ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ : ΕΝΟΤΗΤΑ 38η

                             

                                                         ΚΕΙΜΕΝΟ  

            Caecilia, uxor Metelli, dum more prisco omen nuptiale petit filiae sororis, ipsa fecit omen. Nam in sacello quodam nocte cum sororis filia persedebat expectabatque dum aliqua vox congruens proposito audiretur. Tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet. Tum Caecilia puellae dixit : « ego libenter tibi mea sede cedo ». Hoc dictum paulo post res ipsa confirmavit. Nam mortua est Caecilia, quam Metellus, dum vixit, multum amavit ; postea is puellam in matrimonium duxit.

                                                     ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Η Καικίλια, η σύζυγος του Μετέλλου, ενώ επιδίωκε την εμφάνιση κάποιου γαμήλιου οιωνού για την κόρη της αδελφής της σύμφωνα με τις πατροπαράδοτες συνήθειες, δημιούργησε η ίδια τον οιωνό. Μια νύχτα δηλαδή καθόταν για πολλή ώρα σε κάποιο μικρό ιερό με την κόρη της αδελφής της και περίμενε, μέχρι να ακουστεί κάποια φωνή που να ανταποκρινόταν στο σκοπό τους. Κάποτε πια η κοπέλα, κουρασμένη από την πολλή ορθοστασία, ζήτησε από τη θεία της να της παραχωρήσει για λίγο τη θέση της. Τότε η Καικίλια είπε στη κοπέλα: «Εγώ πρόθυμα σου παραχωρώ τη θέση μου». Αυτό το λόγο επαλήθευσαν λίγο καιρό αργότερα τα ίδια τα πράγματα (πιο σωστά: η ίδια η πραγματικότητα επιβεβαίωσε αυτό το λόγο λίγο καιρό αργότερα). Πέθανε δηλαδή η Καικίλια, την οποία, όσο ζούσε, ο Μέτελλος την αγάπησε πολύ. Έπειτα αυτός παντρεύτηκε την κοπέλα.

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

Α' ΚΛΙΣΗ

puella -ae

mora -ae

matertera -ae

Caecilia -ae     χωρίς ηληθ.

filia -ae     δοτ.-αφαιρ. πληθ. filiis (και filiabus, όταν βρίσκεται με το filius)

Β' ΚΛΙΣΗ

dictum -i

matrimonium -i(i)

locus -i     loca-orum: τόποι loci-orum: χωρία βιβλίων

Metellus -i     χωρίς Πληθ.

sacellum -i

propositum -i

Γ ΚΛΙΣΗ

uxor -oris    (θηλ.)

mos -moris    (αρσ.)

omen -inis    (ουδ.)

soror -oris    (θηλ.)

nox -noctis    (θηλ.) αφαιρ. ενικού nocte και noctu  γεν. πληθ. noctium

vox-vocis    (θηλ.)

sedes-is    (θηλ.) γεν. πληθ. sedum

Ε' ΚΛΙΣΗ

res - rei - rei - rem - res - re    (θηλ.) res - rerum - rebus — res — res - rebus

ΕΠΙΘΕΤΑ

Β' ΚΛΙΣΗ

priscus -a -um

longus -a -um, longior -ior -ius, longissimus -a -um

fessus -a –um

 paulus -a -um

Γ ΚΛΙΣΗ

nuptialis -is -e

congruens - congruentis, congruentior -ior -ius, congruentissimus -a -um

                                                                       ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ipse, ipsa, ipsum (οριστική)

quidam, quaedam, quoddam (αόριστη επιθετική)

aliqui, aliqua, aliquod (αόριστη επιθετική)

se (προσωπική)

ego (προσωπική)

tu (προσωπική)

meus, mea, meum (κτητική)

hic, haec, hoc (δεικτική)

qui, quae, quod (αναφορική)

is, ea, id (οριστική)

                                                                          ΡΗΜΑΤΑ

1η ΣΥΖΥΓΙΑ

expecto, expectavi, expectatum, expectare

sto, steti, statum, stare

rogo, rogavi, rogatum, rogare

confirmo, confirmavi, confirmatum, confirmare

amo, amavi, amatum, amare

2η ΣΥΖΥΓΙΑ

persedeo, persedi, persessum, persedere

3η ΣΥΖΥΓΙΑ

facio, feci, factum, facere (προστ. ενεστ. fac)

peto, peti(v)i, petitum, petere

congruo, congrui, —, congruere

fatisco, —, —, fatiscere και fatiscor, —, —, fatisci

cedo, cessi, cessum, cedere

dico, dixi, dictum, dicere 

morior, mortuus sum, mortuum, mori αποθ. (μετοχή μέλλ. moriturus -a -um)

vivo, vixi, victum, vivere

duco, duxi, ductum, ducere 

4η ΣΥΖΥΓΙΑ

audio, audivi, auditum, audire

ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ

tandem    paulisper             tum                                   postea

libenter, libentius, libentissime (από το επίθ. libens-entis, libentior –ior -ius, libentissimus -a -um) post multum, plus, plurimum [από το επίθ. multi -ae -a, plures -es -a (γεν. πληθ. plurium), plurimi -ae-a]