ΚΕΙΜΕΝΟ
In eum locum res deducta est, ut, nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit, salvi esse nequeamus. Equidem, ut veni ad urbem, non destiti omnia et sentire et dicere et facere, quae ad concordiam pertinerent ; sed tantus furor omnes invaserat, ut pugnare cuperent, etsi ego clamabam nihil esse bello civili miserius. Omnia sunt misera in bellis civilibus, sed nihil miserius quam ipsa victoria : ea victores ferociores impotentioresque reddit, ut, etiamsi natura tales non sint, necessitate esse cogantur. Bellorum enim civilium exitus tales sunt semper, ut non solum ea fiant, quae velit victor, sed etiam ut victor obsequatur iis, quorum auxilio victoria parta sit.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Σε τέτοιο σημείο έχουν οδηγηθεί τα πράγματα, ώστε να μην μπορούμε να σωθούμε, αν δε βοηθήσει κάποιος θεός ή κάποιο τυχαίο περιστατικό. Εγώ βέβαια, μόλις ήρθα στην πόλη (ενν. Ρώμη), δε σταμάτησα και να πιστεύω και να λέω και να πράττω όλα όσα στόχευαν στην ομόνοια. Αλλά τόσο (μεγάλη) μανία είχε καταλάβει όλους, ώστε να επιθυμούν να πολεμούν, αν και εγώ φώναζα ότι τίποτα δεν είναι πιο αξιοθρήνητο από τον εμφύλιο πόλεμο. Τα πάντα είναι αξιοθρήνητα στους εμφύλιους πολέμους, αλλά τίποτα δεν είναι πιο αξιοθρήνητο από την ίδια τη νίκη: αυτή κάνει τους νικητές αγριότερους και πιο αχαλίνωτους, ώστε, κι αν ακόμη δεν είναι από τη φύση τους τέτοιοι, να αναγκάζονται από ανάγκη να γίνουν. Γιατί η έκβαση των εμφυλίων πολέμων είναι πάντα τέτοια, ώστε να γίνονται όχι μόνο αυτά, τα οποία θέλει ο νικητής, αλλά (ώστε) ακόμη να κάνει ο νικητής το χατίρι αυτών, με τη βοήθεια των οποίων κερδήθηκε η νίκη.
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
Α' ΚΛΙΣΗ
victoria -ae
natura -ae
concordia -ae ο πληθ. (concordiae -arum) δεν είναι σε χρήση (αφηρημένη έννοια)
Β' ΚΛΙΣΗ
bellum -i
locus -i loca -orum: τόποι loci -orum: χωρία βιβλίων
deus - dei - deo - deum - dive και deus - deo
dei, dii, di - deorum και deum - deis, diis, dis - deos - dei, dii, di - deis, diis, dis
auxilium -i (i): βοήθεια auxilia -orum: επικουρικό στράτευμα
Γ ΚΛΙΣΗ
furor -oris (αρσ.)
victor -oris (αρσ.)
necessitas -atis (θηλ.)
urbs -is (θηλ.) γεν. πληθ. urbium
Δ' ΚΛΙΣΗ casus -us (αρσ.)
exitus -us(αρσ.)
Ε' ΚΛΙΣΗ
res - rei - rei - rem - res - re (θηλ.) res - rerum - rebus - res - res - rebus
ΕΠΙΘΕΤΑ
Β' ΚΛΙΣΗ
salvus -a -um
miser -era -erum, miserior -ior -ius, miserrimus -a -um
Γ' ΚΛΙΣΗ
omnis -is -e
civilis -is -e, civilior -ior -ius, civilissimus -a –um
miserior -ior -ius συγκρ. του επιθ. miser -era -erum, miserior -ior -ius, miserrimus -a -um
ferocior -ior -ius συγκρ. του επιθ. ferox -cis, ferocior -ior -ius, ferocissimus -a -um
impotentior -ior -ius συγκρ. του επιθ. impotens -entis, impotentior –ior -ius, impotentissimus -a -um
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
is, ea, id (οριστική)
qui, quae ή qua, quod (αόριστη επιθετική)
aliqui, aliqua, aliquod (αόριστη επιθετική)
qui, quae, quod (αναφορική)
tantus -a -um (δεικτική)
ego (προσωπική)
nihil (αόριστη ουσιαστική)
ipse, ipsa, ipsum (οριστική)
talis, talis, tale (δεικτική)
ΡΗΜΑΤΑ
1η ΣΥΖΥΓΙΑ
clamo, clamavi, clamatum, clamare
pugno, pugnavi, pugnatum, pugnare
2η ΣΥΖΥΓΙΑ
pertineo, pertinui, pertentum, pertinere
3η ΣΥΖΥΓΙΑ
deduco, deduxi, deductum, deducere (προστ. ενεστ. deduc)
desisto, destiti, -, desistere
dico, dixi, dictum, dicere (προστ. ενεστ. dic)
facio, feci, factum, facere (προστ. ενεστ. fac)
invado, invasi, invasum, invadere
cupio, cupi(v)i, cupitum, cupere
reddo, reddidi, redditum, reddere
cogo, coegi, coactum, cogere
fio, factus sum, fieri
volo, volui, -, velle
obsequor, obsecutus sum, obsecutum, obsequi αποθ.
pario, peperi, partum, parere (μετοχή μέλλ. pariturus -a -um)
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΡΗΜΑ: sum, fui, -, esse
4ηΣΥΖΥΓΙΑ
sentio, sensi, sensum, sentire
subvenio, subveni, subventum, subvenire
venio, veni, ventum, venire
nequeo, nequi(v)i, -, nequire λίγοι τύποι είναι εύχρηστοι βλ. Γραμμ., σ. 88
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ
equidem semper solum
Το non solum sed etiam δεν είναι συμπλεκτική και όχι αντιθετική σύνδεση; Όπως στα αρχαία λέμε ου μόνον αλλά και, αυτό θεωρείται συμπλεκτικό γιατί είναι και το πρώτο, αλλά όχι μόνο αυτό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτις παραχωρητικές εναντιωματικές λανθάνει υποθετικός λόγος όπως στα αρχαία;
Το quae velit victor και το quae ad concordiam pertinerent δεν είναι αναφορικοϋποθετικές προτάσεις; Αφού σημαίνουν όσα τυχόν μπορούσαν να οδηγήσουν (δυνητική υποτακτική), όσα τυχόν θέλει ο νικητής.
Ίσως το πιο δύσκολο κείμενο από άποψη δευτερευουσών.