Πέμπτη 31 Μαρτίου 2011

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ : ΕΝΟΤΗΤΑ 46η


ΚΕΙΜΕΝΟ
 Philosophi mundum censent regi numine deōrum; eum esse putant quasi commūnem urbem et civitatem hominum et deōrum, et unum quemque nostrum eius mundi esse partem; ex quo illud natūrā consequitur, ut commūnem utilitātem nostrae anteponāmus. Ut enim leges omnium salūtem singulōrum salūti antepōnunt, sic vir bonus et sapiens et legibus parens consulit utilitāti omnium plus quam unīus alicuius aut suae. Nec magis vituperandus est proditor patriae quam proditor commūnis utilitātis, aut coommūnis salūtis desertor propter suam utilitātem et salūtem. Ex quo fit, ut laudandus is sit, qui pro re publicā cadat, quod decet cariōrem nobis esse patriam quam nosmet ipsos.
Μετάφραση
Οι φιλόσοφοι πιστεύουν ότι ο κόσμος κυβερνάται από τη βούληση των θεών. Νομίζουν ότι αυτός είναι κάτι σαν πόλη και πολιτεία κοινή για τους ανθρώπους και τους θεούς και ότι ο καθένας μας ξεχωριστά αποτελεί μέρος αυτού του κόσμου. Αυτό συνεπάγεται την υποχρέωσή μας από τη φύση να βάζουμε το γενικό καλό πάνω από το ατομικό. Γιατί, όπως οι νόμοι βάζουν τη γενική ευημερία πάνω από την ατομική, έτσι ο σωστός και σοφός άνδρας που υπακούει στους νόμους φροντίζει περισσότερο για την ευημερία όλων παρά για την ευημερία ενός οποιουδήποτε ατόμου ή τη δική του. Και δεν πρέπει να επικρίνεται περισσότερο ο προδότης της πατρίδας παρά ο προδότης του κοινού συμφέροντος ή όποιος λιποτακτεί από τη γενική ευημερία για χάρη της ατομικής του ωφέλειας και ευημερίας. Έτσι συμβαίνει να είναι αξιέπαινος όποιος πέφτει για την πατρίδα, γιατί είναι σωστό να μας είναι πιο αγαπητή η πατρίδα παρά εμείς οι ίδιοι (ο ίδιος μας ο εαυτός).
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
Α' ΚΛΙΣΗ
natura -ae
patria -ae
Β' ΚΛΙΣΗ
 vir -viri
philosophus -i
mundus -i
deus - dei - deo - deum - dive και deus - deo
dei, dii, di - deorum και deum - deis, diis, dis - deos - dei, dii, di - deis, diis, dis
Γ ΚΛΙΣΗ
numen -inis (ουδ.)
urbs -is (θηλ.) γεν. πληθ. urbium
civitas -atis (θηλ.) γεν. πληθ. civitat(i)um
homo -inis (αρσ.)
pars - partis (θηλ.) γεν. πληθ. partium
utilitas -atis (θηλ.) γεν. πληβ. utilitat(i)um
lex - legis (θηλ.)
salus -utis (θηλ.) ο πληθ. (salutes -um) δεν είναι σε χρήση (αφηρημένη έννοια)
proditor -oris (αρσ.)
desertor -oris (αρο.)
Ε' ΚΛΙΣΗ
res - rei - rei - rem - res - re (θηλ.)
res - rerum - rebus - res - res - rebus (res publica: πολιτεία)
ΕΠΙΘΕΤΑ
Β' ΚΛΙΣΗ
singuli -ae -a (μόνο πληθ. - διανεμητικό αριθμητικό)
bonus -a -um, melior -ior -ius, optimus -a -um
unus -a -um (απόλυτο αριθμητικό)
publicus -a -um
carus -a -um, carior -ior -ius, carissimus -a -um
Γ ΚΛΙΣΗ
communis -is -e, communior -ior -ius, communissimus -a -um
omnis -is -e
sapiens -entis στο κείμενο ως επίθετο (αφαιρ. ενικού sapienti)
συγκρι­τικός sapientior -ior -ius, υπερθετικός sapientissimus -a -um
parens - parentis, parentior -ior -ius, parentissimus -a -um
carior -ior -ius συγκρ. του επιθ. carus -a -um, carior -ior -ius, carissi­mus -a -um
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
is, ea, id (οριστική)
unusqui(s)que, unaquaeque, unumquidque (αόριστη ουσιαστική)·
η επιθετική έχει τη μορφή: unusquique, unaquaeque, unumquodque
ego (προσωπική)
qui, quae, quod (αναφορική)
ille, illa, illud (δεικτική)
noster, nostra, nostrum (κτητική)
aliquis, (aliqua ή aliquae), aliquid (αόριστη ουσιαστική)
suus, sua, suum (κτητική)
ego(met) (προσωπική)
ipse, ipsa, ipsum (οριστική)
ΡΗΜΑΤΑ
1η ΣΥΖΥΓΙΑ
puto, putavi, putatum, putare
vitupero, vituperavi, vituperatum, vituperare
laudo, laudavi, laudatum, laudare
2η ΣΥΖΥΓΙΑ
censeo, censui, censum, censere
pareo, parui, paritum, parere
decet, decuit, —, decere απρ.
3η ΣΥΖΥΓΙΑ
rego, rexi, rectum, regere
consequor, consecutus sum, consecutum, consequi αποθ.
antepono, anteposui, antepositum, anteponere
consulo, consului, consultum, consulere
sapio, sapi(v)i, -, sapere
fio, factus sum, fieri
cado, cecidi, casum, cadere
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΡΗΜΑ sum, fui, - esse
Επιρρήματα
sic
plus συγκρ. του επιρρ. multum, plus, plurimum
[από το επίθ. multi -ae -a, plures -es -a (γεν. πληθ. plurium), plurimi -ae -a]
magis συγκρ. του επιρρ. magnopere   magno opere, magis, maxime
(από το επίθ. magnus -a -um, maior -ior -ius, maximus -a -um)

Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

Μαρία Μπέικου , Αφού με ρωτάτε, να θυμηθώ....

