία καπροτελευταία τν λλάδα μ 131.150 φράγκα, κα τν ξαγωγν στ 37.901.438 φράγκα, μ προορισμ κατ σειρά:
Περσία, Κωνσταντινούπολη, Ρωσία, Γαλλία, Καύκασο κ.. Τν διο χρόνο εχαν ρθει στ λιμάνι της Τραπεζούντας 297 τμόπλοια κα 704 στιοφόρα. Μ τς χερσαες συγκοινωνίες
κα διαίτερα π τ δρόμο Τραπεζούντας - ρζερομ Ταυρίδας πολλά καραβάνια μετέφεραν μπορεύματα πρς κα π τ σωτερικό τς Μικρς σίας, πρς τν Περσία
κα λλες χρες.
στορία το λληνικο θνους, τ. ΙΓ΄: Νεώτερος λληνισμς π τ 1833 ς τ 1881, θήνα: κδοτικ θηνν, 1977, σ.435.
Κείμενο Β
Στόν Πόντο οκονομικ δραστηριότητα περιοριζόταν στν παραλιακ ζώνη κα σατ πάλι κμαζε τ λληνικστοιχεο. Τ σπουδαιότερο κέντρο ταν Τραπεζούντα, πο
βρισκόταν στ τέρμα το χερσαίου δρόμου κα στὸ ἐπίκεντρο τς πικοινωνίας τς Περσίας κα τς Κασπίας μὲ ὅλη τ Μικρ σία κα μ τ Δύση. Τ μπόριο τς Τραπεζούντας ναπτύχθηκε διαίτερα π το 1883, ταν Ρωσία πέκλεισε τν δ μέσω Καυκάσου στ περσικὸ ἐμπόριο, μέχρι το 1906, πότε ποκαταστάθηκε πάλι ἡ ἐπικοινωνία μέσω Ρωσίας. Στ διαμετακομιστικ μπόριο τς Τραπεζούντας λληνική ναυτιλία παιζε σημαντικ
ρόλο - ρχόταν τρίτη στς εσαγωγς κα ξαγωγς στλιμάνι τς πόλεως. πρχε ποκατάστημα τς Τράπεζας θηνν, ν ο ντόπιοι μεγάλοι τραπεζικο κα μπορικο
οκοι τν Γ. Καπαγιαννίδη, δελφν Φωστηροπούλου κατν Θεοφύλακτου κα Λεοντίδη λεγχαν τν οκονομικ ζωτο τόπου. Δεύτερη σ σημασία ρχόταν μισς (Samsun)
πο κμαζε ς κέντρο ξαγωγς καπνο κα διέθετε καατ ποκατάστημα τς Τράπεζας θηνν. Κερασούντα κα τ Κοτύωρα κμαζαν πίσης· κα κε τ μπόριο ταν
στ χέρια τν λλήνων.
στορία το λληνικο θνους, τ. ΙΔ΄: Νεώτερος λληνισμς π τ 1881 ς τ 1913, θήνα: κδοτικ θηνν, 1977, σ.372.

Κείμενο Γ
[...] οκονομική νάπτυξη, τν λλήνων μπόρων τοΠόντου πό τά μέσα το 19ο υ αώνα φείλεται κατά να μέρος στήν ενοϊκή μεταχείρηση πού πολάμβαναν π την τσαρική Ρωσία καί σέ μικρότερο βαθμό πό λλες μεγάλες Δυνάμεις. Ο πολύγλωσσοι λληνες μποροι πρξαν πολύτιμοι συνέταιροι, πειδή γνώριζαν καλά τίς τοπικές μπορικές συνθκες καί εχαν κτεταμένες παφές με λληνικές παροικίες στήν Ερώπη καί σλόκληρη την θωμανική Ατοκρατορία. λλά ο λληνες χριστιανοί ταν ξίσου πολύτιμοι για την προώθηση ερωπαϊκν και διαίτερα ρωσικν πολιτικν φιλοδοξιν σέ βάρος
θωμανικν δαφν. Πολλοί πατούς διέθεταν συχνά διπλωματικά διαβατήρια πήλαυαν προστασία ερωπαϊκν Δυνάμεων και φελήματα πό τό σύστημα των
διομολογήσεων. Ματές τίς συνθκες ριθμός τν μουσουλμάνων μπόρων στή Μαύρη Θάλασσα μειώθηκε σημαντικά σέ ριθμό κα δύναμη γύρω στ τέλη το
περασμένου καί στίς ρχές το είκοστο αώνα.
Aλ.’Αλεξανδρς, νάπτυξη το θνικο πνεύματος τν λλήνων τοΠόντου, 1918-1922: λληνική ξωτερική πολιτική καί τουρκική ντίδραση, στό: Μελετήματα γύρω πό τόν Βενιζέλο καί τήν ποχή του, μέ τήν ποπτεία Θάνου Βερέμη καί Οδυσσέα Δημητρακόπουλου, θήνα: Φιλιππότης, 1980, σσ. 427-428.