Τι γνωρίζει η Δημουλά για την ποίηση

Από συνέντευξη της ποιήτριας Κικής Δημουλά που δημοσιεύτηκε στο Βήμα το παρακάτω απόσπασμα:

 ….Εγώ απλώς συναντώ εκεί παιδιά από τα Λύκεια, με σκοπό να τους μεταδώσω τι δεν γνωρίζω για την ποίηση. Αλλά αυτό είναι για τους κάπως μυημένους στα ανεξήγητα.

Πώς να εξηγήσω στα παιδιά το ανεξήγητο και για μένα ότι ο ίδιος ποιητής που γράφει ένα καλό, δυνατό ποίημα, γράφει κι ένα αδύναμο, και γιατί άραγε η αυστηρή πείρα του κάνει τα στραβά μάτια και δεν το τιμωρεί να το σκίσει;

 Πώς να μπερδέψω τα παιδιά, λέγοντάς τους ότι δεν ξέρω, ποιος Θεός ή Διάβολος ευλογεί τη συγγραφή ενός καλού ποιήματος; Το χάρισμα; Το ορμητικό, το ακατάσχετο ή το άλλο που αργά, στάλα στάλα, πέφτει από τη συσσώρευση της μεγάλης επιμονής; Μήπως όταν βρέχει δυνατό βίωμα; Μήπως το ποίημα γράφεται από εκείνο το ξαφνικό φάντασμα που ονομάζουμε έμπνευση; Από όλα μαζί; Πώς να τα μπερδέψω χειρότερα τα παιδιά λέγοντάς τους ότι κατά τη γνώμη μου το τυχερό ποίημα το γράφει μια τυχαιότητα, περιπλανώμενη μέσα στον χαώδη φόβο της, που απροσδόκητα προθυμοποιείται να την περιθάλψει, ο σπανίως φιλόξενος οίστρος της γλώσσας. Εκείνος ο οίστρος που κυριεύει τη γλώσσα όταν αυτή φύγει μακριά από τη συνήθη ζωή της και πάει να κλειστεί στο μοναστήρι τής σιωπής, για να εμβαθύνει απερίσπαστη στον στοχαστή εαυτό της.

Και τι να τους πω για το τέλειο ποίημα; Ποιος ξέρει τη συνταγή;

Υποπτεύομαι απλώς ότι αυτό το τέλειο ποίημα ίσως είναι η αρμονική διάταξη των ατελειών. Αρκεί αυτές να πλέουν δυσδιάκριτες μέσα σ’ ένα αχνά εκλεπτυσμένα φωτισμένο μισοσκόταδο.

Τη μετάδοση, μόνον αυτής της μαγευτικής αοριστίας από την οποία δονείται η ποίηση, θεωρώ πολύτιμη για τα παιδιά. Να διαχυθεί στη φρέσκια απορροφητική άγνοιά τους, η πληροφορία ότι υπάρχει ποίηση και σιγά σιγά να ασκηθεί ο άπειρος αποπροσανατόλιστος ακόμα νους τους, στο να αναγνωρίζει από μακριά τον ήχο και να προσδοκά το πλησίασμά της. Αλλά δέχομαι και την αναλυτικότερη ακόμα διδασκαλία της ποίησης, που εφαρμόζεται ήδη, αν η ίδια η ποίηση δεχτεί να ανοίξει τις αναρίθμητες κλειστές πόρτες της, και αν με το που ανοίγει η μία δεν γεννιέται αμέσως στη θέση της μια άλλη πόρτα, ερμητικότερη.

Και η μόνη επιφύλαξη που εξέφρασα πριν από καιρό, ήταν αν ωφελεί να ενταχθεί η ποίηση στην εξεταστέα ύλη, στις πανελλήνιες εξετάσεις. Κάτι που σημαίνει τρόμος του μαθητή για την απόρριψη, που σημαίνει ίσως και την οριστική αποστροφή του για την ποίηση, ενώ το αντίθετο οραματίστηκε η παιδεία. Έτυχε να μου εκφράσουν πολλά παιδιά αυτή την αγωνία τους, ζητώντας μου συμπληρωματική βοήθεια.

Αυτό το απολύτως καθαρό τόλμησα να εκφράσω, με τη δημοκρατική αφέλεια που με δέρνει, αλλά επειδή το καθαρό σπανίως προκόβει, η μεταφορά από στόμα σε στόμα του εξασφαλίζει τη στέρεη καριέρα της παρανόησης, της παραμορφωτικής παρερμηνείας: ότι τάχα ζήτησα να μην περιλαμβάνομαι στην εξεταστέα ύλη. Αν είναι δυνατόν να είμαι τόσο λίγο φιλόδοξη. Παρά τις επίμονες σχετικές διευκρινίσεις που έδωσα, ό,τι είπα παραμένει και θα παραμείνει μετ’ ευχαριστήσεως, θα έλεγα, παρανοημένο, έχοντας ίσως συντελέσει, κοντά σε άλλα, να εξαιρεθώ από τη διδακτέα – εξεταστέα ύλη.

Όλα έχουν ειπωθεί, έγραψε ένας δικός μου ποιητής, λίγον πριν πάψει να μπορεί να επαναλάβει και να επαναληφθεί ο ίδιος.

Θεωρείται προσβολή για την τέχνη και την πρωτοτυπία η επανάληψη. Το δέχομαι, αλλά το προσπερνώ ευχαρίστως προκειμένου να ζήσω και αύριο και μεθαύριο απομυζώντας την επανάληψη.