ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ : ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΡΗΜΑΤΩΝ Γ΄ ΣΥΖΥΓΙΑΣ

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΡΗΜΑΤΩΝ 3ης ΣΥΖΥΓΙΑΣ

abdo - abdidi - abditum – abdere = κρύβω
accidit - accidit – accidere = συμβαίνει
adduco - adduxi - adductum – adducere = οδηγώ προς, παρακινώ
a(d)gnoso - a(d)gnovi - a(d)gnitum ¬ a(d)gnoscere = αναγνωρίζω
adimo - ademi - ademptum – adimere = αφαιρώ
amitto - amisi - amissum - amittere = χάνω
animadverto - animadverti - animadversum ¬animadvertere = παρατηρώ
cerno - crevi - cretum – cernere = διακρίνω, κρίνω, αποφασίζω
claudo - clausi - clausum – claudere = κλείνω
cognosco - cognovi - cognitum – cognoscere = γνωρίζω
compono - composui - compositum ¬componere = συνθέτω, συντάσσω
comprehendo - comprehendi ¬comprehensum – comprehendere = συλλαμβάνω
condo - condidi - conditum – condere = κτίζω
confundo - confudi - confusum - confundere = συγχέω
consido - consedi - consessum – considere = κάθομαι
consisto - constiti, -, consistere = συνίσταμαι, βρίσκομαι, πε¬ριορίζομαι
consulo - consului - consultum – consulere = φροντίζω. προσέχω για
constituo - constitui - constitutum ¬constituere = αναδιοργανώνω, αποφασίζω, δημιουργώ
contundo - contudi - contusum – contundere = συντρίβω
converto - converti - conversum – convertere = γυρίζω προς τα πίσω
curro - cucurri - cursum – currere = τρέχω
dedo - dedidi - deditum – dedere = παραδίνω
deligo - delegi - delectum – deligere = εκλέγω
deprehendo - deprehendi - deprehensum ¬ deprehendere = συλλαμβάνω. ανακαλύπτω
dico - dixi - dictum – dicere = λέγω
discedo - discessi - discessum – discedere = αποχωρώ, φεύγω
discurro - discurri και discucurri ¬discursum – discurrere = τρέχω εδώ κι εκεί
excludo - exclusi - exclusum - excludere = κλείνω απ' έξω, διώχνω
exρellο - expuli - expulsum - expellere = εκδιώκω
extraho - extraxί - extractum - extrahere = βγάζω, τραβάω. έξω
fingo - finxi - fictum - fingere= πλάθω, κατασκευάζω
gero - gessi - gestum - gerere= διεξάγω, κάνω
impono - imposui - impositum – imponere= επιβάλλω, επιβιβάζω
invado - invasi - invasum - invadere= ειοχωρώ. καταλαμβάνω
laedo - laesi - laesum - laedere= βλάmω. προσβάλλω
lego - legi - lectum - legere= διαβάζω, μαζεύω, βγάζω
mitto - misi - missum - mittere= στέλνω, ρίχνω
obtingit - obtigit, -, obtingere= μου λαχαίνει ο κλήρος
occido - occidi - occisum - occidere = σκοτώνω
occurro - occurri και occucurri - occursum ¬occurrere= επιτίθεμαι
pergo - ρerrexί - perrectum - pergere = κατευθύνομαι
pοnο - posui - positum - ponere = τοποθετώ
praesumo - praesumpsi - praesumptum ¬praesumere= προγεύομαι
produco - produxi - productum - producere = οδηγώ μπροστά
prorepo - prorepsi - proreptum - prorepere = έρπω προς
recedo - recessi - recessum - recedere = αποσύρομαι
remollesco, -. remollescere= γίνομαι μαλθακός
repono - reposui - repositum - reponere = τοποθετώ
restituo - restitui - restitutum - restituere = αποκαθιστώ
seiungo - seiunxi - seiunctum - seiungere = χωρίζω
sino - sivi - situm - sinere= αφήνω
trado - tradidi - traditum - tradere= παραδίνω
traho - traxi - tractum - trahere= τραβώ
verto - verti - versum - vertere= στρέφω
vinco - vici - victum - vincere= νικώ
νίνο - νίxί - victum – νίνere = ζω

ΑΠΟΘΕΤΙΚΑ 3ης ΣΥΖΥΓΙΑΣ
nascor - natus sum – nasci = γεννιέμαι (μτχ. μέλλ. nasciturus)
queror - questus sum - queri= παραπονιέμαι

Η φιλοσοφική σκέψη του Καζαντζάκη

Συνέντευξη του Καζαντζάκη στα Γαλλικά 

Αντιγράφω ένα εξαιρετικό κείμενο του Κ. Ανδρουλιδάκη από την εφημερίδα Καθημερινή:

    << Από τον κόσμο των ιδεών ενός λο­γοτέχνη δεν προσδοκούμε ένα πλήρως ανεπτυγμένο και λογικά συνεπές σύστημα γνώσης, που θα δίδει απάντηση στο σύνολο των θεμελιωδών φιλοσοφικών ζητημά­των. Και όμως, ολόκληρο το έργο του Ν.Καζαντζάκη στηρίζεται στην ανάπτυξη θεμάτων αυθεντικά φι­λοσοφικών, ιδίως μεταφυσικών και ηθικών. Ο ίδιος είχε συνειδητοποι­ήσει από νωρίς τον φιλοσοφικό χα­ρακτήρα του συγγραφικού του σχεδίου: «Θέλω να σχηματίσω μια ατομική, δική μου αντίληψη της ζωής, μια θεωρία του κόσμου και του προορισμού του ανθρώπου, και σύμφωνα μ' αυτή, συστηματικά και μ' ορισμένο σκοπό και πρό­γραμμα, να γράφω, ό,τι γράφω», έ­λεγε ήδη στα 1908. Ο,τι πέτυχε, με καιρό και με κόπο, είναι μια ποίηση ιδεών.

    Η φιλοσοφική σκέψη του Καζα­ντζάκη περιλαμβάνεται ολόκληρη σε σύνοψη στην «Ασκητική», ενώ αναπτύσσεται και εικονογραφείται στην «Οδύσσεια». Ολα τα άλλα έρ­γα του (μυθιστορήματα, δράματα, ταξιδιωτικά, κ.λπ.) δεν αποτελούν παρά απλή αναπαράσταση με εικό­νες των κοσμοθεωρητικών ιδεών των δύο εκείνων έργων.

    Η σκέψη του ήρωα μας ανήκει στο μεγάλο κοσμοθεωρητικό ρεύ­μα της φιλοσοφίας της ζωής. Με­ρικά κύρια γνωρίσματα της είναι: η αντιλογοκρατία, η μεταφυσική απαισιοδοξία έως τον μηδενισμό, αλλά συγχρόνως η εναγώνια ανα­ζήτηση του «Θεού» και η διονυσιακή κατάφαση της ζωής, η ζωτικοκρατία (ο «βιταλισμός»), η ηθι­κή και ηρωική αυτονομία, η ανα­ζήτηση της λύτρωσης μέσω της πνευματικής δημιουργίας. Θα προσεγγίσομε ορισμένες πτυχές της σκέψης του, αν θυμηθούμε τους μαρτυρημένους από τον ίδιο με κατάνυξη «μυσταγωγούς» του, δηλαδή τις κυριότερες φιλοσοφι­κές πηγές του.