Βιώνουμε καταστάσεις αλληλοαναιρούμενες συμμετέχοντας σε μια διελκυστίνδα που άγεται από τον υλικό ευδαιμονισμό και τον αμοραλισμό και αίρεται από τις διεκδικήσεις ενός αδηφάγου μνημονίου που κατακρεουργεί την ανθρώπινή μας υπόσταση. Τέτοιες στιγμές αναχώματα στήνουν άνθρωποι ξεχωριστοί που λάμπουνε ως οδοδείκτες με τη στάση ζωής τους και μας ενισχύουν με την αγωνιστική τους παρουσία. Μια τέτοια ξεχωριστή μορφή καταυγάζει κι η ηρωίδα που περνάει σήμερα στην αθανασία, η ΜΑΡΙΑ ΜΠΕΪΚΟΥ. Διάλεξα λίγες παραγράφους από την βιογραφία της ( Αφού με ρωτάτε να θυμηθώ, εκδ. Καστανιώτη) και τις παραθέτω εδώ:

....Με το γιατρό κάναμε πάρα πολλές συζητήσεις. Ήταν νέος και μου ‘λεγε: «Δεν μπορώ να σας καταλάβω. Πώς είναι δυνατόν να αφήσετε την Αθήνα και να έρθετε εδώ μόνη σας; Τι θα κάνετε ε­δώ;» Του φαινόταν περίεργο πώς εγώ, φοιτήτρια της Ιατρικής, ά­φησα το πανεπιστήμιο. Δεν μπορούσε να καταλάβει. Του εξηγού­σα πως τούτη τη φορά αναγκάστηκα να βγω στο Βουνό, γιατί με κυνήγησαν επειδή πολέμησα για την ελευθερία της πατρίδας μου.  Τώρα αμύνομαι. Αν έμενα, θα με είχαν πιάσει. Μπορεί και να με είχαν σκοτώσει, όπως πολλές άλλες αγωνίστριες. Κινδύνεψα να με σκοτώσουν». Ο γιατρός αυτός μας ακολούθησε. Με τις συζη­τήσεις και με τις ανάγκες που υπήρχανε, έδειξε κατανόηση και μας πρόσφερε τις υπηρεσίες του.
 .......... Αξίζει να σημειώσουμε πώς φόρεσαν οι γυναίκες στη διμοιρία τα παντελόνια. Τα κουβαλούσαν στα σακίδια και δεν τα φορού­σαν. Εγώ φορούσα, και μερικές ακόμα, μέχρι που έγινε η πρώτη επιδρομή. Είχαμε στρατοπεδεύσει. Είχαμε σκηνές, ωραίες σκη­νές, λάφυρα από τον τακτικό στρατό, δεν ήμασταν έξω στο ύπαι­θρο. Όλο το αρχηγείο είχε σκηνές. Η διμοιρία μας είχε μια μεγάλη σκηνή και ήμασταν όλες μαζί. Κάθε πρωί δίναμε αναφορά. Ένα πρωί, τη στιγμή που δίναμε αναφορά, πέφτει ένας όλμος πάνω στη σκηνή. Μόλις είχαμε βγει. Αν ήμασταν μέσα, θα είχαμε σκο­τωθεί. Η σκηνή καταστράφηκε, όμως οι γυλιοί σώθηκαν. Τότε ξεκίνησαν οι συγκρούσεις με το στρατό και υποχρεώθηκαν να φο­ρέσουν τα παντελόνια. Δεν μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά. 'Ε­τσι λύθηκε το θέμα του παντελονιού.
................Και στον Δημοκρατικό Στρατό, όπως και στον ΕΛΑΣ, υπήρχε άμιλλα. Λέγαμε ότι πρέπει να φτάσουμε τους άντρες, δηλαδή κά­ναμε ασκήσεις ποιος θα λύσει και θα δέσει πιο γρήγορα το όπλο ή το οπλοπολυβόλο. Και συνέβαινε τις περισσότερες φορές οι γυναί­κες να ξεπερνούν τους άντρες. Όταν κάναμε τις συγκεντρώσεις, τονίζαμε ποια πρέπει να είναι η θέση της γυναίκας στην κοινωνία και, φυσικά, μέσα στο τμήμα. Από τη μια μεριά εξηγούσαμε ότι πρέπει να νοικοκυρέψει τη ζωή στο τμήμα και από τη άλλη ότι δεν είναι δούλα για να υπηρετεί τους άντρες. Στην προκειμένη περί­πτωση πολεμάει ο άντρας, θα πολεμήσει και η γυναίκα. Θα μάθει.
Με τον καιρό και με τα γεγονότα της στρατιωτικής ζωής, οι άντρες μάς παραδέχτηκαν. Μας αποδέχτηκαν και υπήρχε η νοικοκυροσύνη μέσα στα τμήματα. Όπου στεκόμασταν, όπου πη­γαίναμε, ήμασταν μαζί. Γινόταν ένας καταμερισμός. Η γυναίκα θα καθαρίσει και θα συμμαζέψει το μέρος όπου θα μέναμε, θα α­σχοληθεί με το ράψιμο -αν χρειάζεται- και ο άντρας θα φέρει ξύ­λα, για παράδειγμα, και θα ανάψει τη φωτιά. Όλοι μαζί φροντί­ζαμε για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, όσες ώρες μάς αναλο­γούσαν να ξεκουραστούμε, οι οποίες πάντα ήταν πολύ λίγες. Στις πορείες, πάλι, αν μια ομάδα είχε ένα οπλοπολυβόλο το οποίο ήταν πολύ βαρύ, το κουβαλούσαν στον ώμο και οι δέκα της ομάδας, ά­ντρες και γυναίκες. Δεν υπήρχε διαφορά.
