43. Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum? In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem? Qui potuisti populari hanc terram, quae te genuit atque aluit? Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit? Quamvis infesto et minaci animo perveneras, cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit: "intra illa moenia domus ac penates mei sunt, mater coniux liberique"? Ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur; nisi filium haberem, libera in libera patria mortua essem. Ego nihil iam pati possum nec diu miserrima futura sum: at contra hos, si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet.
Β. Παρατηρήσεις
1. α) Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις :
hostem γενική πληθυντικού
castris tuis γενική πληθυντικού
infelix senecta αφαιρετική ενικού
hanc terram γενική ενικού
tibi ingredienti γενική ενικού
fines γενική πληθυντικού
minaci animo ονομαστική ενικού
conspectu γενική ενικού
illa moenia γενική πληθυντικού
domus αιτιατική πληθυντικού
penates mei γενική πληθυντικού
coniux αιτιατική ενικού
filium κλητική ενικού
immatura mors αφαιρετική ενικού
longa servitus δοτική ενικού
1β) Να κλιθούν : tuis, Ego, nihil, hos
2α) Να γράψετε τους άλλους βαθμούς : captiva, infelix, infesto, minaci, in libera , miserrima, longa, immatura
2. β) Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω τύπους :
sum β πληθυντικό υποτακτικής υπερσυντελίκου
traxit α πληθυντικό υποτακτικής ενεστώτα
viderem β πληθυντικό προστακτικής ενεστώτα
potuisti γ πληθυντικό υποτακτικής ενεστώτα και παρατατικού
populari γ ενικό υποτακτικής μέλλοντα
genuit σουπίνο αφαιρετική
aluit απαρέμφατο ενεστώτα
ingredienti β ενικό οριστικής ενεστώτα
cecidit γ ενικό οριστικής μέλλοντα
perveneras β πληθυντικό υποτακτικής ενεστώτα
peperissem μετοχή μέλλοντα
oppugnaretur α πληθυντικό υποτακτικής ενεστώτα
haberem απαρέμφατο παρακειμένου
mortua μετοχή μέλλοντα και γ πληθ οριστικής ενεστώτα
pati β ενικό προστακτικής ενεστώτα
pergis β πληθυντικό υποτακτικής παρακειμένου
manet γ πληθυντικό υποτακτικής παρακειμένου
3. Να αναγνωριίσετε συντακτικά τις προτάσεις, τον τρόπο εισαγωγής τους και να αιτιολογήσετε την έγκλιση και το χρόνο εκφοράς τους:
ut primum exsulem deinde hostem te viderem?
Quamvis infesto et minaci animo perveneras, cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit:
4. α) Να γραφούν όλα τα άλλα είδη των υποθετικών λόγων:
Ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur;
nisi filium haberem, libera in libera patria mortua essem.
at contra hos, si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet.
4β. Να μετατραπεί η ενεργητική φωνή στην παθητική:
In hoc me longa vita et infelix senecta traxit
γ. Να γίνουν μετοχικές:
si pergis/
ego nisi (te) peperissem
hanc terram, quae genuit atque aluit /
nisi haberem
5α. Από ευθύ σε πλάγιο: με εξάρτηση: mater interrogat filium/ interrogavit/
«Num ad hostem veni / et captiva in castris tuis sum?»
In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem?
Qui potuisti populari hanc terram, quae te genuit atque aluit?
Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit?
Quamvis infesto et minaci animo perveneras, cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit:
με εξάρτηση: Coriolanus dicit / dixit :
"intra illa moenia domus ac penates mei sunt, mater coniux liberique"?
με εξάρτηση: Mater dixit Coriolano:
Ego nihil iam pati possum nec diu miserrima futura sum
αγαπητέ συνάδελφε, έχουμε επικοινωνήσει κι άλλες φορές μέσω σχολίων, γι' αυτό πήρα το θάρρος να ρωτήσω τη γνώμη σου σχετικά με το mortua essem. Θεωρείς ότι θα μπορούσαμε να το πάρουμε ως ρήμα, δημιουργώντας βέβαια το παράδοξο: υπόθεση στο παρόν, απόδοση στο παρελθόν (αν και στο συντακτικό των Gildersleeve-Lodge δίνει παραμέτρους με βάση τις οποίες μπορεί να ισχύει κάτι τέτοιο)ή πιστεύεις ότι πρέπει να πάρουμε essem και το mortua χρονική μετοχή;
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια να αποφύγουμε το πρόβλημα δεχόμαστε το essem ως ρήμα και το mortua χρονική μετοχή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ πολύ. Μια ακόμη γνώμη σε προβληματικά σημεία νομίζω ότι είναι εποικοδομητική.
ΔιαγραφήΝομίζω ότι το πρόβλημα είναι νοηματικό. Η ομιλούσα δεν τοποθετεί τον θάνατό της στο παρελθόν (δεν υπάρχει κανείς λόγος να είχε πεθάνει άλλωστε) αλλά ως ενδεχόμενη κατάσταση στο παρόν μέλλον: αν δεν είχα γιο , ο πιθανός αν πάση στιγμή θάνατος μου θα με εύρισκε λεύτερη σε λέυτερη πατρίδα. αν διαβάζω σωστά το κείμενο, το mortua μπορεί να είναι χρονική - υποθετική μετοχή αλλά μάλλον επιθετική - επιρρηματικό κατηγορούμενο χρόνου. ως προς την πρωτη εκδοχή με ενοχλεί λίγο που δυσκολεύομαι να βρω ισοδύναμη χρονική πρόταση (εκτός κι αν περάσω από τον παρακείμενο mortua στην ενεργητική περιφραστική συζυγία, κάτι μάλλον τραβηγμένο). τι λέτε, καλοί συνάδελφοι;
ΑπάντησηΔιαγραφήΠαναγιώτης
πασα στιγμή, εννοούσα
ΔιαγραφήΠαναγιώτη, σε ευχαριστώ για τον προβληματισμό που καταθέτεις. Συμφωνούμε για το ρόλο του τύπου mortua πως είναι μετοχή:χρονική, υποθετική, επιθετική αλλά και επιρρηματικό κατηγορούμενο. Όλα αυτά τα δεχόμαστε. Θεωρώ πως αν ζητηθεί η ανάλυση της μετοχής πρέπει να δοθούν περαιτέρω διευκρινήσεις που να βοηθούν τους εξεταζόμενους. Να αξιολογούν δε την ικανότητα του υποψηφίου να αναλύει μια μετοχή δηλώνοντας προτερόχρονο, σύγχρονο κλπ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕλπίζω ότι δεν θα ζητηθεί ανάλυση (ανάπτυξη) της συγκεκριμένης μετοχής. Για να πειστώ ο ίδιος επεχείρησα να αναπτύξω τη μετοχή και δεν έφτασα σε ικανοποιητικό αποτέλεσμα. όπως και να έχει, σ' ευχαριστώ για τη φιλοξενία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠαναγιώτης
"hanc terram, quae genuit atque aluit" Κύριε Ρουμπάκη ήθελα να σας ρωτήσω πώς προτείνετε να μετοχοποιηθούν οι συγκεκριμένες προτάσεις; Βρήκα πολλές αντικρουόμενες απαντήσεις α) κατα παράβαση η μετοχοποίηση να γίνει σε ενεστώτα β) σε μετοχή παθητικού παρακειμένου σε ονομαστική.γ) Γιατί όχι σε αφαιρετική;
ΑπάντησηΔιαγραφή