      Φρειδερίκος Νίτσε

   Τι γοήτευσε τον Καζαντζάκη από το «Νίτσε το μεγαλομάρτυρα»; Το ανατρεπτικό του κήρυγμα: η αμφισβήτηση του συνόλου της σύγχρο­νης του, κατεστημένης κοσμοθεω­ρίας και ιδεολογίας. Ειδικότερα, η απόρριψη της χριστιανικής μετα­φυσικής, η οποία έχει ως επακό­λουθα (κατά το Νίτσε!) την αποδο­χή ενός υπερβατικού (εξωκοσμικού) Θεού, την υποτίμηση του υλικού-αισθητού κόσμου και την α­ντίστοιχη μετάθεση όλων των προσδοκιών του ανθρώπου σε ένα νεφελώδη υπεραισθητό κόσμο, τέ­λος την κυριαρχία μιας στυγνής α­στικής, πουριτανικής ηθικής. Αλλά εκτός από τις ανατρεπτικές πλευ­ρές, ο Καζαντζάκης βρήκε σε διαλεκτικήν αντίθεση στο Νίτσε και ε­ποικοδομητικά στοιχεία: την αντι­κατάσταση των κρατουσών ψευ­δαισθήσεων από μιαν ολοκληρωτι­κή, διονυσιακή κατάφαση της ζωής (τη «θέληση για δύναμη»), την προσδοκώμενη δημιουργία του «Υπεράνθρωπου» μέσω της «μετα­στροφής όλων των αξιών», δηλ. της ανυψώσεως της ζωής σε ανώ­τατη αξία και έσχατο κριτήριο της αλήθειας και της ηθικής: αληθινό και ηθικά καλό θα είναι ό,τι ενισχύ­ει και εξυψώνει τη ζωή. Ποια είναι, κατά τον Καζαντζάκη, η υψηλότερη εντολή του Νίτσε; «Ν' αρνηθείς όλες τις παρηγοριές -θεούς, πα­τρίδες, ηθικές, αλήθειες- ν' απο­μείνεις μόνος και ν' αρχίσεις να πλάθεις εσύ, με μοναχά τη δύναμη σου, έναν κόσμο που να μην ντρο­πιάζει την καρδιά σου» («Αναφορά στον Γκρέκο»).

              Ανρί Μπερξόν

    Αν ο Νίτσε διέλυσε τις αυταπά­τες, ο Μπερξόν του προσέφερε τις αρχές της μεταφυσικής του. Δύο είναι τα διδάγματα που απεκόμισε ο επίδοξος φιλόσοφος από τον με­γάλο στοχαστή: η αντιλογοκρατία και η θεωρία για τη «ζωτική ορμή». Κατά τον Καζαντζάκη, η φιλοσοφία του Μπερξόν «καταπολέμησε το διανοητικισμό και περιόρισε το κύ­ρος του κι επομένως το κύρος της Επιστήμης μόνο στα φαινόμενα της ύλης», ενώ «καθόρισε τη δύ­ναμη και τις αδυναμίες της διαίστησης κι επικαλέστηκε τη συνερ­γασία διαίστησης και διάνοιας για τις φιλοσοφικές έρευνες». «Η ζωή είναι διαρκής δημιουργία, αναπή­δηση προς τ' απάνω, ζωικό ανά­βρυσμα, elan vital... Η φιλοσοφία πρέπει να θέσει σ' επικοινωνία τον ατομικό ρυθμό του elan vital με τον παγκόσμιο ρυθμό της συνολι­κής ζωής» (Τετρακόσια Γράμματα του Καζαντζάκη στον Πρεβελάκη, Αθήνα 1965).

    Στο φιλοσοφικό Πάνθεον του Καζαντζάκη έχουν περίοπτη θέση ακόμη ο Βούδας και ο Χριστός, ο Σοπενάουερ και ο Λένιν, ο Τζέιμς, ο Σπένγκλερ και ο Φρόυντ. Το βλέ­πομε καθαρά: ο Καζαντζάκης είναι βέβαια ένας εκλεκτικιστής, αλλά με τον τρόπο του ευφυούς, δηλ. με τρόπο δημιουργικό και πρωτότυ­πο. Αλλωστε, δεν επηρεάζεται κα­νείς και δεν προσοικειώνεται παρά εκείνο με το οποίο αισθάνεται βα-θειά συγγένεια.

           Φιλοσοφία της ζωής

Η σκέψη του Καζαντζάκη είναι με μιαν ακριβή σημασία και υπό όλες τις απόψεις φιλοσοφία της ζωής. Θεμέλιο και κεντρικό θέμα της εί­ναι το φαινόμενο της ζωής και ο βίος του ανθρώπου, ο τελικός σκο­πός και ο προορισμός του. Η στα­θερή μέριμνα του δεν είναι απλώς η θεωρητική αλήθεια και γνώση, αλλά εκείνη η αλήθεια που απαντά στα προβλήματα της ζωής, της πράξης και της ψυχής. Χαρακτηριστικά της είναι η αντίθεση στη νοησιοκρατία και η αδιάκοπη ανα­ζήτηση της γνήσιας ζωής και της αυθεντικότητας. Η ομοιότητα με έ­να άλλο σύγχρονο φιλοσοφικό κί­νημα είναι προφανής και δεν είναι η μόνη: ο Καζαντζάκης είναι ένας υπαρξιστής.

   Η σκέψη του είναι αντιλογοκρατική με πολλαπλή σημασία: Είναι, πρώτα, μια μεταφυσική του παρα­λόγου (ή του αλόγου, του absurdum). Είναι η εφιαλτική ανα­κάλυψη ότι το Σύμπαν δεν έχει έλλογο χαρακτήρα, ότι ο κόσμος, αφ' εαυτού και ανεξάρτητα από την παρουσία του ανθρώπου, είναι μια άβυσσος, ότι στερείται λόγου υ­πάρξεως, «τέλους» (σκοπού) και νοήματος. Η μοναδική περιοχή του Σύμπαντος, όπου μπορεί να φανε­ρωθεί το έλλογο στοιχείο, είναι ο ανθρώπινος νους. Το απειροελάχι­στο αυτό σημείο είναι ο στίβος, ό­που κρίνεται και διακυβεύεται το μέγιστο άθλημα: Ο αγώνας για την πνευματική δημιουργία, για τη «σωτηρία του Θεού».