 ....... Ήμασταν κυκλωμένοι. Πώς βγήκαμε από κει μέσα; Βγήκαμε χάρις στον Διαμαντή! Με ένα «ντου», που λέει ο λόγος, σπάσαμε   τον κλοιό και βγήκαμε. Όσοι γλυτώσαμε ήμασταν πτώματα από την κούραση. Η μάχη ήταν εξοντωτική. Τελικά, προς το βράδυ, τη νύχτα που βγαίναμε από τον κλοιό, έγινε αναγνώριση. Αυτό που μου διηγήθηκαν δεν θα το ξεχάσω. Κάμποσα δικά μας παιδιά, η εμπροσθοφυλακή, βρέθηκε δίπλα δίπλα με το στρατό. Τους κατάλαβαν όταν είπαν «τις ει». Εμείς δεν λέγαμε «τις ει». Λέγαμε: «Αλτ, ποιος είναι;» Ε... και γίνεται αναγνώριση και λένε κι οι δικοί μας ότι είμαστε το τάδε τάγμα του Δημοκρατικού Στρατού και οι άλλοι είπαν πού ανήκουν. Μετά την αναγνώριση λένε: «Εσείς πηγαίνετε από κει κι εμείς από δω». Κι εκείνοι είχαν απαυδήσει, είχαν και εκείνοι πεθάνει από την κούραση. Είχανε κι εκείνοι θύματα, όπως κι εμείς. Η αναγνώριση που έγινε με το στρατό στο Πυργούλι, έγινε από παιδιά που μπορεί να είχαν στο ένα ή στο άλλο τμήμα γνωστούς ή και συγγενείς ή και πρώην συ­ναγωνιστές, επονίτες... Αυτό είναι ο εμφύλιος πόλεμος! Μετά από χρόνια έμαθα ότι οι στρατιώτες εκείνοι τιμωρήθη­καν που δεν μας χτύπησαν εκείνη τη νύχτα.
........ Εγώ ΣΥΝΗΘΙΖΑ να κρατάω ημερολόγιο σε ένα τετράδιο και να γράφω ορισμένα γεγονότα και κάποιες σκέψεις μου. Αυτό που έ­χει σωθεί αρχίζει στις 13 Δεκεμβρίου του 1948 και τελειώνει όταν φτάσαμε στην Τασκένδη. Το ημερολόγιο, καθώς και άλλα αρχειακά υλικά από τον Δημοκρατικό Στρατό τα είχα φυλάξει αλλά είχα σχεδόν ξεχάσει την ύπαρξη τους. Στη Μόσχα, όταν ήρθε ο Γεωργούλας, μαζί με το δικό του αρχείο τακτοποίησε και τα δικά μου αρχειακά υλικά. Μετά το θάνατο του, ο Αντώνης Βογιάζος συ­γκέντρωσε σε βαλίτσες το αρχείο του Γεωργούλα, για να το πάρω μαζί μου στην Ελλάδα. Όταν επέστρεψα στην Ελλάδα, τοποθέτη­σα σε βιβλιοθήκες το αρχείο του Γεωργούλα, καθώς και σε μια βαλίτσα με διπλό πάτο, που την είχαν φτιάξει στη φυλακή και εί­χε χρησιμοποιηθεί για να κρυφτούν τα γραφτά του. Με αυτό τον τρόπο έφτασαν στη Μόσχα. Το 1996, που αρρώστησα από καρκί­νο και αποφάσισα ότι πρέπει να δοθεί το αρχείο του Γεωργούλα στο ΑΣΚΙ για να διασωθεί, ανακάλυψα κατά τη μεταφορά και το υλικό από τον Δημοκρατικό Στρατό. Δεν το είχα δει ποτέ ως τό­τε, είχα ξεχάσει ακόμα και τι περιείχε. Είχα ξεχάσει εντελώς ως και το ημερολόγιο. Ήταν τόσο δύσκολο για μένα όλα αυτά τα χρόνια να ξανακοιτάξω το αρχείο... Δεν μπορούσα...
Το κεφάλαιο Δημοκρατικός Στρατός φαίνεται ότι το είχα α­πωθήσει στο πίσω μέρος του μυαλού μου, γιατί, ενώ μου ερχόταν πολύ συχνά στο νου και θυμόμουν τι έκανα στην Αντίσταση, στην ΕΠΟΝ και στον ΕΛΑΣ, από τον Δημοκρατικό Στρατό δεν θυμό­μουν τίποτα. Ο Δημοκρατικός Στρατός ήταν για μένα άμυνα. Κατέφυγα σε αυτόν επειδή δεν είχα άλλη λύση, επειδή κυνηγήθη­κα και ήξερα ότι αν με έπιαναν, μπορεί να με σκότωναν με συνο­πτικές διαδικασίες, όπως τόσους άλλους. Γι' αυτό επέμεινε κι ο Γεωργούλας να βγω στο Βουνό. Ο ΕΛΑΣ ήταν επίθεση, για να κατατροπώσουμε τον εχθρό που ήρθε απρόσκλητος στην πατρίδα μου. Ο Δημοκρατικός Στρατός ήταν άμυνα.
........ Η βροχή ακολουθεί... Αυλακώνει το πρόσωπο και ενοχλητι­κά στέκεται στη μύτη, που σε υποχρεώνει κάθε τόσο να τη σκουπίζεις. Εξακολουθεί την πορεία της παιχνιδίζοντας για το σβέρκο ή το στήθος. Νιώθεις ένα σύγκρυο και τινάζεσαι. 'Ομως πολύ σύντομα περνάει, βλέποντας γύρω σου τα κοντά φουστάνια, ακόμα και τα τσαρούχια, που το πλιτς πλατς στη λάσπη σιγοντάρει το κέφι και την όρεξη που καθρεπτίζονται στα περισσότερα πρόσωπα. Οι λίγοι που δεν παίρνουν μέρος αφομοιώνο­νται και πολύ σύντομα τους ακούς να μιλάνε και αυτοί και να γελάνε. Φτάνουμε στο Καταφύγι στις 2-3 το απόγευμα. Είμαστε βρεγμένοι αρκετά και πρώτη φροντίδα μας είναι να στεγνώ­σουμε.......
Ένα ενδιαφέρον βιβλίο για την αγωνίστρια που όργωσε τα βουνά της Ελλάδας, πολέμησε για τη λευτεριά, σπούδασε μαζί με τον Ταρκόφσκι και σκηνοθέτησε μαζί του τους Φονιάδες του Χεμινγουέι.

