ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ : ΕΝΟΤΗΤΑ 29η

^{ΚΕΙΜΕΝΟ}

 Cum Octavianus post victoriam Actiacam Romam rediret, homo quidam ei occurrit corvum tenens; eum instituerat haec dicere: «Ave, Caesar, victor imperator». Caesaris multum interfuit corvum emere; itaque viginti milibus sestertium eum emit. Id exemplum sutorem quendam incitavit, ut corvum doceret parem salutationem. Diu operam frustra impendebat; quotiescumque avis non respondebat, sutor dicere solebat «Oleum et operam perdidi». Tandem corvus salutationem didicit et sutor, cupidus pecuniae, eum Caesari attulit. Audita salutatione Caesar dixit: «Domi satis salutationum talium audio». Turn venit corvo in mentem verborum domini sui: «Oleum et operam perdidi». Ad haec verba Augustus risit emitque avem tanti, quanti nullam adhuc emerat.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

 Καθώς ο Οκταβιανός επέστρεφε στη Ρώμη μετά τη νίκη του στο Άκτιο, τον προϋπάντησε κάποιος που κρατούσε ένα κοράκι. Είχε εκπαιδεύσει το κοράκι να λέει τα εξής (λόγια): «Χαίρε, Καίσαρα, νικητή και στρατηγέ!». Ο Καίσαρας ενδιαφέρθηκε πολύ να αγοράσει το κοράκι. Το αγόρασε λοιπόν για είκοσι χιλιάδες σηστερτίους. Το παράδειγμα του παρακίνησε κάποιον παπουτσή να μάθει τον ίδιο χαι­ρετισμό σε ένα κοράκι. Για πολύ καιρό κόπιαζε μάταια : κάθε φορά που το πουλί δεν απαντούσε, ο παπουτσής συνήθιζε να λέει: "Κρίμα στον κόπο μου!». Κάποτε επιτέλους το κοράκι έμαθε το χαιρετισμό και ο παπουτσής, θέλοντας να κερδίσει χρήματα1, το έφερε στον Καίσαρα. Όταν ο Καίσαρας άκουσε το χαιρετισμό, είπε: «Στο σπίτι μου ακούω αρκετούς χαιρετισμούς σαν κι αυτόν». Τότε το κοράκι θυμήθηκε τα λόγια του αφέντη του: «Κρίμα στον κόπο μου!». Ακού­γοντας αυτά τα λόγια ο Αύγουστος γέλασε και αγόρασε το πουλί για τόσο μεγάλο ποσό όσο δεν είχε δώσει για κανένα άλλο μέχρι τότε2

1. επιθυμώντας τα χρήματα 2. για όσο δεν είχε αγοράσει κανένα άλλο μέχρι τότε.

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΛΕΞΕΩΝ

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

Α' ΚΛΙΣΗ

victoria -ae

pecunia –ae

Roma –ae χωρίς πληθ.

opera -ae

Β' ΚΛΙΣΗ

corvus -i           

verbum -i

exemplum -i      

dominus -i

Octavianus -i   χωρίς πληθ.

sestertius -ii   γεν. πληθ. sestertium

oleum-i   ο πληθ. (olea -orum) δεν είναι σε χρήση* (δηλώνει ύλη)

Augustus -i   χωρίς πληθ.

Γ ΚΛΙΣΗ

homo -inis   (αρσ.)

victor -oris   (αρσ.)

imperator -oris   (αρσ.)

Caesar -is   χωρίς ηληθ.

sutor -oris   (αρσ.)

salutatio -ionis    (θηλ.)

mens -mentis    (θηλ.) γεν. πληθ. mentium

avis -is    (θηλ.) αφαιρ. ενικού avi και ave  γεν. πληθ. avium

Δ' ΚΛΙΣΗ

domus - domus και domi (επιρρ.) - domui - domum - domus – domo (θηλ.)

domus - domuum και domorum - domibus - domos - domus -domibus

ΕΠΙΘΕΤΑ

Β' ΚΛΙΣΗ

Actiacus -a -um

cupidus -a -um, cupidior - ior -ius, cupidissimus -a -um

Γ ΚΛΙΣΗ

viginti (απόλυτο αριθμ. άκλιτο)

milia- milium- milibus- milia- milibus (απόλυτο αριθμ.)

par- paris

Αντωνυμίες

quidam, quaedam, quoddam (αόριστη επιθετική)

is, ea, id (οριστική)

hic, haec, hoc (δεικτική)

talis, talis, tale (δεικτική)

suus, sua, suum (κτητική)

tantus, tanta, tantum (δεικτική)

quantus, quanta, quantum (αναφορική)

nullus, nulla, nullum (αόριστη επιθετική ή αντωνυμικό επίθετο)

ΡΗΜΑΤΑ

1Η ΣΥΖΥΓΙΑ

incito, incitavi, incitatum, incitare

2H ΣΥΖΥΓΙΑ

teneo, tenui, tentum, tenere

ave- avete προστ. μέλλ. aveto απαρ. avere ελλ. βλ. Γραμμ., σ. 93

doceo, docui, doctum, docere

respondeo, respondi, responsum, respondere

soleo, solitus sum, solitum, solere ημιαποθ.

rideo, risi, risum, ridere

3H ΣΥΖΥΓΙΑ

occurro, occurri και occucurri, occursum, occurrere

instituo, institui, institutum, instituere

dico, dixi, dictum, dicere (προστ. ενεστ. dic)

emo, emi, emptum, emere

impendo, impendi, impensum, impendere

perdo, perdidi, perditum, perdere

disco, didici, -, discere

affero και adfero, attuli, allatum, afferre και adferre (προστ. ενεστ. affer και adfer)

interest, interfuit, -, interesse

4H ΣΥΖΥΓΙΑ

redeo, redii, reditum, redire βλ. Γραμμ., σ. 86

audio, audivi, auditum, audire

venio, veni, ventum, venire

Επιρρήματα

multum, plus, plurimum [από το επίθ. multi -ae -a, plures -es -a (γεν. πληθ. plurium), plurimi -ae -a]

diu, diutius, diutissime

frustra

tandem

satis, satius, —

tum

adhuc