     Η φιλοσοφία του Καζαντζάκη εί­ναι όμως αντιλογοκρατική και με μιαν ειδικότερη, γνωσιολογική, σημασία. Θεωρεί ότι το καταλλη­λότερο όργανο για την απόκτηση της γνώσης δεν είναι ο θεωρητι­κός νους (η διάνοια ή νόηση), αλλά η διαίσθηση ή ενόραση. Αλλά ακό­μη σπουδαιότερες από τις θεωρη­τικές αυτές γνωστικές δυνάμεις παραδέχεται τα πάθη, τις συγκινή­σεις, τα υπαρξιακά βιώματα: «α) Ο νους του ανθρώπου φαινόμενα μονάχα μπορεί να συλλάβει, ποτέ την ουσία, β) κι όχι όλα τα φαινό­μενα, παρά μονάχα τα φαινόμενα της ύλης, γ) ...όχι καν τα φαινόμε­να τούτα της ύλης, παρά μονάχα τους μεταξύ τους συνειρμούς, δ) κι οι συνειρμοί τούτοι δεν είναι πραγματικοί... είναι κι αυτοί γεννή­ματα του ανθρώπου, ε) και δεν εί­ναι οι μόνοι δυνατοί... παρά οι πιο βολικοί για τις πρακτικές και νοη­τικές του ανάγκες» («Ασκητική», 1985, σ. 13-14).

    Ο αναγνώστης μπορεί να θεωρή­σει σκάνδαλο τη συσσωρευμένη αμφισβήτηση τόσων βεβαιοτήτων του ρεαλιστικού κοινού νου. Αλλά θα ικανοποιηθεί ίσως, όταν βεβαι­ωθεί από τη μελέτη του έργου του ότι ο Καζαντζάκης, αναιρώντας διαλεκτικά ορισμένες από τις δια­κηρυγμένες αρχές του, δεν παύει να αναζητεί την «ουσία του Σύμπαντου» (ή του Θεού), για την οποία προφανώς δεν αμφιβάλλει ότι δεν  είναι απλό περιεχόμενο του μονα­χικού του νου!

    Η συχνή όμως επίκληση της αντιλογοκρατίας απαιτεί μιαν ουσιώδη διευκρίνιση. Οταν ο Καζαντζάκης (αλλά και ο Σικελιανός ή ο Ελύτης) στρέφονται εναντίον της «λογοκρατίας» ή του «ορθολογισμού», δεν αποκηρύσσουν καθόλου τον ορθό Λόγο και τον υγιή ανθρώπινο νου. Τον καρτεσιανό κανόνα «Να μην παραδέχομαι τίποτα για αληθι­νό, αν δεν το ξέρω (με το λογικό μου!) ολοφάνερα για αληθινό», θα τον προσυπέγραφε ένθερμα ο Κα­ζαντζάκης.

Αντίπαλος του δεν είναι ο ορθός Λόγος του Διαφωτισμού, αλλά η καθυπόταξη όλων των πλευρών της ζωής στον «εργαλειακό λόγο» και στους φραγμούς ενός υπερ­τροφικού και εξαλλαγμένου διανοητικισμού.

     Η Μεταφυσική του

Με μόνιμο τον κίνδυνο να στριμώχνομε υπερβολικά τον πλούτο των ιδεών του μέσα σε θεωρητικές αφαιρέσεις, θα συνοψίσουμε τις μεταφυσικές του αντιλήψεις στα ακόλουθα σημεία:

α) Το Σύμπαν αποτελεί μια και  μόνη «αρχέγονη ουσία», μιαν ενό­τητα. Δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ ενός υπερβατικού (εξωκοσμικού) εκείθεν και ενός ενδοκοσμικού εντεύθεν. Η κοσμοθεωρία του είναι ένας μονισμός.

β) Εχουν υποστηρίξει ότι η «Ασκητική» αποτελεί μια καταδίκη του υλισμού. Εάν αποβλέψομε στην άρνηση του ελλόγου και ιδε­ατού χαρακτήρα του κόσμου, αντι­θέτως μάλιστα θυμηθούμε την κα­τάφαση του παραλόγου και του absurdum, τότε οι αντιλήψεις του Καζαντζάκη ασφαλώς δεν αποτε­λούν μια μεταφυσική Ιδεοκρατία, λ.χ. πλατωνικού ή εγελιανού τύ­που. Αλλά η άλλη όψη της παραδο­χής της εχθρικής για τον άνθρωπο Αβύσσου συνίσταται στο χρέος της επιστράτευσης όλων των δυ­νάμεων του, ιδίως των ηθικών και πνευματικών, για την πραγματο­ποίηση όλων των ικανοτήτων του, δηλ. για την επίτευξη της ελευθε­ρίας. Είναι λοιπόν ένας υλισμός με ηρωική κατάφαση της ελευθερίας. «Ο άνθρωπος πιο δυνατός από το πεπρωμένο του» είναι ίσως η τε­λευταία λέξη όχι μόνο της αρχαίας ελληνικής σοφίας αλλά και του Κα­ζαντζάκη.

γ) Αλλά το στοιχείο που προσδιο­ρίζει πληρέστερα την αρχέγονη ε­κείνη ουσία, είναι η αποδοχή δύο κοσμικών δυνάμεων ή ρευμάτων: της ύλης και της ζωής (ή ζωτικής ορμής). «Τα ενόργανα όντα, από τα ταπεινότερα ώς τα πιο αψηλά... αποτελούνε μια και μόνη προς τα άνω ζωικήν ορμή, αντίθετη προς την κίνηση της ύλης. Και τα δύο ρέματα, της ύλης και της ζωής, κι­νούνται, αντίστροφα όμως, το ένα προς τη σύνθεση και τ' άλλο προς την αποσύνθεση». Υπεροχή του δυναμικού γίγνεσθαι και του φαι­νομένου της ζωής έναντι του στα­τικού είναι και της ύλης: δυναμοκρατικός βιταλισμός ή ζωτικοκρατία. Η ζωτική ορμή αποτελεί την α­πάντηση στο κεντρικό ερώτημα για την «αρχή του παντός» ή το «νόμο του Σύμπαντος» και δεν είναι παρά η νεώτερη εκδοχή της «ψυχής του κόσμου».

Ο «Θεός» του Καζαντζάκη

Η κοσμοθεωρία του Καζαντζάκη έχει χαρακτηριστεί «θρησκευτι­κή», η δράση ή το πάθος του «μεσσιανισμός». Δεν πρόκειται για ένταξη ή υπαγωγή του σε μιαν από τις γνωστές θρησκείες. Η στάση του απέναντι στις ιστορι­κές θρησκείες είναι κατ' ουσίαν α­πορριπτική.

Δεν παραδέχεται ως έγκυρη πη­γή της γνώσης την αποκάλυψη, πα­ρά μόνο τον περιορισμένο ανθρώ­πινο νου. Κατά τούτο παραμένει πιστός μαθητής του Διαφωτισμού και του Νίτσε. Αλλά διατηρεί σεβα­σμό για ορισμένους ιδρυτές θρη­σκειών, όπως το Βούδα ή το Χρι­στό, δηλ. τους «ανθρώπους που θέσπισαν μέτρα ζωής», κατά τον Γιάσπερς. Ο «Θεός» που αναζήτη­σε με πάθος σ' όλη του τη ζωή δεν είναι ο Θεός του Αβραάμ ή του Χριστού, αλλά ο «Θεός των φιλο­σόφων».