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ : ΕΝΟΤΗΤΑ 45η


ΚΕΙΜΕΝΟ
 Caesar ex captīvis cognoscit quae apud Cicerōnem gerantur quantōque in periculo res sit. Tum cuidam ex equitibus Gallis persuadet ut ad Cicerōnem epistulam deferat. Curat et providet nē, interceptā epistulā, nostra consilia ab hostibus cognoscantur. Quam ob rem epistulam conscriptam Graecis litteris mittit. Legātum monet ut, si adīre non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat. In litteris scribit se cum legionibus celeriter adfore. Gallus, periculum veritus, costituit ut tragulam mitteret. Haec casu ad turrim adhaesit et tertio post die a quodam milite conspicitur et ad Cicerōnem defertur. Ille epistulam perlegit militesque adhortatur ut salutem sperent.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ 
Ο Καίσαρας πληροφορείται από τους αιχμαλώτους τι συμβαίνει στο στρατόπεδο του Κικέρωνα και πόσο κρίσιμη είναι η κατάσταση1. Τότε πείθει κάποιον από τους Γαλάτες ιππείς να μεταφέρει ένα γράμμα στον Κικέρωνα. Φροντίζει και προνοεί να μη μαθευτούν τα σχέδια μας, αν το γράμμα πέσει στα χέρια του εχθρού2. Για το λόγο αυτό στέλνει επιστολή γραμμένη στα ελληνικά. Συμβουλεύει τον ταχυ­δρόμο, αν δεν μπορέσει να πλησιάσει, να δέσει το γράμμα στον ιμάντα του ακοντίου και να το ρίξει μέσα στο στρατόπεδο. Στην επιστολή γράφει πως θα έλθει γρήγορα με τις λεγεώνες του. Ο Γαλάτης, επειδή φοβήθηκε τον κίνδυνο, αποφάσισε να ρίξει το ακόντιο. Κατά σύμπτωση το ακόντιο καρφώθηκε σε έναν πύργο τρεις μέρες αργότερα το είδε ένας στρατιώτης και το πήγε στον Κικέρωνα. Αυτός διάβασε όλο το γράμμα και προέτρεψε τους στρατιώτες του να ελπίζουν στη σωτηρία τους.
                             1. σε πόσο μεγάλο κίνδυνο βρίσκονται τα πράγματα  
                   2. να μη μαθευ­τούν τα σχέδια μας από τους εχθρούς αν αρπάξουν το γράμμα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

Α' ΚΛΙΣΗ
epistula -ae
tragula -ae
littera -ae: γράμμα του αλφαβήτου litterae -arum: επιστολή, σνγγράμματα
Β' ΚΛΙΣΗ
captivus -i      
consilium -i(i)
periculum -i   
legatus -i
Gallus -i         
amentum -i
castrum -i: φρούριο castra -orum: στρατόπεδο
 Γ ΚΛΙΣΗ
Caesar- is   χωρίς πληθ.
Cicero -onis   χωρίς πληθ.
eques -itis   (αρσ.)
hostis- hostis (αρσ.) γεν. πληθ. hostium
legio -ionis (θηλ.)
turris - turris - turri - turrim - turris - turri (θηλ.)
turres - turrium - turribus - turres - turres - turribus
miles -itis (αρσ.)
salus -utis (θηλ.) ο πληθ. (salutes -urn) δεν είναι σε χρήση (αφηρημένη έννοια)
 Δ' ΚΛΙΣΗ
 casus -us (αρσ.)
Ε' ΚΛΙΣΗ
res - rei - rei - rem - res - re (θηλ.)
res - rerum - rebus - res - res - rebus
dies - diei - diei - diem - dies - die (αρσ.)
dies - dierum - diebus - dies - dies - diebus

ΕΠΙΘΕΤΑ
Β' ΚΛΙΣΗ
captivus -a -um    
Graecus -a -um
Gallus -a -um      
 tertius -a -um
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
quis, quid (ερωτηματική ουσιαστική)
quantus -a -um (ερωτηματική)
quidam, quaedam, quiddam (αόριστη ουσιαστική)
noster, nostra, nostrum (κτητική)
qui, quae, quod (αναφορική)
se (προσωπική)
hic, haec, hoc (δεικτική)
quidam, quaedam, quoddam (αόριστη επιθετική)
ille, illa, illud (δεικτική)

ΡΗΜΑΤΑ
1η ΣΥΖΥΓΙΑ
curo, curavi, curatum, curare
adligo, adligavi, adligatum, adligare
adhortor, adhortatus sum, adhortatum, adhortari αποθ.
spero, speravi, speratum, sperare

2η ΣΥΖΥΓΙΑ
persuadeo, persuasi, persuasum, persuadere
provideo, providi, provisum, providere
moneo, monui, monitum, monere
vereor, veritus sum, veritum, vereri αποθ.

