ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ : ΕΝΟΤΗΤΑ 30η

ΚΕΙΜΕΝΟ

Hic vero, iudices, et fuit in Asia et viro fortissimo, patri suo, magno adiumento in periculis, solacio in laboribus, gratulationi in victoria fuit. Et si habet Asia suspicionem quandam luxuriae, Murenam laudare debemus, quod Asiam vidit sed in Asia continenter vixit. Quam ob rem accusatores non Asiae nomen Murenae obiecerunt, ex qua laus familiae, memoria generi, honos et gloria nomini constituta est, sed aliquod flagitium ac dedecus aut in Asia susceptum aut ex Asia deportatum. Meruisse vero stipendia in eo bello virtutis fuit; patre imperatore libentissime meruisse pietatis fuit; finem stipendiorum patris victoriam ac triumphum fuisse felicitatis fuit.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

 Αυτός όμως, κύριοι δικαστές, και βρέθηκε στην Ασία και τον πατέρα του, έναν πολύ γενναίο άντρα, βοήθησε πολύ στους κινδύνους, τον παρηγόρησε στις ταλαιπωρίες και τον συγχάρηκε στη νίκη του. Κι αν η Ασία κρύβει κάποια υποψία τρυφής, έχουμε υπο­χρέωση να επαινέσουμε τον Μουρήνα, γιατί είδε την Ασία αλλά έζησε στην Ασία με εγκράτεια. Για το λόγο αυτό οι κατήγοροι του δε χρησι­μοποίησαν για μομφή εναντίον του Μουρήνα το όνομα «Ασία», από την οποία γεννήθηκε1 έπαινος για την οικογένεια του, υστεροφημία για τη γενιά του, τιμή και δόξα για το όνομα του· αντίθετα τον κατηγόρησαν  για κάποια ατιμία και ντροπή που φορτώθηκε στην Ασία ή έφερε μαζί του από την Ασία. Το ότι όμως υπηρέτησε στρατιώτης στον πόλεμο εκείνο υπήρξε δείγμα αντρείας- το ότι υπηρέτησε με πολύ μεγάλη προθυμία κάτω από τις διαταγές του πατέρα του υπήρξε δείγμα του σεβασμού του (προς αυτόν)· το ότι το τέλος της θητείας του συνέπεσε με τη νίκη και το θρίαμβο του πατέρα του υπήρξε δείγμα καλής τύχης.   

  1. δημιουργήθηκε

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ

Α' ΚΛΙΣΗ

victoria -ae

memoria -ae

gloria -ae

Asia -ae   χωρίς πληθ.

luxuria -ae    και κατά τη ε' κλίση: luxuries –ei    χωρίς πληθ. (αφηρημένη έννοια)

Murena -ae   χωρίς πληθ.

familia -ae  

Β' ΚΛΙΣΗ

vir - viri          

flagitium-i(i)

adiumentum ~i 

 bellum-i

periculum -i   

triumphus-i

solacium -i (i)

stipendium -i (i): μισθός      stipendia -orum: θητεία

Γ ΚΛΙΣΗ

iudex -ids    (αρσ.)

pater - patris    (αρσ.) γεν. πληθ. patrum

labor -oris   (αρσ.)

gratulatio -ionis   (θηλ.)

suspicio -ionis    (θηλ.)

accusator -oris   (αρσ.)

nomen -inis    (ουδ.)

laus - laudis    (θηλ.)

genus -eris    (ουδ.)

honor και honos -oris   (αρσ.)

dedecus -oris   (ουδ.)

virtus -utis    (θηλ.)

imperator -oris    (αρσ.)

pietas -atis    (θηλ.)   χωρίς πληθ. (αφηρημένη έννοια)

finis -is    (αρσ.) γεν. πληθ. finium

felicitas -atis   (θηλ.)

Ε' ΚΛΙΣΗ

luxuries -ei    (θηλ.) στο κείμενο ως ουσιαστικό της α' κλίσης: luxuria -ae χωρίς πληθ. (αφηρημένη έννοια) res - rei - rei - rem - res - re (θηλ.) res - rerum - rebus - res - res - rebus

ΕΠΙΘΕΤΑ

Β' ΚΛΙΣΗ

fortissimus -a -um υπερθ. του επιθ.  fortis -is -e, fortior -ior -ius, fortissimus -a -um

magnus -a -um, maior -ior -ius, maximus -a -um

Γ ΚΛΙΣΗ

fortis -is -e, fortior -ior -ius, fortissimus -a –um

Aντωνυμίες

hic, haec, hoc    (δεικτική)

suus, sua, suum    (κτητική)

quidam, quaedam, quoddam    (αόριστη επιθετική)

qui, quae, quod    (αναφορική)

aliqui, aliqua, aliquod    (αόριστη επιθετική)

is, ea, id    (οριστική)

ΡΗΜΑΤΑ

1H ΣΥΖΥΓΙΑ

laudo, laudavi, laudatum, laudare

deporto, deportavi, deportatum, deportare

2H ΣΥΖΥΓΙΑ

habeo, habui, habitum, habere 

debeo, debui, debitum, debere

video, vidi, visum, videre 

mereo, merui, meritum, merere

3H ΣΥΖΥΓΙΑ

vivo, vixi, victum, vivere

obicio, obieci, obiectum, obicere

constituo, constitui, constitutum, constituere

suscipio, suscepi, susceptum, suscipere

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΡΗΜΑ: sum, fui, -, esse

Επιρρήματα

continenter, continentius, continentissime (από το επίθ. continens -entis, continentior -ior -ius, continentissimus -a -um)

libentissime υπερθ. του επιρρ. libenter, libentius, libentissime (από το επίθ. libens -entis, libentior -ior -ius, Iibentissimus -a -um)