Ο «Θεός» του Καζαντζάκη είναι, πρώτα, η «ζωτική ορμή» του Σύ­μπαντος. Η μεταφυσική αυτή κατα­σκευή δε σημαίνει παρά το φαινό­μενο της ζωής που κυβερνά όλα τα ενόργανα όντα, όπως ο Λόγος το Σύμπαν, κατά τον Ηράκλειτο. Ειδι­κότερα, είναι οι θετικές ή δημιουρ­γικές δυνάμεις του Σύμπαντος, ό­πως η κοσμική «βούληση» του Σο-πενάουερ ή η «βούληση για δύνα­μη» του Νίτσε. «Τον κύκλο αυτόν (των στροβιλιζόμενων δυνάμεων) τον ονοματίσαμε Θεό. Μπορούσαμε να του δώσουμε ό,τι άλλο όνο­μα θέλαμε: Αβυσσο, Μυστήριο, Απόλυτο Σκοτάδι, Απόλυτο Φως, Υλη, Πνέμα, Τελευταία Ελπίδα, Τε­λευταία Απελπισία, Σιωπή» {«Ασκη­τική», σ. 65). Ο κοσμολογικός αυ­τός στοχαστής έχει έντονο το «ω-κεάνειο συναίσθημα» και σου με­ταδίδει συχνά, όπως και ο Καβά­φης κατά το Σεφέρη, την αίσθηση ενός «μυστικού χωρίς Θεό».

Η θεολογία του Καζαντζάκη ε­ντάσσεται σε μια σημαντική τάση της νεώτερης ευρωπαϊκής μετα­φυσικής: την ανακάλυψη (ή επι­νόηση!) ενός Θεού που δεν είναι δημιουργός με τη χριστιανική ση­μασία, δηλ. που δεν προϋπάρχει, αλλά αντιθέτως έπεται του πρω­ταρχικού Σύμπαντος ως δημιούρ­γημα και επίτευγμα όλων των ζω­ντανών του δυνάμεων (κυρίως βέ­βαια ως έργο των ελλόγων όντων). Ακριβώς με τη σημασία αυτή, οι άνθρωποι έχουν χρέος να γίνονται δημιουργοί ή «Σωτήρες του Θε­ού» κατά τον υπότιτλο της «Ασκη­τικής».

Μια ηθική της ευθύνης

«Η στερνή, η πιο ιερή μορφή της θεωρίας είναι η πράξη» {«Ασκητι­κή», α. 63). Η ηθική του Καζαντζά­κη απορρέει με συνέπεια από τη μεταφυσική του και ειδικότερα α­πό τη θεολογία του. Η άρνηση μιας έλλογης τάξης του Σύμπαντος αλ­λά και της χριστιανικής κοσμοθεω­ρίας συνεπιφέρει την απόρριψη ε­νός συστήματος σταθερών ηθικών αξιών, αρχών και κανόνων, όπως αυτές που ανεγνώριζε η χριστιανι­κή οικουμένη. Μεταστροφή των α­ξιών! «Καλό είναι ό,τι ορμάει προς τ' απάνω και βοηθάει το Θεό ν' α­νηφορίσει» και κακό το αντίθετο. «Γιατί η ουσία της ηθικής μας δεν είναι η σωτηρία του ανθρώπου, που αλλάζει μέσα στον καιρό και στον τόπο, παρά η σωτηρία του Θεού, που μέσα από λογής λογής ανθρώπινες μορφές και περιπέτει­ες είναι πάντα ο ίδιος, ο ακατάλυ­τος ρυθμός που μάχεται για ελευτερία» {«Ασκητική», ο. 74-75).

Μετουσίωση της ύλης σε πνεύ­μα, ελευθερία, «σωτηρία του Θε­ού»: οι ιδέες αυτές μας φανερώ­νουν το κλειδί της φιλοσοφικής σκέψης του μεγάλου Κρητικού. Την εγκυρότερη έκφραση του εί­δους αυτού της σκέψης έδωσε μάλλον ο Μπερξόν (στις «Δυο πη­γές της ηθικής και της θρησκεί­ας», μετάφρ. Β. Τατάκη, Αθήνα 1951, σ. 288): «Η ανθρωπότητα έ­χει ν' αναρωτηθεί αν θέλει μόνο να ζει, ή εκτός απ' αυτό, να προ­σφέρει την αναγκαία προσπάθεια για να εκτελεσθεί, και δω στον ο­πισθοδρομικό πλανήτη μας, η ου­σιαστική λειτουργία του Σύμπα­ντος, που είναι μια μηχανή που κά­νει θεούς».

από την εφημερίδα Η  ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ  1997

ΧΑΛΚΙΝΑ ΓΛΥΠΤΑ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Κοντεύουνε δυο χρόνια από τότε που άνοιξε ξανά τις πόρτες του το Αρχαιολογικό Μουσείο του Πειραιά και επιτέλους κατάφερα να το επισκεφτώ. Το συστήνω ανεπιφύλακτα αφού συνδυάζεται ωραιότατα με τις ηλιόλουστες καφετέριες στο Πασαλιμάνι ή αλλιώς λιμάνι της Ζέας. Πριν απολαύσετε τον ερατεινό σας δίπλα στη θάλασσα ανεβείτε τα σκαλοπάτια του μουσείου για να δείτε αριστουργήματα. Φορτισμένος ακόμα από την επίσκεψη θα αρκεστώ στα χάλκινα γλυπτά που θεωρούνται μοναδικά και τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου θα τα ήθελαν στην κατοχή τους.

Μιλάμε, λοιπόν, για χάλκινα γλυπτά που εκτίθενται σε δύο συνεχόμενες αίθουσες (3 και 4): ένα μοναδικό στον κόσμο αρχαϊκό κούρο –Απόλλωνα, δύο αγάλματα της Αρτέμιδος, ένα της Αθηνάς και ένα τραγικό προσωπείο που αποτελούν ανεκτίμητους θησαυρούς και που με λύπη μου διαπίστωσα πως δεν έχουν μεγάλη επισκεψιμότητα. Βρέθηκαν το καλοκαίρι του 1959 μαζί με άλλα 3 μαρμάρινα σε έργα αποχετεύσεως στη γωνία των οδών Βασ. Γεωργίου Α' και Φίλωνος . Όλα δείχνουν πως είχαν αποθηκευτεί, ίσως το 87 π.Χ., σε κάποιο χώρο του λιμανιού για να προστατευθούν και να φυγαδευτούν αργότερα. Καταχώθηκαν, όμως, όταν η αποθήκη καταστράφηκε από πυρκαγιά. Συντηρήθηκαν στα εργαστήρια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και τώρα εκτίθενται στο Μουσείο του Πειραιά κάτω από ειδικές συνθήκες (άζωτο) για την καλύτερη προστασία τους από την υγρασία και το καυσαέριο.