3η ΣΥΖΥΓΙΑ
cognosco, cognovi, cognitum, cognoscere
gero, gessi, gestum, gerere
defero, detuli, delatum, deferre (προστ. ενεστ. defer) 
intercipio, intercept, interceptum, intercipere
conscribo, conscripsi, conscriptum, conscribere
 mitto, misi, missum, mittere
abicio, abieci, abiectum, abicere
scribo, scripsi, scriptum, scribere
constituo, constitui, constitutum, constituere
adhaeresco, adhaesi, adhaesum, adhaerescere
conspicio, conspexi, conspectum, conspicere
perlego, perlegi, perlectum, perlegere
adsum, adfui, -, adesse (μετοχή μέλλ. adfuturus -a -um)
 possum, potui, -, posse

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΡΗΜΑ
sum, fui, -, esse

4η ΣΥΖΥΓΙΑ
adeo, adii, aditum, adire 

Επιρρήματα
tum
celeriter, celerius, celerrime
                       post

Σάββατο 26 Μαρτίου 2011

Παρέλαση 25ης Μαρτίου στο Βύρωνα

Παραλείπω τα ευκόλως εννοούμενα, συνηθισμένα και εορταστικά. Μαθητές και αθλητικοί φορείς παρελαύνουν τιμώντας την εθνική επέτειο παρά τις όποιες αντιρρήσεις.

Παρατηρώ με θλίψη τους αγωνιστές της εθνικής αντίστασης που κάθε λίγο χρόνο λιγοστεύουν.Έφυγε και η Μαρία Μπέικου καπετάνισσα του ΕΛΑΣ  και συμφοιτήτρια του Ταρκόφσκι.
 Φέτος η παρουσία τους είχε ιδιαίτερα πολιτικό χαρακτήρα. Με πλακάτ κατέβηκαν την Χρυσοστόμου Σμύρνης.



Διαβάστε τα συνθήματα πατώντας πάνω στις φωτογραφίες για να μεγαλώσουν.



Αρκετοί από τους  μαθητές των υπό συγχώνευση Γυμνασίων και Λυκείων του Βύρωνα φορούσαν μαύρα περιβραχιόνια και μαύρες γραβάτες (ως γνωστόν το 1ο Γυμνάσιο και 1ο Λύκειο θα συγχωνευτούν με το 2ο Γυμνάσιο και Λύκειο αντίστοιχα λόγω συγκατοίκησης).
 Ήμουνα αρκετά ψηλά και δεν είδα αν έστρεψαν το κεφάλι τους δεξιά στους επισήμους. Έμαθα πως οι Συριανοί μαθητές έστρεψαν το κεφάλι τους αριστερά εκεί που βρισκόταν το άγαλμα του Μιαούλη. Σημεία των καιρών.

 Στο τέλος πολιτικές παρατάξεις με πανό και συνθήματα ενάντια στην συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο της Λιβύης.


Κι ένα σωρό ζητήματα: Ποιος παρελαύνει και γιατί; Οι ήρωες και οι αγωνιστές, οι πολιτικές νεολαίες, οι μαθητές με τα χρωματιστά παπούτσια, οι μινιφορούσες μαθήτριες, οι αθλητικού σύλλογοι, οι πυροσβέστες, ο μπαμπάς που τρέχει δίπλα στον ουλαμό και φωτογραφίζει συνεχώς την κόρη του; Γιατί, παιδί μου, πετάς στραγάλια στους παρελαύνοντες; Ποιος κρατάει τη σημαία, τι λένε τα πλακάτ και τα συνθήματα ,ποιοι σημαιοστόλισαν το μπαλκόνι τους; Γιατί συγχωνεύουν το πρώτο με το δεύτερο χωρίς ουσιαστικό κέρδος;  Θα βρούμε τραπέζι για καφέ μετά την παρέλαση; Άλλη μια μπακαλιάρο με σκορδαλιά;
Και οι στίχοι του Χριστιανόπουλου: " Καημένε Μακρυγιάννη να 'ξερες/γιατί το τζάκισες το χέρι σου/
το τσάκισες για να χορεύουν σέικ/ τα κωλόπαιδα".