Ο Απόλλωνας του Πειραιά, ύψους 1,95, είναι ο μοναδικός σωζόμενος χάλκινος κούρος και συγχρόνως το αρχαιότερο ελληνικό χυτό άγαλμα. Στο εσωτερικό του βρέθηκαν τμήματα του πήλινου πυρήνα και του σιδερένιου σκελετού δίνοντάς μας εξαιρετικές πληροφορίες για τη δημιουργία του έργου. Ο θεός αναγνωρίζεται από τα εξωτερικά θεϊκά εμβλήματα, το τόξο και την φιάλη, ίχνη των οποίων διακρίνονται στα χέρια του αλλά και το ήθος της μορφής. Προβάλλει το δεξί πόδι σε αντίθεση προς το κανονικό σχήμα του κούρου, κάτι που οφείλεται πιθανώς στην παρουσία δίπλα του, της Λητούς και της Αρτέμιδος. Χρονολογικά ο Απόλλων βρίσκεται κοντά στο τέλος του 6ου αι. π.Χ. και είναι λίγο νεότερος από τον Κροίσο της Αναβύσσου. Η απουσία του γεμάτου αυτοπεποίθηση αρχαϊκού μειδιάματος προσδίδει μια ιδιαίτερη σοβαρότητα στην έκφραση του μακρόστενου, αυστηρού προσώπου. Η ελαφριά κλίση και στροφή προς τα δεξιά που διακρίνεται στην κόμμωση αλλά και στις ασυμμετρίες του προσώπου και του κορμού, δείχνουν τη συγκέντρωση της κίνησης και της προσοχής του θεού σε εκείνη την πλευρά, όπου αυτός κάνει σπονδές. Το ψηλό μέτωπο στέφουν, ως ιωνικό κιονόκρανο, δύο ζεύγη ελικωτών βοστρύχων . 

Η μεγάλη Άρτεμις, ύψους 1,94, με τη χαρακτηριστική κόμμωση, την ακτινωτή διάταξη των βοστρύχων που στην αρχαιολογική διάλεκτο ονομάζεται "φέτες του πεπονιού" αρχικά ταυτίσθηκε με κάποια ποιήτρια ή Μούσα. Έργο υψηλής ποιότητας που αποδίδεται στον Ευφράνορα, γλύπτη και ζωγράφο, ο οποίος ήταν ο κύριος εκπρόσωπος του κλασικιστικού ρεύματος των μέσων του 4ου αι. π.Χ. και επεδίωξε την επιστροφή σε πιο ρωμαλέες, γήινες, με κλασσικές αναλογίες μορφές. Η Άρτεμις αναγνωρίζεται όχι τόσο στο ύφος της μορφής, όσο χάρη στο ίχνος της στήριξης της φαρέτρας στην πλάτη και στη θέση των δακτύλων της αριστεράς που κρατούσε το τόξο. 

Το μικρότερο αγαλμάτιο της Αρτέμιδος, ύψους 1,55, (τέλη 4ου π.Χ αι.) βρίσκεται πολύ πιο κοντά στην κλασική αντίληψη της παρθένας θεάς του κυνηγιού. Το σώμα αποδίδεται σχεδόν αγορίστικο και την εντύπωση της νεανικότητας τονίζει ακόμα περισσότερο η κάποια αστάθεια που προσδίδει στη στάση το άνοιγμα (στροφή κεφαλής και στάση του χεριού) προς το άνετο σκέλος. Ενδεδυμένη με τον αττικό πέπλο και με το ιμάτιο τυλιγμένο γύρω στους ώμους και περασμένο μέσα από τη ζώνη. Το κεφάλι είναι μικρό, με σχεδόν αυστηρά χαρακτηριστικά και τα μαλλιά μαζεμένα μπροστά σε κότσο, το "λαμπάδιον", όπως ονομαζόταν. Η αυστηρή σύνταξη της πτύχωσης, το στένεμα της μορφής προς τα πάνω, το ψηλό ζώσιμο, το μικρό κεφάλι είναι στοιχεία που τονίζουν τον κατακόρυφο άξονα και δίνουν στη μορφή την όψη του κίονα . Εξαιρετικό γλυπτό, με πολλές λεπτομέρειες (τελαμώνας, σανδάλια) που αν δεν είχε οξειδωθεί τόσο πολύ θα αποτελούσε το κόσμημα αυτής της αίθουσας.

Στο βάθος μια υπερφυσική σε μέγεθος Αθηνά της οποίας το κεφάλι καλύπτει περικεφαλαία στολισμένη με γλαύκες και γρύπες και ένα λοφίο στερεωμένο πάνω σε ένα φίδι. Η Αθηνά είναι ντυμένη με πέπλο. Το απόπτυγμα πέφτει λοξά ως τη μέση του αριστερού μηρού και πίσω ανασηκώνεται στην πλάτη, ως κάλυμμα της κεφαλής. Η μορφή στηρίζεται στο δεξί πόδι. Οι λοξές πτυχές του αποπτύγματος με την επίσης λοξή αιγίδα μεταφέρουν τη λικνιστή κίνηση του αγάλματος στα δεξιά. Το κεφάλι στρέφεται και κλίνει προς το δεξί χέρι που κρατούσε τη Νίκη. Το κατεβασμένο αριστερό χέρι, όπως δείχνει η στάση των δακτύλων θα στήριζε την ασπίδα και το δόρυ. Από την Αθηνά απουσιάζει ο δυναμισμός και η ρωμαλέα φύση των αγαλμάτων της εποχής της Ειρήνης ενώ στο πρόσωπο διαγράφεται ένας γλυκερός συναισθηματισμός. Το άγαλμα δε μπορεί να χρονολογηθεί πριν από το τέλος του 4ου αι. π.Χ. και δεν αποκλείεται, εάν βασισθεί κανείς στη μορφή των σανδάλων της, να είναι ελληνιστικό .

Σε χωριστή προθήκη εκτίθεται χάλκινη ασπίδα διακοσμημένη  με ανάγλυφη παράσταση τεθρίππου η οποία δεν ανήκει στην Αθηνά.

 Ένα μοναδικό χάλκινο τραγικό προσωπείο κοσμεί την αίθουσα.

Ένα χάλκινο έμβολο τριήρους με μορφή τρίαινας (4ος αιώνας π.Χ.), μήκους 80 εκατοστών,   μοναδικό σε αυτό το  μέγεθος,  σύμβολο υπεροχής μιας ναυτικής χώρας προστίθεται στη σειρά των αριστουργημάτων του μουσείου.
Ως πηγή χρησιμοποίησα το βιβλίο του Γιώργου Σταινχάουερ "Τα μνημεία και το αρχαιολογικό μουσείο του Πειραιά".