Τετάρτη 23 Μαρτίου 2011

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ : ΕΝΟΤΗΤΑ 44η



ΚΕΙΜΕΝΟ
Haec est tyrannōrum vita, in quā nulla fides, nulla caritas, nulla fiducia benevolentiae stabilis esse potest; tyrannis omnia semper suspecta atque sollicita sunt; nullus locus amicitiae eis est. Nescio enim quis possit diligere eum, quem metuat, aut eum, a quo se metui putet. Coluntur tamen simulatiōne dumtaxat ad tempus. Quodsi forte, ut fit plerumque, cecidērunt, tum intellegitur, quam fuerint inopes amicōrum. Hoc est quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem: "Tum intellexi, quos fīdos amicos habuissem, quos infīdos, cum iam neutris gratiam referre poteram".
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ 
Αυτή είναι η ζωή των τυράννων στην οποία δεν μπορεί να υπάρξει καμιά εμπιστοσύνη, καμιά αγάπη, καμιά πίστη σε σταθερή φιλία. Οι τύραννοι πάντα υποπτεύονται κι ανησυχούν για όλα. Δεν έχει θέση η φιλία σε αυτούς. Γιατί δεν ξέρω ποιος μπορεί να αγαπά όποιον φοβά­ται ή αυτόν που νομίζει πως τον φοβάται. Στους τυράννους δείχνουν εντούτοις οι γύρω τους υποκριτικό σεβασμό, τουλάχιστον για κάποιο χρονικό διάστημα. Αν όμως τύχει να χάσουν την αρχή (να πέσουν), όπως συνήθως συμβαίνει, τότε καταλαβαίνουν πόσο τους έλειπαν οι φίλοι1. Λένε πως ο Ταρκύνιος όταν ήταν εξόριστος είπε αυτό (το λόγο): «Τότε μόνο κατάλαβα ποιοι μου ήταν αληθινοί φίλοι και ποιοι ψεύτικοι2, όταν δεν μπορούσα πια να ανταποδώσω τις χάρες ούτε σε εκείνους ούτε σε αυτούς».
                     1. πόσον ήσαν στερημένοι από φίλους
                                           2. ποι­ους είχα αληθινούς φίλους και ποιους ψεύτικους.
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
Α' ΚΛΙΣΗ
vita -ae 
amicitia -ae 
gratia -ae
fiducia -ae    ο πληθ. (fiduciae -arum) δεν είναι σε χρήση (αφηρημένη έννοια)
benevolentia -ae   ο πληθ. (benevolentiae -arum) δεν είναι σε χρήση (αφηρη­μένη έννοια)
Β' ΚΛΙΣΗ
tyrannus -i
amicus -i
locus -i loca -orum: τόποι     loci -orum: χωρία βιβλίων
Tarquinius -i (i)    κλητ. ενικού     Tarquini· χωρίς πληθ.
Γ ΚΛΙΣΗ
caritas -atis (θηλ.)
simulatio -ionis (θηλ.)
tempus -oris (ουδ.)
forte εύχρηστο μόνο στην αφαιρ. ενικού
Ε' ΚΛΙΣΗ
fides - fidei (θηλ.)   χωρίς πληθ. (αφηρημένη έννοια)
ΕΠΙΘΕΤΑ
Β' ΚΛΙΣΗ
suspectus -a -um
 sollicitus -a -um
fidus -a -um, fidior -ior -ius, fidissimus -a -um
infidus -a -um, (infidior -ior -ius, infidissimus -a -um) δεν είναι σε χρήση
Γ' ΚΛΙΣΗ
stabilis -is -e, stabilior -ior -ius, stabilissimus -a -um
omnis -is -e
inops - inopis - inopi - inopem - inops - inopi
inopes - inopum - inopibus - inopes - inopes - inopibus (ουδέτερο inopia- inopum κτλ.)
                                      συγκριτικός egentior -ior -ius, υπερθετικός egentissimus -a -um
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
hic, haec, hoc (δεικτική)
qui, quae, quod (αναφορική)
nullus -a -um (αόριστη επιθετική ή αντωνυμικό επίθετο)
is, ea, id (οριστική)
quis, quid (ερωτηματική ουσιαστική)
se (προσωπική)
neuter, neutra, neutrum (αόριστη επιθετική ή αντωνυμικό επίθετο)
ΡΗΜΑΤΑ
1η ΣΥΖΥΓΙΑ
puto, putavi, putatum, putare
ex(s)ulo, ex(s)ulavi, ex(s)ulatum, ex(s)ulare
2η ΣΥΖΥΓΙΑ
habeo, habui, habitum, habere
3η ΣΥΖΥΓΙΑ
possum, potui, —, posse  
suspicio, suspexi, suspectum, suspicere
diligo, dilexi, dilectum, diligere
metuo, metui, metutum, metuere
colo, colui, cultum, colere
fio, factus sum, fieri  
cado, cecidi, casum, cadere
intellego και intelligo, intellexi, intellectum, intellegere
dico, dixi, dictum, dicere 
refero, rettuli και retuli , relatum, referre  
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΡΗΜΑ
 sum, fui, -, esse
4η ΣΥΖΥΓΙΑ
nescio, nescivi, nescitum, nescire
                                (προστ. ενεστ. nescito - nescitote αντί για nesci - nescite-
                                  προστ. μέλλ. nescito - nescito - nescitote - nesciunto)
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ
semper               dumtaxat                               forte
plerumque                     tum                         quam                    iam

Τρίτη 22 Μαρτίου 2011

Οδυσσέα Ελύτη Ιδιωτική οδός (στ΄)

                                                               ΣΤ΄
ΟI ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ ΜΕΙΔΙΟΥΝ και οι ποιητές διανοούνται. Όχι. Χρειάζεται κάτι άλλο.  Ίσως η αφέλεια. Μάλλον η αφέλεια και η χάρις μαζί. Εάν μας χτυπούν, να βγάζουμε ήχο καθαρό. Και να προτείνουμε μια ζωή που, για να σταθεί, να μην έχει ανάγκη από υποσημειώσεις. Είναι καιρός, θα το ξανα­πώ, η παλιά μας εκείνη γνώριμη Α μ α δ ρ υ ά ς ακόμη και μέσ' από τους ηλεκτρονι­κούς υπολογιστές να ξαναβρεθεί το δέντρο  της. Να μπει πάλι μπροστά ο μηχανισμός μιας ατελεύτητης εικονογραφίας. Και να δοκιμάσουμε καταπρόσωπο τον αέρα μιας ελευθερίας διόλου όμοιας μ' εκείνην πού κατοχυρώνουν τα δημοκρατικά μας Συν­τάγματα.