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ : ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΡΗΜΑΤΩΝ Β ΣΥΖΥΓΙΑΣ

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΡΗΜΑΤΩΝ 2ης ΣΥΖΥΠΑΣ

admoneo - admonui - admonitum - admonere = συμβουλεύω

amoveo - amovi - amotum - amovere= απομακρύνω

appareo - apparui - apparitum - apparere = εμφανίζομαι

caveo - cavi - cautum - cavere= προσέχω, φυλάγομαι

compleo - complevi - completum - complere = συμπληρώνω

contineo - continui - contentum - continere = συγκρατώ, στερεώνω

debeo - debui . debitum - debere= οφείλω, πρέπει

deleo - delevi - deletum - delere= καταστρέφω, σκοτώνω

exterreo - exterrui - exterritum - exterrere= τρομοκρατώ

foveo - fovi - fotum - fovere= περιβάλλω με αγάπη

habeo - habui - habitum - habere= έχω, θεωρώ, φορώ

iaceo - iacui - iacitum - iacere= κείμαι, βρίσκομαι

iubeo - iussi - iussum - iubere= διατάζω

lateo - latui,  -, latere= κρύβομαι

licet - licuit και licitum est - licere= επιτρέπεται, είναι δυνατόν

moveo - movi - motum – movere  = κινώ

noceo - nocui - nocitum - nocere= βλάπτω

placeo - placui - placitum - placere= αρέσω

possideo - possedi - possessum - possidere = κατέχω

prohibeo - prohibui - prohibitum - prohibere = προνοώ, μεριμνώ,εμποδίζω

remaneo - remansi, -, remanere= παραμένω

respondeo - respondi - responsum – respondere = απαντώ, αποκρίνομαι

rideo - risi - risum - ridere= γελώ

sedeo - sedi - sessum - sedere= κάθομαι

studeo - studui, -, studere= σπουδάζω, επιδιώκω

stupeo - stupui, -, stupere= βουβαίνομαι, θαμπώνομαι

teneo - tenui - tentum - tenere= κρατώ

urgeo - ursi, -, urgere= σπρώχνω, στέλνω

valeo - valui, -, valere= υγιαίνω, είμαι γερός

video - vidi - visum - videre= βλέπω

ΗΜIΑΠΟΘΕΤΙΚΑ 2ης ΣΥΖΥΓΙAΣ

gaudeo - gavisus sum – gaudere = χαίρομαι

soleo - solitus sum – solere   = συνηθίζω

 

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 14η

14. ΚΕΙΜΕΝΟ:

Post bellum Actiacum Cassius Parmensis, qui in exercitu M. Antonii fuerat, Athenas confugit. Ibi vix animum sollicitum somno dederat, cum repente apparuit ei species horrenda. Existimavit ad se venire hominem ingentis magnitudinis et facie squalida, similem effigiei mortui. Quem simul aspexit Cassius, timorem concepit nomenque eius audire cupivit. Respondit ille se esse Orcum. Tum terror Cassium concussit et e somno eum excitavit. Cassius servos inclamavit et de homine eos interrogavit. Illi neminem viderant. Cassius iterum se somno dedit eandemque speciem somniavit. Paucis post diebus res ipsa fidem somnii confrimavit. Nam Octavianus supplicio capitis eum adfecit.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Μετά τη ναυμαχία του Ακτίου

ο Κάσσιος από την Πάρμα, που είχε υπηρετήσει στο στρατό του Μάρκου Αντωνίου, κατέφυγε στην Αθήνα. Εκεί, πριν καλά καλά παραδώσει στον ύπνο την ταραγμένη του ψυχή, του εμφανίστηκε ξαφνικά μια φρικτή μορφή. Νόμισε πως ερχόταν προς το μέρος του ένας άνθρωπος με πελώριο ανάστημα και βρώμικη όψη, όμοιος με είδωλο νεκρού. Μόλις τον είδε ο Κάσσιος, τον έπιασε φόβος και θέλησε να πληροφορηθεί το όνομα του. Εκείνος απάντησε πως ήταν ο Πλούτωνας. Τότε τρόμος συντάραξε τον Κάσσιο και τον ξύπνησε. Ο Κάσσιος φώναξε τους δούλους του και τους ρώτησε γι' αυτόν τον άνθρωπο. Εκείνοι (όμως) δεν είχαν δει κανένα. Ο Κάσσιος παραδόθηκε ξανά στον ύπνο (ξανακοιμήθηκε) κι ονειρεύτηκε την ίδια μορφή. Λίγες μέρες αργότερα τα ίδια τα πράγματα επιβεβαίωσαν την αξιοπιστία του ονείρου: Ο Οκτα¬βιανός δηλαδή του επέβαλε την ποινή του θανάτου.

Ταξινόμηση των λέξεων

Ουσιαστικά

Α' Κλίση

Athenae-arum (θηλ., pluralia tantum)

Β' Κλίση

bellum -i (ουδ.)

Cassius-ii (-i) (αρσ., χωρίς πληθ.)

Antonius -ii (-Ί) (αρσ., χωρίς πληθ.)

animus -i (αρσ.)

somnus -i (αρσ.)

mortuus -i (αρσ.)

Orcus -i (αρσ., χωρίς πληθ.)

servus -i (αρσ.)

somnium -ii (ουδ.)

Octavianus -i (αρσ., χωρίς πληθ.)

supplicium -ii (-i) (ουδ.) (= τιμωρία), suppiicia -orum (= λατρεία θεών)

Γ' Κλίση

homo -inis (αρσ.)

magnitudo -inis (θηλ.)

timor -oris (αρσ.)

nomen -inis (ουδ.)

terror -oris (αρσ.)

caput -itis (ουδ.)

Δ' Κλίση

exercitus -us (αρσ.)

Ε' Κλίση

species -ei (θηλ., στον πληθυντικό μόνο οι τρεις όμοιες πτώσεις: ονομ., αιτιατ.,κλητ.)

facies -ei (θηλ., στον πληθυντικό μόνο οι τρεις όμοιες πτώσεις: ονομ., αιτιατ., κλητ.)

effigies -ei (θηλ., στον πληθυντικό μόνο οι τρεις όμοιες πτώσεις: ονομ., αιτιατ.,κλητ.)

dies -ei (αρσ.)

res, rei (θηλ.)

fides -ei (θηλ., χωρίς πληθ.)

Επίθετα

Β' Κλίση

Actiacus -a -um

sollicitus -a -um,

horrendus -a -um

squalidus -a -um,

paucus -a -um,

Γ Κλίση

Parmensis -is -e

ingens -ntis,

Αντωνυμίες

qui, quae, quod (αναφορική)

is, ea, id (οριστική)

se (προσωπική)

ille, illa, illud (δεικτική)

nemo, nemo, nihil (nil) (αόριστη ουσιαστική)

idem, eadem, idem (οριστική)

ipse, ipsa, ipsum (οριστική)

Ρήματα

1η Συζυγία

do, dedi, datum, dare

existimo, existimavi, existimatum, existimare

excito, excitavi, excitatum, excitare

inclamo, inclamavi, inclamatum, inclamare

interrogo, interrogavi, interrogatum, interrogare

somnio, somniavi, somniatum, somniare

confirmo, confirmavi, confirmatum, confirmare

2η Συζυγία

appareo - apparui - apparitum - apparere 

horreo, horrui, -, horrere

respondeo, respondi, responsum, respondere

video, vidi, visum, videre

3η Συζυγία

confugio, confugi, -, confugere

morior, mortuus sum, -mortuum-, mori (αποθ.)

aspicio, aspexi, aspectum, aspicere

concipio, concepi, conceptum, concipere

cupio, cupi(v)i, cupitum, cupere

concutio, concussi, concussum, concutere

adficio (afficio), adfeci (affeci), adfectum (affectum), adficere (afficere)

4η Συζυγία

venio, veni, ventum, venire

audio, audivi, auditum, audire

Βοηθητικό ρήμα

sum, fui, -, esse

Επιρρήματα

ibi vix repente tum iterum post

Προθέσεις

post (+ αιτιατ.)

in (+ αφαιρ.)

ad (+ αιτιατ.)

e(x) (+ αφαιρ.)

de (+ αφαιρ.)