Η ελλειπτικότητα στην έκφραση και το αυθαίρετο στη σκέψη έχοντας από καιρό αποκτήσει τίτλους νομιμότητας, οι τομές πού επιχειρούν, επιτρέπουν στο μάτι να μην πτοείται πλέον από τα παραδομένα σχήματα. Ο πιο ανερυθρίαστα ειλικρινής γίνεται και ο πιο αποτελεσματικά καινοτόμος. Κλωσάμε όλοι μας μια μικρούλα ιδιαιτερότητα που αν δεν κάνουμε το παν ώστε ο υποψήφιος νεοσσός να σπάσει το τσόφλι του και να πεταχτεί έξω, πάμε χαμένοι. Στους εκατό ζωγράφους οι ογδόντα πνίγονται μέσα στους άλλους είκοσι, μόνο και μόνο επειδή δεν επέτυχαν ή δεν μπόρεσαν εγκαίρως να καταθέσουν την βαπτιστική τους σφραγίδα. Οι ναύτες του Τσα­ρούχη, τα ομηρικά ακρογιάλια και οι Αριάδνες του Στέρη, τα κορίτσια του Μόρα­λη κι οι συκιές του Νικολάου, οι ποδηλάτες του Φασιανού, πρωτίστως μας ελκύουν για την υψηλή τους ζωγραφική ποιότητα. Το σωστό σωστό. Άλλωστε αυτό είναι μια προϋπόθεση για κάθε τέχνη, χωρίς εξαίρεση. Δευτερευόντως όμως -ας τ' ομολογήσουμε — μας γοητεύουν επειδή τραβούν το κουρτινάκι σε κάποια μυστική γωνιά της ψυχής τους. Παρακολουθούμε τον θίασο του εσωτερικού τους κόσμου να μας «παίζει πραγματικότητα», μια πραγματικότητα πού δεν θα υπήρχε, χωρίς αυ­τούς, περίπτωση να καταλάβει ποτέ θέση στη συνείδηση μας και ν' αρχίσει να γίνε­ται μύθος. Δηλαδή, ν' αρχίσει κάποια συγκεκριμένη πτυχή της ψυχής του διπλανού μας πού αγνοούσαμε ν' αποσπάται από τα συμφραζόμενα της και, χωρίς ν' αλλάξει ταυτότητα, να οδηγείται στον υπερθετικό της βαθμό μέσα μας. Έκπληκτοι μένου­με μερικές φορές σε μια τέτοια δυνατότητα πού αγνοούσαμε ότι διαθέτουμε, όπως ο πεζογράφος του Μολιέρου.

'Ακόμα και ή παρουσία μιας γεωμετρικής καθαρότητας απλώς ή αντιθέτως ενός παραμορφωτικού παροξυσμού στα έργα τ' ανεικονικά, είναι κι εκείνη με τον τρόπο της, θέμα· πυρήνας μύθου.

Να λοιπόν που εκείνο το περιφρονητέο «τί μας ιστορούνε οι ζωγράφοι» ζητάει να επανεγγραφεί στις αξιολογήσεις μας· όσο είναι δυνατόν βέβαια να το αποχωρίσει κανείς από τη λεγόμενη τεχνοτροπία του καλλιτέχνη. Χώρια ότι αποτελεί και μια δεύτερη αφετηρία για να ελέγξεις και να εκτιμήσεις τις αποκλίσεις σου, τις ροπές σου.

Συχνά έχω αναρωτηθεί, για να φέρω ένα προσωπικό παράδειγμα, για ποιόν λόγο ενώ βρίσκω ψυχρόν τον Seurat κι ούτε συμπαθώ —απεναντίας— τα λεγόμενα «στίγματα», γοητεύομαι από το τελικό αποτέλεσμα. Να 'ναι η υπόκωφη γεωμε­τρία του, σε μιαν εποχή που η φόρμα είχε υποχωρήσει μπροστά στις δονήσεις του χρώματος, που μου ένευε καταφατικά;

Μάλλον. Και στον Piero della Francesca; Μήπως αν έλειπαν εκείνα τ' αρχιτεκτο­νικά στο βάθος ή τα μυστηριακά βλέμματα που πλημμυρίζουν με σιωπή τον χώρο, θα με απασχολούσε λιγότερο; Σαφώς προτιμώ τον Πλυμένο αέρα του Max Ernst από το Κυνηγημένο Δάσος του της ίδιας χρονιάς (1969), χωρίς να ξέρω γιατί. Πολύ περισσότερο το Ποιμενικό του Klee από το Επιλεγμένο τοπίο του της ί­διας επίσης χρονιάς (1927).

Όμως εδώ, το φόβητρο της Ψυχολογίας με σταματά. Δεν έχω τη διάθεση — και το δικαίωμα— να πατήσω ξένα χωράφια. Μόνο ν' ακούω ξέρω και να βλέπω. Να συλλαμβάνω τα πράγματα πού συγκρούονται μέσα μας ή πιο σωστά και με άκρα προσοχή, τα μηνύματα που εκπέμπονται από την κρούση των μυστικών της ζωής επάνω στην ψυχή μας.