Σύνδεσμοι

cum (χρονικός, αντίστροφος)

et (συμπλεκτικός)

simul (χρονικός)

-que (συμπλεκτικός)

nam (αιτιολογικός-παρατακτικός)

Κούλουμα στον Κουταλά Βύρωνα

Η Καθαρά Δευτέρα είναι ταυτισμένη με τα Κούλουμα, κατά τη διάρκεια των οποίων  οι Έλληνες με βήμα αργόσυρτο από την κρεοφαγία  συνεχίζουν τη διασκέδασή τους στις εξοχές. Τη μέρα αυτή  την τιμητική τους έχουν τα νηστίσιμα· λαγάνες, θαλασσινά, όσπρια, ελιές, τουρσιά.

Η λέξη, κατά μία εκδοχή, προέρχεται από  το λατινικό columna που θα πει κολώνα  παραπέμποντας στις κολώνες(= Στύλους του Ολυμπίου Διός) όπου οι παλιοί Αθηναίοι γιόρταζαν καθαροδευτεριάτικα.Άλλη άποψη δέχεται την ετυμολογία της λέξης από το λατινικό columus που σημαίνει σωρός, αφθονία, τέλος και επίλογος, άρα μιλάμε για τέλος- επίλογο  των εορτασμών της Αποκριάς, που αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη  και ολοκληρώνονται την Καθαρή Δευτέρα εκφράζοντας παράλληλα και  την ανάγκη για ψυχαγωγία, την αντίδραση στο κατεστημένο και τους θεσμούς και τις απαγορεύσεις μιας κατεξοχήν καταπιεστικής κοινωνίας για τους απλούς ανθρώπους.

Μια άλλη ερμηνεία συνδέει τη λέξη με το αλβανικό colum  που σημαίνει καθαρός. Η ουσία είναι πως την ημέρα αυτή καθαρίζουμε  ό,τι απέμεινε από τα μη  νηστίσιμα φαγητά της Αποκριάς στα μαγειρικά σκεύη.  Δευτέρα, ημέρα εκκαθάρισης αλλά και κάθαρσης από ότι ορίζεται απαγορευτικό, λόγω της μεγάλης νηστείας που μόλις αρχίζει.

Χτες, λοιπόν, με ανάλογες εκδηλώσεις στο Δήμο Βύρωνα που περιλάμβαναν  για άλλη μια χρονιά παιχνίδια για τα παιδιά, ταχυδακτυλουργό, ζωγραφική προσώπου,  χειροτεχνία, θεατρικά δρώμενα, καθώς και μουσική και τραγούδι από το παραδοσιακό συγκρότημα "Αυλός" του Γ. Δαλιάνη, χαρήκαμε  τον ερχομό της Σαρακοστής. Προσφέρονταν δωρεάν  σαρακοστιανά εδέσματα στον κόσμο καθώς και η δυνατότητα για χορό.Οι αμφίβολες μετεωρολογικές προβλέψεις δεν επαληθεύτηκαν και προλάβαμε να ευχαριστηθούμε τη μέρα στο δάσος της Καισαριανής-Βύρωνα.

 

Και μια τελευταία φωτογραφία όπου φαίνεται το πέρασμα του ανθρώπου από το δάσος. Ο κάδος  είναι  επτά μέτρα μακριά από το τραπέζι αλλά οι ασυνείδητοι συμπολίτες μας δεν κάνανε τον κόπο να μαζέψουν τα σκουπίδια τους .Καλή σαρακοστή!

 

Το πέταγμα του χαρταετού ή τι είναι στο βάθος η ποίηση.

                                                           Χ
ΟΤΙ ΜΠΟΡΕΣΑ Ν' ΑΠΟΧΤΗΣΩ μιά ζωὴ ἀπὸ πράξεις ὁρατὲς
γιὰ ὅλους, ἑπομένως νὰ κερδίσω τὴν ἴδια μου διαφάνεια, τὸ
χρωστῶ σ΄ ἕνα εἶδος εἰδικοῦ θάρρους ποὺ μοῦ ῾δωκεν ἡ Ποίη-
ση:  νὰ γίνομαι ἄνεμος γιὰ τὸ χαρταετὸ καὶ χαρταετὸς γιὰ 
τὸν ἄνεμο, ἀκόμη καὶ ὅταν οὐρανὸς δὲν ὑπάρχει.
Δὲν παίζω μὲ τὰ λόγια. Μιλῶ γιὰ τὴν κίνηση ποὺ ἀνακαλύ-
πτει κανεὶς νὰ σημειώνεται μέσα στὴ «στιγμή» ὅταν κατα-
φέρει νὰ τὴν ἀνοίξει καὶ νὰ τῆς δώσει διάρκεια. Ὁπόταν,
πραγματικά, καὶ ἡ Θλίψις γίνεται Χάρις καὶ ἡ Χάρις Ἄγγε-
λος· ἡ Εὐτυχία Μοναχὴ καὶ ἡ Μοναχὴ Εὐτυχία.

μὲ λευκές, μακριὲς πτυχὲς πάνω ἀπὸ τὸ κενὸ,

ἕνα κενὸ γεμάτο σταγόνες πουλιῶν, αὖρες βασιλικοῦ καὶ συ-
ριγμοὺς ὑπόκωφου Παραδείσου.
                    Από το Μικρό Ναυτίλο του Οδυσσέα Ελύτη,  σελ. 53

 Μίκη Θεοδωράκη: Χαρταετοί

Βιβλιοπωλείον «Φιλολογικόν»

Αντιγράφω παρακάτω από την εφημερίδα "Καθημερινή" το άρθρο της Όλγας Σελλά για όσους δεν το διάβασαν. Για μας τους φοιτητές της Φιλοσοφικής που συχνάζαμε τη δεκαετία του 80 γύρω από τη Νομική, αυτό το βιβλιοπωλείο υπήρξε ένας χώρος μυσταγωγίας αλλά και νησί των θησαυρών. Με το πενιχρό μας βαλάντιο αγοράζαμε βιβλία σχετικά με το αντικείμενό μας και όχι μόνον.Ανακαλύπταμε εκεί από εξειδικευμένες πανεπιστημιακές σημειώσεις μέχρι σπάνιες εξαιρετικές εκδόσεις. Όλα αυτά βέβαια άλλαξαν όταν μεταφέρθηκαν οι Σχολές στην Πανεπιστημιούπολη.Η Νομική και το Καρτιέ Λατέν έπαψαν να είναι το κέντρο του ...κόσμου! Περνάω πότε πότε από την περιοχή που κάποτε έσφυζε από φοιτητική ζωή και δεν έπεφτε καρφίτσα και βλέπω μια τελείως διαφορετική εικόνα.Οι εποχές αλλάζουν αλλά ο άνθρωπος αφήνει το στίγμα του. Μνήμης εγκώμιον.