Τετάρτη 16 Μαρτίου 2011

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ : ΕΝΟΤΗΤΑ 43η


ΚΕΙΜΕΝΟ
Num ad hostem vēni et captīva in castris tuis sum? In hoc me longa vita et infēlix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te vidērem? Qui potuisti populāri hanc terram, quae te genuit atque aluit? Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit? Quamvis infesto et mināci animo perveneras, cur, cum in conspectu Rōma fuit, tibi non succurrit:  “intra illa moenia domus ac penates mei sunt, mater coniux liberique”? Ergo ego nisi peperissem, Rōma non oppugnarētur; nisi filium habērem, lībera in līberā patriā mortua essem. Ego nihil iam pati possum nec diu miserrima futūra sum: at contra hos, si pergis, aut immatūra mors aut longa servitus manet.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Μήπως ήρθα σε εχθρό και είμαι αιχμάλωτη στο στρατόπεδο σου; Σε τέτοιο σημείο με κατάντησε η μακροζωία και τα έρμα γερατειά μου, που να σε δω πρώτα εξόριστο και ύστερα εχθρό; Πώς μπόρεσες να ερημώσεις αυτή τη χώρα που σε γέννησε και σε ανάθρεψε; Δε σου πέρασε η οργή τη στιγμή που πατούσες τα σύνορα της πατρίδας σου; Παρόλο που είχες φτάσει με τόσο εχθρική κι απειλητική διάθεση1 για­τί, σαν είδες τη Ρώμη, δεν πέρασε αυτή η ιδέα από το μυαλό σου: «Μέσα σε εκείνα εκεί τα τείχη βρίσκονται το σπίτι μου κι οι θεοί μου, η μάνα, η γυναίκα και τα παιδιά μου»; Αν λοιπόν εγώ δε σε γένναγα, η Ρώμη δε θα βρισκόταν πολιορκημένη αν δεν είχα γιο, θα πέθαινα λεύτερη σε λεύτερη πατρίδα. Εγώ τίποτα πια δεν μπορώ να πάθω κι ούτε θα είμαι τόσο δυστυχισμένη για πολύ ακόμα· αυτούς εδώ όμως, αν συνεχίσεις, τους περιμένει ή πρόωρος θάνατος ή μακρόχρονη σκλαβιά.
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
Α' ΚΛΙΣΗ
vita -ae
terra -ae
patria -ae
ira -ae
senecta -ae    ο πληθ. (senectae -arum) δεν είναι σε χρήση (αφηρημένη έννοια)
Roma - ae   χωρίς πληθ.
Β' ΚΛΙΣΗ
animus -i
castrum -i: φρούριο    castra -orum: στρατόπεδο
filius -i (i)    
liberi -orum   χωρίς ενικό
Γ ΚΛΙΣΗ
hostis - hostis (αρσ.)    γεν. πληθ.    hostium
ex(s)ul - ex(s)ulis (αρσ.)
finis - finis (αρσ.)    γεν. πληθ.   finium
penates -ium (αρσ.)   χωρίς ενικό
mater - matris (θηλ.)    γεν. πληθ.    matrum
coniu(n)x - coniugis (αρσ. και θηλ.)
moenia - ium - ibus - ia - ia - ibus (ουδ.)   χωρίς ενικό
mors - mortis (θηλ.)    γεν. πληθ.    mortium
servitus - utis (θηλ.)    γεν. πληθ. servitutium αντί για servitutum
Δ' ΚΛΙΣΗ
conspectus -us (αρσ.)
domus - domus και domi (επιρρ.) - domui - domum - domus – domo (θηλ.)
domus - domuum και domorum - domibus - domos - domus – domibus
ΕΠΙΘΕΤΑ
Β' ΚΛΙΣΗ
captivus -a -um
longus -a -um, longior -ior -ius, longissimus -a -um
infestus -a -um, infestior -ior -ius, infestissimus -a -um
liber -era -erum, liberior -ior -ius, liberrimus -a -um
miserrimus -a -um υπερθ. του επιθ. miser -era -erum, miserior -ior -ius, miserrimus -a -um
immaturus -a -um, (immaturior -ior -ius, immaturissimus -a -um) δεν είναι σε χρήση
Γ ΚΛΙΣΗ
infelix - infelicis, infelicior -ior -ius, infelicissimus -a -um
minax -minacis, minacior -ior -ius, minacissimus -a -um
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
tuus, tua, tuum (κτητική)
hic, haec, hoc (δεικτική)
ego (προσωπική)
tu (προσωπική)
qui, quae, quod (αναφορική)
ille, illa, illud (δεικτική)
meus, mea, meum (κτητική)
nihil (αόριστη ουσιαστική)
                                             ΠΡΟΣΟΧΗ! To qui (στην 3η σειρά) είναι επίρρημα.
ΡΗΜΑΤΑ
1η ΣΥΖΥΓΙΑ
oppugno, oppugnavi, oppugnatum, oppugnare
populor, populatus sum, populatum, populari αποθ.
2η ΣΥΖΥΓΙΑ
video, vidi, visum, videre
habeo, habui, habitum, habere
maneo, mansi, mansum, manere
3η ΣΥΖΥΓΙΑ
traho, traxi, tractum, trahere
possum, potui, -, posse
gigno, genui, genitum, gignere
alo, alui, alitum και altum, alere
ingredior, ingressus sum, ingressum, ingredi αποθ.
cado, cecidi, casum, cadere
pergo, perrexi, perrectum, pergere
pario, peperi, partum, parere (μετοχή μέλλ. pariturus -a -um)
morior, mortuus sum, mortuum, mori αποθ. (μετοχή μέλλ. moriturus -a -um)
patior, passus sum, passum, pati αποθ.
succurro, succurri, succursum, succurrere και στο γ' πρόσωπο:
                  succurrit, succurrit, succursum, succurrere
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΡΗΜΑ sum, fui, -, esse
4η ΣΥΖΥΓΙΑ
pervenio, perveni, perventum, pervenire
venio, veni, ventum, venire
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ
primum υπερθ. του επιρρ. -, prius, primum και primo
[από το επίθ. (prae), prior -ior - ius, primus -a -um]
deinde
qui
cur
iam
diu, diutius, diudssime
contra