Η οδός Σόλωνος αλλάζει ύφος και προσανατολισμό
Το «Φιλολογικόν» του Β. Γ. Βασιλείου εκποιεί τίτλους

Της Ολγας Σελλα

ΠΟΛΗ. Κάποτε, όχι πολλά χρόνια πριν, η Σόλωνος ήταν το κέντρο της εκδοτικής ζωής. Πριν από λίγα χρόνια, αυτή η «πιάτσα» άρχισε να κατεβαίνει προς την Πανεπιστημίου και το Σύνταγμα και οι μεγάλες αλυσίδες των βιβλιοπωλείων φέρουν ήδη μεγάλα «χτυπήματα» στα μικρά αμιγή βιβλιοπωλεία με τη μεγάλη ιστορία. Ενα από αυτά, το «Φιλολογικόν» (Σίνα 30 και Σόλωνος), αναστέλλει τη λειτουργία του.

Στη χθεσινή ανακοίνωση σημειώνεται ότι συμπλήρωσε 50 χρόνια λειτουργίας, αλλά πλέον ξεκινάει την εκποίηση των περίπου 10 χιλιάδων τίτλων του με έκπτωση έως και 70%.

Το βιβλιοπωλείο ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1950 από τον Βασίλειο Γ. Βασιλείου, που άρχισε να πουλάει βιβλία έξω από τα πανεπιστήμια. Μετά στεγάστηκε σε διάφορους χώρους γύρω από τη Νομική Σχολή (γύρω από τον βιβλιόδρομο της Σόλωνος, γύρω από το κέντρο της φοιτητικής ζωής δηλαδή) για να καταλήξει στο τελευταίο σπίτι του, στην οδό Σίνα 30, κοντά στη συμβολή με τη Σόλωνος. Για είκοσι χρόνια, από το 1960 - 1980, λειτούργησε και ως εκδοτικός οίκος και συνεργάστηκε με πολλούς πανεπιστημιακούς. Στον ίδιο χώρο, από το 1994 άρχισε να λειτουργεί το καλλιτεχνικό βιβλιοδετείο του γιου του, Γιώργου Β. Βασιλείου, στεγάζοντας και μία ακόμα φάση της αλυσίδας του βιβλίου.

Αν αναζητάτε τίτλους ιστορικών εκδοτικών οίκων, σπάνιες εκδόσεις ή περιοδικά από το 1800 μέχρι σήμερα, που να καταπιάνονται με θέματα ιστορίας, αρχαιολογίας, φιλοσοφίας, λογοτεχνίας, γλωσσολογίας κ. λπ., μπορείτε να επισκεφθείτε το βιβλιοπωλείο «Φιλολογικόν» τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο από τις 9 το πρωί μέχρι τις 7 το απόγευμα (Σίνα 30 και Σόλωνος).

Μπορεί να συναντήσετε κάτι που ψάχνετε χρόνια ή κάτι το οποίο μπορεί να βρείτε ολότελα τυχαία, αλλά να ανακαλύψετε ότι το χρειάζεστε. Τα παλιά βιβλιοπωλεία προσφέρουν ακόμη αυτή τη μεγάλη απόλαυση: της προσωπικής αναζήτησης στα ράφια των «κρυμμένων» βιβλίων, αφού όλο και περισσότερο στους πάγκους των σύγχρονων βιβλιοπωλείων η «αγορά» και τα μπεστ σέλερ δείχνουν αυτό που οφείλουμε όλοι να έχουμε στις βιβλιοθήκες μας.

Λατινικά Β΄ Λυκείου : Αρχικοί χρόνοι των ρημάτων της Α΄συζυγίας

Παραθέτω τους αρχικούς χρόνους των ρημάτων που συναντάμε στο βιβλίο της Β λυκείου για να τους μαθαίνουμε σιγάσιγά

adligo - adligavi - adligatum - adligare

adporto - adportavi -adportatum - adportare

advento - adventavi - adventatum – adventare

 advolo - advolavi - advolatum - advolare

amo - amavi - amatum - amare

appello - appellavi - appellatum - appellare

appropinquo - appropinquavi -appropinquatum - appropinquare

certo - certavi - certatum - certare

clamo - clamavi - clamatum - clamare

cogito - cogitavi - cogitatum - cogitare

conloco - conlocavi - conlocatum – conlocare

 comparo - comparavi - comparatum - comparare

concito - concitavi - concitatum - concitare

confirmo - confirmavi - confirmatum –confirmare

 coniuro - coniuravi - coniuratum - coniurare

consulto - consultavi - consultatum - consultare

creo - creavi - creatum – creare

 curo - curavi - curatum - curare

deploro - deploravi - deploratum – deplorare

 desidero - desideravi - desideratum - desiderare

dimico - dimicavi - dimicatum - dimicare

disputo - disputavi - disputatum - disputare

do - dedi - datum -dare

effemino - effeminavi - effeminatum - effeminare

enoto - enotavi - enotatum - enotare

erro - erravi - erratum - errare

excito - excitavi - excitatum – excitare

 exclamo - exclamavi - exclamatum – exclamare

 excrucio - excruciavi - excruciatum – excruciare

 existimo - existimavi - existimatum – existimare

expugno - expugnavi - expugnatum – expugnare

 ex(s)piro - ex(s)piravi - ex(s)piratum - ex(s)pirare

 ex(s)ulo - ex(s)ulavi - ex(s)ulatum - ex(s)ulare

fundo - fundavi - fundatum - fundare

hiemo - hiemavi - hiematum - hiemare         

honoro - honoravi - honoratum - honorare

impero - imperavi - imperatum - imperare    

importo - importavi - importatum - importare

inclamo - inclamavi - inclamatum - inclamare             

interrogo - interrogavi - interrogatum - interrogare  =

lavo - lavi - lautum koi lavatum - lavare          

libero - liberavi - liberatum - liberare              

narro - narravi - narratum - narrare

navigo - navigavi - navigatum - navigare        

nuntio - nuntiavi - nuntiatum - nuntiare

obsigno - obsignavi - obsignatum - obsignare            

occupo - occupavi - occupatum - occupare  

oppugno - oppugnavi - oppugnatum - oppugnare  =

paro - paravi - paratum - parare      

perpetro - perpetravi - perpetratum - perpetrare    

perturbo - perturbavi - perturbatum - perturbare     

porto - portavi - portatum - portare  

praedico - praedicavi - praedicatum - praedicare   

profligo - profligavi - profligatum - profligare 

propulso - propulsavi - propulsatum - propulsare   

pugno - pugnavi - pugnatum - pugnare

puto - putavi - putatum - putare        

renarro - renarravi - renarratum - renarrare  

reporto - reportavi - reportatum - reportare    

repugno - repugnavi - repugnatum - repugnare

revoco - revocavi - revocatum - revocare

saluto - salutavi - salutatum - salutare

scriptito - scriptitavi - scriptitatum - scriptitare

servo - servavi - servatum - servare

somnio - somniavi - somniatum - somniare

sto - steti - statum - stare

strangulo - strangulavi - strangulatum - strangulare

supero - superavi - superatum - superare

turbo - turbavi - turbatum - turbare

vulnero - vulneravi - vulneratum - vulnerare